Francesco Antonio Santori, znany też jako Anton Santori OFM (ur. 16 września 1819 w Santa Caterina Albanese, zm. 7 września 1894 w San Giacomo di Cerzeto[1][2]) – włoski pisarz, poeta i duchowny katolicki, pochodzenia arboreskiego.

Francesco Santori
Francesco Antonio Santori
Data i miejsce urodzenia

16 września 1819
Santa Caterina Albanese

Data i miejsce śmierci

7 września 1894
San Giacomo di Cerzeto

Narodowość

arboreska

Język

włoski
albański

Dziedzina sztuki

poemat
opowiadanie

Ważne dzieła

Emira

Życiorys

edytuj

Pochodził z prowincji Cosenza[1]. Od roku 1835 uczył się w seminarium duchownym, a w 1842 wstąpił do zakonu franciszkanów, gdzie przyjął imię Antonio i pełnił posługę w klasztorze w San Marco Argentano[1][2]. W 1855 próbował założyć klasztor w miejscowości Lattarico, ale po niepowodzeniu tego przedsięwzięcia porzucił zakon[1]. Przeniósł się do Santa Caterina Albanese, gdzie pracował jako nauczyciel, a także jako sprzedawca wykonywanych przez siebie przędzarek[1]. W 1885 objął posadę proboszcza w San Giacomo di Cerzeto, gdzie spędził ostatnie lata życia[1].

Twórczość

edytuj

Pierwszy utwór poetycki - poemat liryczny opowiadający o pięknie natury Canzoniere albanese (Śpiewnik albański) Santori napisał w wieku 20 lat. Santori pisał utwory poetyckie, opowiadania, sztuki teatralne[1]. Był autorem gramatyki języka albańskiego, napisanej wierszem[1]. Pracując w klasztorze pisał głównie dzieła o tematyce religijnej, ale także utwory polityczne. W 1848 ukazał się w Neapolu dwujęzyczny poemat Santoriego Il prigionero politico (Więzień polityczny), nawiązujący do wydarzeń Wiosny Ludów we Włoszech. W 1887 ukazało się najbardziej znane dzieło Santoriego - dramat teatralny Emira, w języku albańskim (prawdopodobnie pierwszy tego rodzaju utwór napisany po albańsku[1]). Tłumaczył na język albański bajki Ezopa[1]. Edycję całości zachowanych dzieł Santoriego przygotował lingwista Francesco Altimari z Uniwersytetu Kalabrii w 200 rocznicę urodzin Santoriego[3].

Dzieła wydane drukiem

edytuj
  • 1982: Un Saggio inedito di F. A. Santori sulla lingua albanese e i suoi Alfabet, wyd. Cosenza (opr. Francesco Altimari)
  • 1985: Tre novelle, wyd. Cosenza
  • 1993: Vepra, wyd. Prisztina (opr. Fahredin Gunga)
  • 1997: Emira, wyd. Skopje (opr. Rakip Shabani)

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h i j Robert Elsie: Zarys historii literatury albańskiej. Narodziny literatury albańskiej, XVIII-XIX wiek, z.3. Toruń: 2004, s. 42-45. ISBN 978-1-78076-431-3. (pol.).
  2. a b Më 7 shtator 1894 u nda nga jeta Anton Santori, shkrimtari i shquar arbëresh [online], gazetaeprizrenit.net, 2019 (alb.).
  3. The complete works of Anton Santori on the 200th anniversary of his birth [online], koha.net, 2019 (ang.).

Bibliografia

edytuj