Ferdynand Eysymontt

Ferdynand Eysymontt (ur. ok. 1760, zm. 1811) – wojski grodzieński, syn Michała Józefa, chorążego grodzieńskiego i Joanny z Kochtyckich (Kochcickich).

Ferdynand Eysymontt
Herb
Korab Eysymonttów
Rodzina

Eysymontowie herbu Korab

Data urodzenia

ok. 1760

Data śmierci

1811

Ojciec

Michał Józef Eysymontt, chorąży grodzieński

Matka

Joanna Kochtycka

Żona

Bogumiła Finkenstein (1770-1791)
Józefa Zawistowska (1777-1849), sędzianka grodzieńska

Dzieci

Aniela
Franciszka żona Tomasza Szukiewicza
Lucjan Eysymontt, chorąży grodzieński, filomata
Oktawiusz Eysymontt, kawaler orderu Virtuti Militari.

Odznaczenia
Order Świętego Stanisława (Rzeczpospolita Obojga Narodów)

Sprawowane urzędy edytuj

Deputat na Trybunał Główny Litewski edytuj

Życiorys edytuj

Pochodził ze znanej rodziny szlacheckiej o tradycjach wojskowych. Był właścicielem dworu w Gudziewiczach, a w roku 1773 w jego imieniu odkupiono Milkowszczyznę od Andrzeja Jakubowicza Eysymontta, zaś około roku 1795 dobra Jabłonów, w parafii Łunna. Był po ojcu kolatorem kościoła Eysymontowskiego. To on zajmował się administrowaniem majątku rodowego, finansując główne posunięcia rodu, podczas kiedy jego kuzyni Aleksander Michał, sprawujący pieczę nad sądami w Grodnie i Maciej Tadeusz zajmowali się działalnością publiczną. W roku 1789 zostaje deputatem na Trybunał Główny Wielkiego Księstwa Litewskiego z powiatu grodzieńskiego, zaś 19 stycznia 1790 wojskim grodzieńskim. W dniu 2 maja 1792 został przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego odznaczony orderem św. Stanisława.


Był jednym z głównych donatariuszy kościoła w Ejsymontach Wielkich, o czym zapis w testamencie złożonym w Sądzie Ziemskim Grodzieńskim z 26 maja 1811, aktykowanego 12 maja 1812.
Sławne było jego wystąpienie na sejmiku grodzieńskim 14 lutego 1792 roku, gdzie wyrażał całe doświadczenie i cały patriotyzm rodu ejsmontowskiego:

(…) Słowem w Zygmuncie Auguście tron dziedziczny straciwszy, nieszczęśliwych skutków w elekcji doznawali. W ten czas my sławę i związki w Europie straciwszy, dali łatwo możnowładctwu przystęp. Od tego czasu zasmakowawszy w niepodległości prawu, stopniami przyszli, że nas pod przemoc swą podgarnęli, prawa podeptali, a zamiarom swym pomocne pozostawili, za którym nierządem przyszliśmy na wzgardę u narodów, w jakiej zostawaliśmy. (…) Słodki jest dom Ojczyzny, a Ojczyzny rządnej, w której najrozumniejszy jest zbiór praw i onych bezwzględna ekzekucyja. (…). Te to prawo znikczemnione, co nadawało, co nadawało moc jednej osobie sądzenia, subalterów kredensowania i prawo miecza. Te trzy najpotężniejsze w świecie władze niech ma człowiek? ale nie w wolnym narodzie. (…). Dziś sędziów sami sobie wybierzecie. (…). Łączmy ręka z ręką, mocniej trzymajmy się jedności, bądźmy z królem, bo król jest z nami, a żadna moc nas nadwątlić nie zdoła.

Był też mocno zaangażowany we wsparcie Insurekcji Kościuszkowskiej, wydatkując na dozbrojenie armii 2.000 złotych polskich.

Po upadku Rzeczypospolitej zamieszkał w Jabłonowie, który odkupił od Czetewrtyńskich. Został też wtedy deputatem grodzieńskim do Komisji Wywodowej Szlacheckiej.

Rodzina edytuj

Ożeniony był z Bogumiłą Finkenstein (1770-1791), ze spolonizowanej szlachty pruskiej herbu Ostoja, z którą miał córki Anielę (zmarłą w niemowlęctwie) i Franciszkę Szukiewiczową - żonę Tomasza, zaś po jej śmierci z Józefą z Zawistowskich, (1777-1849). Pozostawił synów – Oktawiusza, kapitana wojska Księstwa Warszawskiego, kawalera krzyża złotego Virtuti Militari oraz Lucjana, członka Towarzystwa Filomatów.

Bibliografia edytuj

  • Анiщчанка Я.К. Ураднікі беларускіх земляў ВКЛ пры Станіславе Панятоўскім. Mińsk 2008
  • Doniesienie z Grodna. Gazeta Warszawska, Suplement, 7 III 1792 rok, nr 19
  • Tadeusz Ejsmont, Ejsmontowie, Modlica: Rentier, 2009, ISBN 83-922036-1-5, OCLC 751189393.
  • Głos Wielmożnego Jmć pana Ferdynanda Eysymontta wojskiego p. grodzieńskiego, 14 lutego 1792 roku, w czasie reasumpcyi sejmików grodzieńskich miany, druk, nlb.
  • W. Szczygielski, Referendum Trzeciomajowe. Sejmiki lutowe 1792 roku, Łódź 1994
  • Urzędnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego, t. 2, Województwo trockie, pod red. A. Rachuby, W. 2009

Linki zewnętrzne edytuj

Fragment testamentu Ferdynanda