Et'hem Haxhiademi
Et'hem Haxhiademi (ur. 8 marca 1902 w Elbasanie, zm. 17 marca 1965 w Burrelu[1]) – albański działacz narodowy, pisarz i dramaturg.
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość |
albańska |
| Język |
albański |
| Dziedzina sztuki |
pisarz, dramaturg |
.svg){kind=small}
| |
Życiorys edytuj
Był synem działacza narodowego Emina Haxhihademiego. Po ukończeniu szkoły pedagogicznej w Elbasanie, w 1919 wyjechał do Lecce, gdzie kontynuował naukę w gimnazjum[2]. Maturę zdał w Innsbrucku[2]. W 1924 rozpoczął studia z zakresu nauk politycznych w Berlinie. Po zakończeniu studiów powrócił do kraju i w 1927 objął stanowisko zastępcy prefekta Lushnji. W latach 30. XX w. pracował w prefekturach w Gjirokastrze i w Beracie. W 1940, w czasie okupacji włoskiej pełnił urząd dyrektora wydziału w ministerstwie spraw wewnętrznych. był także członkiem Instytutu Studiów Albańskich, działającego pod egidą Włoch[2]. W tym czasie był związany z organizacją Balli Kombëtar[1]. Po przejęciu władzy przez komunistów uczył w szkole, a także kierował oddziałem Ligi Pisarzy i Artystów w Elbasanie[2].
W 1947 został aresztowany przez funkcjonariuszy Departamentu Obrony Ludu. 29 grudnia 1947 Sąd Najwyższy w Tiranie skazał Hahiademiego na karę śmierci i konfiskatę majątku za współpracę z okupantem[3]. Został ułaskawiony dzięki wstawiennictwu Aleksandra Xhuvaniego, wyrok zamieniono na 25 lat pozbawienia wolności[3]. Karę odbywał w Gjiokastrze, a następnie w Burrelu. Zmarł w więzieniu w Burrelu[3].
Twórczość edytuj
Dorobek artystyczny Hahiademiego obejmuje utwory dramatyczne, wzorowane na dramaturgii klasycznej - greckiej i rzymskiej. W 1939 wydał tomik poezji Lyra[4]. Był także tłumaczem Bukolik Wergiliusza na język albański[1]. W czasie pobytu w więzieniu nadal pisał - powstałe wówczas powieść Jeta e njeriut i dramat Koha e premtueme nie zostały wydane[1].
Tragedie edytuj
- 1931: Ulisi (Ulysses)
- 1931: Akili (Achilles)
- 1931: Aleksandri (Aleksander)
- 1934: Pirrua (Pyrrus)
- 1935: Skënderbeu : tragjedi me pesë akte (Skanderbeg: tragedia w pięciu aktach)
- 1936: Diomedi : tragedi me pesë akte (Diomedes: tragedia w pięciu aktach)
- 1990: Abeli dhe Skënderbeu : dy tragjedi
- 2000: Vepra (Dzieła)
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d Tomorr Plangarica, Et'hem Haxhiademi (1902-1965). = 2023-01-12 [online], adsh.al (alb.).
- ↑ a b c d Robert Elsie: Historical Dictionary of Albania. Plymouth: Scarecrow Press, Inc., 2010, s. 10–11, seria: Historical Dictionaries of Europe, No. 75. ISBN 978-0-8108-6188-6. (ang.).
- ↑ a b c Et'hem Haxhiademi. = 2023-01-12 [online], kujto.al (alb.).
- ↑ “LYRA” – ETËHEM HAXHIADEMI DHE SIZMA NË HIERARKITË LETRARE TË KOMBIT. = 2023-01-12 [online], gazetadielli.com, 2020 (alb.).
Bibliografia edytuj
- Robert Elsie: Historical Dictionary of Albania. Plymouth: Scarecrow Press, Inc., 2010, s. 10–11, seria: Historical Dictionaries of Europe, No. 75. ISBN 978-0-8108-6188-6. (ang.).