Geminofilumrodzaj wieloszczetów z rzędu Phyllodocida i rodziny Sphaerodoridae. Obejmuje 16 opisanych gatunków. Zamieszkują bentos mórz.

Geminofilum
Capa et al., 2019
Ilustracja
Geminofilum distichum
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

pierścienice

Gromada

wieloszczety

Podgromada

wieloszczety wędrujące

Rząd

Phyllodocida

Rodzina

Sphaerodoridae

Rodzaj

Geminofilum

Typ nomenklatoryczny

Sphaerodorum distichum Eliason, 1962

Geminofilum thailandica w alkoholu i po wybarwieniu zielenią metylową

Morfologia

edytuj

Wieloszczety o stosunkowo krótkim, walcowatym ciele dochodzącym do kilku mm długości i 0,5 mm szerokości[1][2]. Oskórek jest gruby i pozbawiony kolagenu[1]. Grzbietowa strona szczecinkonośnych segmentów ciała (chetigerów) zaopatrzona jest w guzki makroskopowe, które rozmieszczone są w dwóch szeregach poprzecznych na każdym segmencie. W każdym szeregu znajduje się od 3 do 8 guzków. Guzki te mają kształt półkulisty do kulistego i są siedzące (pozbawione szypułek). Na brzusznej, a zwykle także na grzbietowej stronie ciała obecne są także nabłonkowe papille dodatkowe. Nie występują natomiast guzki mikroskopowe[1][2].

Głowa zaopatrzona jest w parę głaszczków, parę czułków bocznych, pojedynczy czułek środkowy i parę cirrusów mackowatych (okołogębowych). Wszystkie te przydatki są krótkie, pozbawione ostróg czy brodawek nasadowych. Poza tym na głowie występować mogą papille czułkowate – przypominające czułki wypustki nabłonka oraz papille dodatkowe[1][2]. Mogąca się wywracać na zewnątrz część gardzieli (ryjek) pozbawiona jest uzbrojenia[3].

Parapodia są jednogałęziste[3], mniej lub bardziej stożkowate, zwykle dwukrotnie dłuższe niż szerokie. Płaty acikularne występują zwykle począwszy od drugiego chetigeru[1][2] i zaopatrzone są w pojedyncze acikule[4]. Wyrastający na spodzie parapodium cirrus wentralny jest długi, tak długi jak płat acikularny. Na chetigerze pierwszym brak jest szczecin zmodyfikowanych w przysadziste, zakrzywione haki. Szczecinki wszystkich parapodiów są złożone, z wyodrębnionymi trzonkiem i blaszką o piłkowanej krawędzi tnącej[1][2].

Ekologia i występowanie

edytuj

Zwierzęta morskie, bentosowe, spotykane od płycizn po głębokości poniżej 4000 m p.p.m. Znane są z mórz i oceanów w okolicach wszystkich kontynentów[1][2].

Taksonomia

edytuj

Rodzaj ten wprowadzili w 2019 roku María Capa, Arne Nygren, Julio Parapar, Torkild Bakken, Karin Meißner oraz Juan Moreira w ramach rewizji systematycznej Sphaerodoridae. Na jego wyróżnienie zdecydowano się na podstawie wyników molekularnej analizy filogenetycznej i badań morfologicznych, w których rozpoznano siostrzany dla Sphaerephesia klad obejmujący liczne gatunki umieszczane wcześniej w rodzaju Sphaerodoropsis, ale nie jego gatunek typowy. Gatunkiem typowym rodzaju Geminofilum wyznaczono Sphaerodorum distichum[1], opisanego w 1962 roku przez Andersa Eliasona[5]. Do rodzaju tego zaliczono 16 opisanych gatunków[1][2]:

Sceptycznie do koncepcji tegoż rodzaju podchodzą autorzy World Polychaeta database, włączając według stanu na 2021 rok w jego poczet tylko 4 gatunki[6]:

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h i María Capa, Arne Nygren, Julio Parapar, Torkild Bakken, Karin Meißner, Juan Moreira. Systematic re-structure and new species of Sphaerodoridae (Annelida) after morphological revision and molecular phylogenetic analyses of the North East Atlantic fauna. „ZooKeys”. 845, s. 1-97, 2019. DOI: 10.3897/zookeys.845.32428. 
  2. a b c d e f g Plathong, Jintana; Plathong, Sakanan; Capa, María. (). . . (1): 57-75. Two new species of Sphaerodoridae (Annelida) from the Gulf of Thailand. „Zootaxa”. 4790 (1), s. 57-75, 2020. 
  3. a b Kristian Fauchald: The Polychaete Worms. Definitions and Keys to the Orders, Families and Genera. Natural History Museum of Los Angeles County, The Allan Hancook Fundation (University of Southern California), 1997.
  4. K. Fauchald. Sphaerodoridae (Polychaeta: Errantia) from world-wide areas. „Journal of Natural History”. 8 (3), s. 257–289, 1974. DOI: 10.1080/00222937400770241. 
  5. Eliason, Anders. Die Polychaeten der Skagerak-Expedition. „Zoologiska bidrag från Uppsala”. 33, s. 207-293, 1962. 
  6. G. Read, K. Fauchald: Geminofilum Capa, Nygren, Parapar, Bakken, Meißner & Moreira, 2019. [w:] World Polychaeta database (World Register of Marine Species) [on-line]. [dostęp 2021-10-27].