Order Imperium Brytyjskiego

odznaczenie brytyjskie

Order Imperium Brytyjskiego (pełna nazwa ang. The Most Excellent Order of the British Empire, pol. Wielce Wspaniały Order Imperium Brytyjskiego[1], daw. Order Wielce Wspaniały Cesarstwa Brytańskiego[2]) – brytyjski order ustanowiony 4 czerwca 1917 przez Jerzego V.

Order Imperium Brytyjskiego
Order of the British Empire
Awers
Awers i rewers V klasy cywilnej od 1936
Awers
Awers IV klasy wojskowej do 1935
Awers
Awers III klasy wojskowej od 1936
Rewers
Rewers
Gwiazda
Gwiazda II klasy
Gwiazda
Gwiazda I klasy (haftowana na płaszczu orderu)
Baretka
Baretka cywilna od 1936
Baretka
Baretka wojskowa od 1936
Baretka
Baretka cywilna do 1935
Baretka
Baretka wojskowa do 1935
Ustanowiono

4 czerwca 1917

Dewiza

FOR GOD AND THE EMPIRE
(DLA BOGA I IMPERIUM)

Powyżej

I klasy: GCVO

Poniżej

V klasy: CGC

Powiązane

BEM

Order jest przyznawany za działania we wszystkich dziedzinach życia publicznego – otrzymują go także sportowcy, aktorzy i muzycy.

Motto orderu brzmi: FOR GOD AND THE EMPIRE (pol. DLA BOGA I IMPERIUM).

Klasy orderu edytuj

Order dzieli się na dwie kategorie – cywilną i wojskową, a każda z nich na pięć klas:

  • I klasa: Kawaler Krzyża Wielkiego lub Dama Krzyża WielkiegoKnight/Dame Grand Cross (GBE),
  • II klasa: Kawaler Komandor lub Dama KomandorKnight/Dame Commander (KBE lub DBE)
  • III klasa: KomandorCommander (CBE),
  • IV klasa: OficerOfficer (OBE),
  • V klasa: Kawaler (dosł. Członek) – Member (MBE),

z dodatkowo afiliowanym do orderu Medalem Imperium Brytyjskiego[1].

Osoby odznaczone mają prawo do używania skrótu odpowiedniej klasy orderu po nazwisku (GBE, KBE / DBE, CBE, OBE lub MBE). Osoby odznaczone orderem dwóch najwyższych klas mają prawo do tytułu szlacheckiego i używania słów „Sir” lub „Dame” (Dama)[1] przed imieniem i nazwiskiem (tytułów tych używa się zawsze z imieniem i nazwiskiem lub z samym imieniem, nigdy z samym nazwiskiem odznaczonej osoby) – pod warunkiem że są obywatelami kraju, w którym brytyjski monarcha jest uznawany za głowę państwa.

Kolejność starszeństwa edytuj

W kolejności starszeństwa brytyjskich odznaczeń państwowych poszczególne klasy są wymieszane z innymi klasami różnych orderów w kolejności[3]:
...

...

Odznaczeni edytuj

Spośród Polaków uhonorowani tym odznaczeniem zostali m.in. Ignacy Jan Paderewski, Jerzy Limon, Władysław Bobiński, Zbigniew Pełczyński, Jan Leśniak, Mieczysław „Rygor” Słowikowski, Krystyna Skarbek oraz Jerzy Szmajdziński[4].

Przypisy edytuj

  1. a b c Imperium Brytyjskiego, Wielce Wspaniały Order, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2019-10-29].
  2. Wiesław Bończa-Tomaszewski: Kodeks orderowy. Przepisy obowiązujące posiadaczy orderów, odznaczeń, medali i odznak, Warszawa 1939, s. 540.
  3. Part 13: Instructions for the Wearing of the Insignia of Orders, Decorations and Medals. [w:] Army Dress Regulations (All Ranks) [on-line]. Ministry of Defence. PS12(A) January 2017. s. 30 (Part 13 Sect 5 – 1). [dostęp 2019-10-29]. (ang.).
  4. Honorary knighthoods awarded 1997–2006. parlament.uk. s. 10. [dostęp 2015-09-30]. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj