Garcia I (król Nawarry)

Garcia I Sanchez (również Garcia Sanchez I)[1], jęz. hiszp. García Sánchez I – król Nawarry 925-970, hrabia Aragonii 943-970, z dynastii Jimenez.

Garcia I
ilustracja
król Nawarry
Okres

od 925
do 970

Poprzednik

Sancho I

Następca

Sancho II

Hrabia Aragonii
Okres

od 943
do 970

Poprzednik

Andregota Galindez

Następca

Sancho II

Dane biograficzne
Dynastia

Dynastia Jimenez

Data urodzenia

ok. 919

Data śmierci

22 lutego 970

Ojciec

Sancho I

Matka

Toda de Larraun

Żona

Andregota Galindez
Teresa

Dzieci

Sancho II
Ramiro
Urraka Diaz

Urodzony prawdopodobnie w 919, syn króla Nawarry Sancho I i Tody (Toty) Aznarez. Był najmłodszym dzieckiem, miał sześć starszych sióstr.

Ojciec Garcii, założyciel nowej dynastii Jimenez panującej w Nawarze zmarł w 925 i podczas małoletniości Garcii rządy regencyjne w królestwie Nawarry sprawowali stryj Jimeno Garces (zmarł w 931) i matka królowa Toda Aznarez (zmarła po 970). Matka Garcii, pochodząca z rodu rządzącego Nawarrą przed dynastią Jimenez, była spokrewniona z potężnym kalifem Kordoby (od 929, wcześniej emirem) Abd ar-Rahmanem III, dzięki czemu jej syn utrzymał się na tronie Nawarry, mimo że kalif prowadził walki przeciwko chrześcijańskim iberyjskim królestwom. Kalif nie wahał się ingerować w wewnętrzne sprawy Nawarry i w 934 wymusił na królowej dopuszczenie Garcii do samodzielnych rządów. Ceną za to było podporządkowanie się królestwa Nawarry kalifowi, a także rezygnacja z planów ożenienia Garcii z córką Sunyera I, hrabiego Barcelony. Za czasów regencji królowej Tody Nawarra związała się bliskim sojuszem z innym chrześcijańskim państwem – królestwem Leónu, którego władca Ramiro II był siostrzeńcem Tody. Dzięki temu sojuszowi połączonym siłom chrześcijan udało się w 939 w bitwie pod Simancas zadać ciężką klęskę wojskom kalifa i zrzucić muzułmańską zależność.

Po roku 933 Garcia I ożenił się z Andregotą Galindez (urodz. 922, zm. 972), córką i dziedziczką hrabiego Aragonii Galindo II Aznareza. Małżeństwo doprowadziło do unii Nawarry i Aragonii, jednak już w 940 małżeństwo zostało rozwiązane, powodem było zbyt bliskie pokrewieństwo między małżonkami. Drugą żoną Garcii została Teresa (zm. po 957), będąca prawdopodobnie córką króla Leónu Ramiro II. Po zawarciu drugiego małżeństwa Garcia I wdał się w walki dynastyczne trwające w Leónie, popierając króla Sancho Otyłego (syna Ramiro II z Leónu) w walce z rebelią jego kuzyna Ordonio IV. Jednak pomoc Garcii oraz sprzymierzonych z nim muzułmanów na wiele się nie zdała i po 966 władzę w Leonie przejął Ordoño IV Nikczemny.

Garcia I Sanchez zmarł 22 lutego 970 roku. Dzieckiem Garcii z pierwszego małżeństwa był:

z drugiego małżeństwo pochodzili:

  • Ramiro – król Viguery, zm. 981,
  • Urraka Diaz, jej pierwszym mężem był Ferdynand I Gonzalez (zm. 970), pierwszy hrabia Kastylii, drugim mężem został Wilhelm, książę Gaskonii, zm. 1041.

Przypisy edytuj

  1. Garcia I w literaturze nazywany jest również Garcią II lub Garcią III.

Bibliografia edytuj

  • Małgorzata Hertmanowicz-Brzoza, Kamil Stepan, Słownik władców świata, Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa, 2005, s. 251, ISBN 83-7435-077-6, OCLC 749692036.
  • Manuel Tunon de Lara, Julio Valdeon Baruque, Antonio Dominguez Ortiz, Historia Hiszpanii, Kraków 2007, s. 90, ISBN 83-242-0664-7.