Epaminondas
Epaminondas (ur. ok. 420 p.n.e., zm. 362 p.n.e.) – tebański wojskowy i polityk.
![]() | |
Data i miejsce urodzenia |
ok. 420 p.n.e. |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Główne wojny i bitwy |
Był współtwórcą potęgi Teb (działał z Pelopidasem[1], inną wybitną postacią, a zarazem przyjacielem). Dokonał reformy armii, złamał potęgę Sparty i podbił część Peloponezu. Największe zwycięstwa nad Spartanami odniósł w 371 p.n.e. pod Leuktrami, gdzie zastosował po raz pierwszy nowatorski szyk skośny[2], i w 362 p.n.e. pod Mantineją. W tej drugiej bitwie został śmiertelnie zraniony[3].
Wprowadzone przez Epaminondasa reformy w taktyce wojskowej wykorzystał macedoński król Filip II, który w młodości przebywał w Tebach przez dwa lata jako zakładnik. Dzięki temu Macedonia stała się potęgą. Następca Filipa Aleksander Wielki doprowadził taktykę Epaminondasa do perfekcji.
O Epaminondasie pisał w Żywotach równoległych Plutarch[4], ale biografia ta nie dochowała się do naszych czasów.
Przypisy edytuj
- ↑ J. Wolski, Historia powszechna. Starożytność, wyd. 10, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 2002, s. 209. ISBN 83-01-13835-1.
- ↑ E. Bendyk, Kultura, technika, kapitalizm, [w:] Kultura a rozwój, red. J. Hausner, A. Karwińska, J. Purchla, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa 2013, s. 474. ISBN 978-83-63631-57-4.
- ↑ N.G.L. Hammond, Dzieje Grecji, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1994, s. 594.
- ↑ N. Cichocka, Plutarch: Cnoty kobiet. Wstęp i rozdziały 1-13, „Meander”, 2, 2005, s. 162, przypis nr 23.
Bibliografia edytuj
- N.G.L. Hammond, Dzieje Grecji, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1994
- ISNI: 0000 0003 9111 1322, 0000 0000 2839 214X
- VIAF: 21109638, 284891088, 133151776824918012665, 6246161211491140070000
- LCCN: n85088701
- GND: 118685007
- LIBRIS: 20dhmnjl4jcnv52
- SUDOC: 083345639
- NKC: hka2010565637
- BNE: XX916126
- NTA: 07388670X
- PLWABN: 9810587377405606
- NUKAT: n2014142547
- J9U: 987007272787405171
- WorldCat: lccn-n85088701