Fiqrete Shehu
Fiqrete Shehu (ur. 17 listopada 1919 w Beracie jako Fiqrete Sanxhaktari[1][2][3], zm. 11 września 1988 w Zejmenie) – albańska nauczycielka[2] i ekonomistka, żona byłego premiera Albanii Mehmeta Shehu[4][5][6][1][7][8][9][3].
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przynależność polityczna | |
| Małżonek |
Życiorys edytuj
Rodzice Fiqrete zmarli, gdy ta była uczennicą szkoły podstawowej[10]. Uczęszczała do tirańskiego Żeńskiego Instytutu Nana Mbretneshë, w tym czasie zetknęła się z ideą komunizmu[10]. Po ukończeniu tej szkoły wyjechała tymczasowo do Włoch, następnie zamieszkała w Tiranie, gdzie pracowała na poczcie oraz od 1941 roku należała do żeńskiej komunistycznej grupy ze Szkodry[10][11].
3 listopada 1942 roku została aresztowana przez władze albańskie, udało jej się uciec 4 stycznia następnego roku[12]; walczyła następnie w Armii Narodowo-Wyzwoleńczej przeciwko okupacji włoskiej, następnie niemieckiej[1]. W 1943 roku została zwerbowana przez Dušana Mugošę jako jugosłowiańska agentka, działając pod pseudonimem Fisari[7].
W latach 1950-1958 pełniła funkcję wiceprzewodniczącej prezydium Zgromadzenia Ludowego, została również członkinią Komitetu Centralnego Albańskiej Partii Pracy w kwietniu 1952 roku[12][3]. Odgrywała wówczas ważną rolę w aparacie partyjnym, była zwolenniczką polityki represji, izolacji oraz ateizacji Albanii[13][14]. Jednocześnie uczęszczała na studia ekonomiczne, kończąc je pod koniec lat 50.[12] oraz była dyrektorką szkoły partyjnej w Tiranie[3].
W 1981 roku została skazana na 25 lat pozbawienia wolności[15]; początkowo odbywała wyrok na terenie Kosowa[16], jednak została przeniesiona do więzienia w Zejmenie, gdzie zmarła w 1988 roku[16] w wyniku ataku serca[9]. Ceremonia pogrzebowa odbyła się w tajemnicy przed rodziną zmarłej[6].
Życie prywatne edytuj
Była córką Abedina Sanxhaktariego[12]. Jej mężem był Mehmet, którego poznała pod koniec 1943 roku[17][2] i z którym miała dwóch synów: Skendera i Bashkima[6][18][16].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Aleksiej Żarow (Алексей Жаров): АЛБАНИЯ ОТ РЕЗНИ ДО ВЕСНЫ. sensusnovus.ru, 2016-12-17. (ros.).
- ↑ a b c Wolfgang Saxon: GEN. MEHMET SHEHU DEAD AT 68; SERVED ALBANIA AS PRIME MINISTER. nytimes.com, 1981-12-19. (ang.).
- ↑ a b c d Fiqirete Shehu. prabook.com. (ang.).
- ↑ Klan 2007 ↓, s. 238.
- ↑ Ginard 1996 ↓, s. 54.
- ↑ a b c Ermira Isufaj: Rrëfimi, si u varros Fiqirete Shehu në Zejmen. panorama.com.al, 2014-05-24. (alb.).
- ↑ a b TABLO SINOPTIKE E ENVER HOXHËS PËR VETËVRASJEN E MEHMET SHEHUT. 264517.forumromanum.com, 2007-12-21. (alb.).
- ↑ Afrim Imaj: Fiqirete Shehu: Ju rrëfej bisedën me Mehmetin pak çaste para vetëvrasjes. panorama.com.al, 2011-08-09. (alb.).
- ↑ a b Aleksiej Żarow (Алексей Жаров): КЕМ БЫЛИ НАСТОЯЩИЕ ГЕРОИ АЛБАНСКОЙ РЕВОЛЮЦИИ. sensusnovus.ru, 2016-12-18. (ros.).
- ↑ a b c Lalaj 2013 ↓, s. 163-166.
- ↑ 4 misteret e Liri Gegës dhe Dali Ndreut: Si u ekzekutua shtatzënë anëtarja e Byrosë Politike. tiranaobserver.al, 2015-12-19. (alb.).
- ↑ a b c d Dervishi 2016 ↓, s. 247.
- ↑ Skifter Këlliçi: Konferenca e Tiranës - 14-20 Prill 1956. forumshqiptar.com, 2002-04-23. (alb.).
- ↑ Kujtim Boriçi: Fiqret Shehu: Vetëvrasja e Mehmetit pas vizitave të fshehta të Kadriut e Feçorit natën e 17 dhjetorit 1981. gazetadita.al, 2013-01-13. [dostęp 2020-02-20]. (alb.).
- ↑ Dossier/ 3 misteret e Llambi Ziçishtit. telegraf.al, 2019-09-20. (alb.).
- ↑ a b c Ermira Isufaj: Gardiania e burgut: Vitet në qeli të gruas së Mehmet Shehut, kur vdiq Enveri u mërzit. panorama.com.al, 2014-02-16. (alb.).
- ↑ Eliona Lata: Fiqretja na shpëtoi jetën, hapi qesen me para. shekulli.com.al, 2012-10-18. (alb.).
- ↑ Bashkim Shehu: Si e ndaloi Enveri djalin e Kadri Hazbiut të shoqërohej me vajzën e tij (Pjesa III). panorama.com.al, 2015-10-01. (alb.).
Bibliografia edytuj
- Emile Ginard, E paharrueshmja shqipëri: kujtime të një kohe të vështirë, 1966-1968, 1996, OCLC 652374370.
- Krisma nga Mallkastra. „Klan”, 2007. OCLC 54792537.
- Meri Lalaj, Instituti Femnor "Nana Mbretneshë", 2013, ISBN 978-99943-51-90-9.
- Kastriot Dervishi, Lëvizja komuniste në vitet 1924-1944 dhe formimi i PKSH-së, 2016, ISBN 978-9928-106-38-4.