Gillian Barbara Lynne (z domu Pyrke), OBE (ur. 20 lutego 1926 w Londynie, zm. 1 lipca 2018 tamże[1]) – brytyjska balerina i choreografka, reżyserka teatralna i telewizyjna. Najbardziej znana ze współpracy przy tworzeniu musicali Koty i Upiór w operze.

Gillian Lynne (2013)

Wczesne lata edytuj

Lynne urodziła się na południowo-wschodnich przedmieściach Londynu jako córka biznesmena, Leslie Pyrke i tancerki Barbary z domu Hart[2]. Jej talent został odkryty przez lekarza psychiatrę, do którego została zabrana w celu wyleczenia nadpobudliwości i braku koncentracji[3]. Jej matka zginęła w wypadku samochodowym 8 lipca 1939 roku w Coventry, gdy Lynne miała zaledwie 13 lat.

Jako tancerka edytuj

Balet klasyczny edytuj

Lynne debiutowała w wieku 16 lat w Sadler’s Wells Ballet Company w balecie Jezioro łabędzie Czajkowskiego w roli Oddetty/Odylii[4]. Wraz z otwarciem po wojnie Royal Opera House zespół utworzył Royal Ballet, Lynne odtwarzała w nim m.in. główne role w Śpiącej Królewnie (w 20 urodziny), jako Czarna Królowa w balecie Szach-mat oraz jako Mirta w Giselle.

West End, film i telewizja edytuj

W 1951 roku Gillian Lynne opuściła deski baletu klasycznego przenosząc się na West End do teatru London Palladium występując m.in. jako Claudine w Can Can. Zagrała również w tym czasie w kilku filmach, m.in. u boku Errola Flynna. Pojawiła się również się jako tancerka i aktorka w pierwszych programach brytyjskiej telewizji.

Jako choreograf i reżyser edytuj

W latach sześćdziesiątych Gillian Lynne zakończyła karierę sceniczną poświęcając się od tej pory choreografii. Współuczestniczyła w tworzeniu dziesiątek spektakli w Royal Opera House, na rzecz Royal Shakespeare Company, teatrów West Endu i Broadwayu. Jej najbardziej znaną twórczością jest współpraca z kompozytorem Andrew Lloyd Webberen przy musicalach:

Artystka była również choreografem kilku dzieł wystawianych na Broadwayu[5]. Prowadziła firmę Lean Two Productions zajmującą się produkcją spektakli telewizyjnych i filmowych[6].

Spektakle edytuj

  • Collages – 1963 – reżyser/choreograf/wykonawca
  • Round Leicester Square – 1963 – reżyser
  • The Roar of the Greasepaint – the Smell of the Crowd – 1965 – choreograf
  • Pickwick – 1965 – choreograf
  • The Matchgirls – 1966 – reżyser/choreograf
  • The Flying Dutchman – 1966 – choreograf
  • Bluebeard – 1966 – reżyser/choreograf
  • How Now Dow Jones – 1967 – choreograf
  • The Midsummer Marriage – 1968 – choreograf
  • The Trojans – 1969 – choreograf
  • Phil The Fluter – 1969 – choreograf
  • Love on the Dole – 1970 – reżyser/choreograf
  • Tonight At 8.30 – 1970/71 – reżyser
  • The Ambassador – 1971 – choreograf
  • Lillywhite Lies – 1971 – reżyser
  • Liberty Ranch – 1972 – reżyser/choreograf
  • Once Upon A Time – 1972 – reżyser/choreograf
  • The Card – 1973 – choreograf
  • Hans Christian Andersen – 1975 – choreograf
  • The Comedy of Errors – 1976 – choreograf
  • A Midsummer Night’s Dream – 1977 – współreżyser
  • As You Like It – 1977 – choreograf
  • The Way of the World – 1978 – choreograf
  • My Fair Lady – 1978 – choreograf
  • Thuis Best – 1978 – reżyser/choreograf
  • Parsifal – 1979 – choreograf
  • Once In A Lifetime – 1979 – choreograf
  • Songbook – 1979 – choreograf
  • Jeeves Takes Charge – 1980 – reżyser
  • Tomfoolery – 1980 – reżyser/choreograf
  • To Those Born Later – 1981 – reżyser
  • Cats – 1981 – współreżyser/choreograf
  • La Ronde – 1982 – współreżyser
  • Alone Plus One – 1982 – reżyser/wykonawca
  • The Rehearsal – 1983 – reżyser
  • The Phantom of the Opera – 1986 – choreograf
  • Cabaret – 1986 – reżyser/choreograf
  • Faust – 1990 – choreograf
  • Aspects of Love – 1990 – choreograf
  • Dance for Life Gala – 1991 – reżyser/producent
  • Valentine’s Day – 1991 – reżyser/choreograf
  • Pickwick – 1993 – choreograf
  • That’s What Friends Are For! – 1996 – reżyser
  • Avow – 1996 – reżyser
  • What the World Needs Now – 1998 – reżyser/choreograf
  • Gigi – 1999 – reżyser/choreograf
  • Richard Whittington – 1999 – reżyser/choreograf
  • The Secret Garden – 2000 – choreograf
  • Chitty Chitty Bang Bang – 2002 & 2005 – choreograf


Filmy edytuj

  • The Master of Ballantrae – 1953 – aktorka/choreograf
  • The Last Man to Hang? – 1956 – aktorka
  • Make Mine a Million – 1959 – aktorka
  • Wonderful Life – 1963/64 – choreograf
  • Every Day’s a Holiday – 1965 – choreograf
  • Three Hats for Lisa – 1964 – choreograf
  • Half a Sixpence – 1967 – choreograf
  • Mister Ten Per Cent – 1967 – choreograf
  • 200 Motels – 1971 – choreograf
  • Mr. Love – 1972 – choreograf
  • Man of La Mancha – 1972 – choreograf
  • Under Milk Wood – 1972 – choreograf
  • The Old Curiosity Shop – 1974 – choreograf
  • Yentl – 1982 – choreograf
  • Alice in Wonderland – 1985 – choreograf
  • European Vacation – 1985 – choreograf
  • Cats (ekranizacja) – 1997 – choreograf


Życie osobiste edytuj

Artystka była dwukrotnie zamężna. Jej pierwszym mężem był prawnik, Patrick St. John Back[2]. W 1980 poślubiła nowozelandzkiego aktora Petera Landa[2].

W październiku 2011 opublikowała pamiętniki[7]

Nagrody edytuj

W 1997 roku Gillian Lynne otrzymała z rąk królowej Elżbiety II order OBE. 1 maja 2018 jej imieniem nazwano teatr na West Endzie, uprzednio znany jako New London Theatre.[8]

Przypisy edytuj

  1. Director and Choreographer Dame Gillian Lynne Passes Away at 92. broadwayworld.com. [dostęp 2018-07-02]. (ang.).
  2. a b c Biografia na Filmreference.
  3. Actingblog o Gillian Lynne. [dostęp 2011-09-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-04-16)].
  4. a b c d e f g h i Biografia ze strony www artystki.
  5. Gillian Lynne w bazie IBdB.
  6. Lean Two Productions.
  7. Amazon UK.
  8. Neil Smith, Cats venue renamed in West End first, „BBC News”, 22 czerwca 2018 [dostęp 2020-09-27] (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj