Maciej Tadeusz Eysymont
Maciej Tadeusz Eysymontt, (ur. 1741 w Małe Ejsmonty Paszewicze, zm. 21 lutego 1805 w Grodnie) – ostatni stolnik grodzieński, działacz gospodarczy.
 Korab Eysymonttów | |
| Rodzina | |
|---|---|
| Data urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Ojciec |
Krzysztof Eysymontt |
| Matka |
Krystyna Szczęsnowicz |
| Żona |
1. Wiktoria Wołkowicka. |
| Dzieci |
Antoni |
Sprawowane urzędy edytuj
- Strukczaszy grodzieński (Od 18 XI 1784 - ostatni na urzędzie)
- Stolnik grodzieński (Od 15 IX 1789 - ostatni na urzędzie)[1]
Deputat na Trybunał Główny Wielkiego Księstwa Litewskiego edytuj
- 1785 - z Powiatu Grodzieńskiego[2]
Życiorys edytuj
Urodzony w rodzinie szlacheckiej o tradycjach wojskowych, jako syn Krzysztofa Eysymontta, (być może namiestnika Petyhorskiego?) i Krystyny ze Szczęsnowiczów. Na Popisie powiatu grodzieńskiego jest zapewne wymieniony przy parafii brzostowickiej. Związany był z Antonim Tyzenhausem i jego planami rozwoju gospodarczego. W 1769 r. zostaje gubernatorem szczeberskim (był już wtedy komornikiem grodzieńskim), a w 1784 strukczaszym grodzieńskim, W latach 1785-1786 był deputatem na Trybunał Główny Wielkiego Księstwa Litewskiego. W trakcie swojej działalności gospodarczej, jeszcze w czasach Tyzenhauza, dał się poznać jako świetny organizator. Założył takie miejscowości jak Jeleniewo, Krasnopol-Pomorze i Szczebra, w okolicy Sejn. 15 września 1789 roku został stolnikiem grodzieńskim, co w praktyce oznaczało kierowanie całą ekonomią grodzieńską. Faktycznie jeszcze w 1796 r. miał pełny wpływ na sprawy społeczne i gospodarcze powiatu. Był zaangażowany podobnie jak kuzyni Ferdynand, wojski grodzieński i Aleksander Michał, podstarości grodzieński Eysymonttowie w próbę reformy Rzeczypospolitej. To właśnie u niego na Horodnicy w Grodnie hucznie fetowano przyjęcie przez Sejmik Grodzieński Konstytucji 3 Maja.
Po Targowicy związany był z obozem patriotycznym powiatu grodzieńskiego. Przystąpił do sprzysiężenia Jakuba Jasińskiego. Po wybuchu Insurekcji Kościuszkowskiej, wszedł w skład Komisji Porządkowej powiatu grodzieńskiego i chociaż ostatni raz wziął w niej udział 17 czerwca 1794 roku, to przez cały okres jej istnienia blisko z nią współpracował.
Pochowany w kościele Bernardynów w Grodnie (nadal istnieje tam jego nagrobek).
Rodzina edytuj
Dwukrotnie żonaty. Pierwszą żoną była Wiktoria Wołkowicka (1758-1793), córka Antoniego, horodniczego grodzieńskiego i Petroneli Kandybównej, z którą miał ośmioro dzieci, zaś z Rozalią Smogorzewską, córką Floriana, wojskiego wołkowyskiego i Teodory z Przecławskich - jedno.
Genealogia edytuj
| 1. Antoni (1779-1812), sędzia pokoju x. 1806 Julia Mejer (1792-po 1830) | Elżbieta (*ok. 1807-?) x. Jan Józef Paszkiewicz (1792-1855) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1. Petronela (1786-1806) x. Michał Moross, chorąży byłych wojsk polskich | Domicela Petronela (1808-1829) x. Jan Józef Paszkiewicz (1792-1855) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1. Ignacy (1783-1818), por. ros. x1. Anna Kretowicz x2. Karolina Mejer (1794-1814) x3. Wiktoria Łuniewska | 2. Wiktoria (1814-?) x. Juliusz Krzywicki | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Maciej Tadeusz (1741-1805) x1 Wiktoria Wołkowicka (1758-1793) x2. Rozalia Smogorzewska | 3. Ryszard Łukasz (1818-?) urzędnik Komisji Skarbu x. Aniela Abłamowicz (1829-1909) | Wiktoria Filipina (1852-1901) x. Aleksander Bakinowski (1839-1917) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1. Józef (1784-1820), podkomorzy grodzieński, mistrz obrzędów loży "Przyjaciele ludzkości" | Ludwika Michalina (1853-1920) x. Józef Kościałkowski (1833-1895) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Michał Dominik (1856-?) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1. Alojzy (1791-1849), generał-major artylerii x. Regina Obuchowicz | Anna Salomea (1857-?) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1. Michał (1792-1812), por. ros. zginął pod Pskowem | Helena Dorota (1859-1934) x. Jakub Gieysztor (1827-1897) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2. Rozalia (1801-1832) x. Stanisław Laskowicz | Zofia Agata (1864-1934) x. Aleksander Bakinowski (1839-1917) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Przypisy edytuj
Bibliografia edytuj
- Акты, издаваемые Виленскою археографическою комиссиею, Wilno 1867 - 1915
- Анiщчанка Я.К. Ураднікі беларускіх земляў ВКЛ пры Станіславе Панятоўскім. Mińsk 2008
- A. Boniecki, Herbarz Polski, W. 1899 - 1901
- J. Ciechanowicz, Rody rycerskie Wielkiego Księstwa Litewskiego, Rzeszów 2001
- Deputaci Trybunału Głównego Wielkiego Księstwa Litewskiego. 1697-1795. Spisy, t. II, oprac. A. Rachuba, Przemysław P. Romaniuk, W. 2004
- Tadeusz Ejsmont, Ejsmontowie, Modlica: Rentier, 2009, ISBN 83-922036-1-5, OCLC 751189393.
- J. Gieysztor, Pamiętniki
- S. Kościałkowski, Antoni Tyzenhauz: podskarbi nadworny litewski, Londyn 1971
- Metryka Litewska. Rejestry podymnego Wielkiego Księstwa Litewskiego: Województwo trockie 1690 r., oprac. H.Lulewicz. W. 2000.
- Metryki parafialne, z parafii Berżniki i Wiejsieje.
- K. Niesiecki, Herbarz Polski, [wyd. J.N. Bobrowicz], Lipsk 1839 – 1846
- Spis szlachty Królestwa Polskiego z dodaniem krótkiej informacji o dowodach szlachectwa, W. 1851, s. 53,
- W. Szczygielski, Referendum trzeciomajowe. Sejmiki lutowe 1792 roku, Łódź 1994
- Szlachta wylegitymowana w Królestwie Polskim w latach 1836-1861, [opr:] E. Sęczys, W. 2000,
- J. Szumski - Eysymontowie i Mejerowie, właściciele Hołnów Mejera i Krasnogrudy. [w:] Drobna szlachta podlaska w XVI - XIX wieku, Białystok 1991
- S. Uruski, Rodzina Polska, W. 1904 – 1931
- Urzędnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego, t. 2, Województwo trockie, pod red. A. Rachuby, W. 2009
- Wywody genealogiczne Eysymontów od 1797 roku z różnych Deputacji (materiały redakcyjne)
Linki zewnętrzne edytuj
- Jerzy Szumski - Szlacheckie Gniazda: Krasnogruda. pogranicze.sejny.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-07-14)].