Order Imperium Brytyjskiego
Order Imperium Brytyjskiego (pełna nazwa ang. The Most Excellent Order of the British Empire, pol. Wielce Wspaniały Order Imperium Brytyjskiego[1], daw. Order Wielce Wspaniały Cesarstwa Brytańskiego[2]) – brytyjski order ustanowiony 4 czerwca 1917 przez Jerzego V.
 Awers i rewers V klasy cywilnej od 1936 | |
.jpg) Awers IV klasy wojskowej do 1935 | |
.jpg) Awers III klasy wojskowej od 1936 | |
.jpg) Rewers | |
.jpg) Gwiazda II klasy | |
 Gwiazda I klasy (haftowana na płaszczu orderu) | |
_rib.PNG){kind=small} Baretka cywilna od 1936 | |
 Baretka wojskowa od 1936 | |
 Baretka cywilna do 1935 | |
 Baretka wojskowa do 1935 | |
| Ustanowiono | |
|---|---|
| Dewiza |
FOR GOD AND THE EMPIRE |
| Powyżej |
I klasy: GCVO |
| Poniżej |
V klasy: CGC |
| Powiązane | |
Order jest przyznawany za działania we wszystkich dziedzinach życia publicznego – otrzymują go także sportowcy, aktorzy i muzycy.
Motto orderu brzmi: FOR GOD AND THE EMPIRE (pol. DLA BOGA I IMPERIUM).
Klasy orderu
edytujOrder dzieli się na dwie kategorie – cywilną i wojskową, a każda z nich na pięć klas:
- I klasa: Kawaler Krzyża Wielkiego lub Dama Krzyża Wielkiego – Knight/Dame Grand Cross (GBE),
- II klasa: Kawaler Komandor lub Dama Komandor – Knight/Dame Commander (KBE lub DBE)
- III klasa: Komandor – Commander (CBE),
- IV klasa: Oficer – Officer (OBE),
- V klasa: Kawaler (dosł. Członek) – Member (MBE),
z dodatkowo afiliowanym do orderu Medalem Imperium Brytyjskiego[1].
Osoby odznaczone mają prawo do używania skrótu odpowiedniej klasy orderu po nazwisku (GBE, KBE / DBE, CBE, OBE lub MBE). Osoby odznaczone orderem dwóch najwyższych klas mają prawo do tytułu szlacheckiego i używania słów „Sir” lub „Dame” (Dama)[1] przed imieniem i nazwiskiem (tytułów tych używa się zawsze z imieniem i nazwiskiem lub z samym imieniem, nigdy z samym nazwiskiem odznaczonej osoby) – pod warunkiem że są obywatelami kraju, w którym brytyjski monarcha jest uznawany za głowę państwa.
Kolejność starszeństwa
edytujW kolejności starszeństwa brytyjskich odznaczeń państwowych poszczególne klasy są wymieszane z innymi klasami różnych orderów w kolejności[3]:
...
- Krzyż Wielki Orderu Wiktoriańskiego
- Krzyż Wielki Orderu Imperium Brytyjskiego
- Order Towarzyszy Honoru
- Kawaler/Dama Komandor Orderu Łaźni
- Kawaler/Dama Komandor Orderu św. Michała i św. Jerzego
- Kawaler/Dama Komandor Orderu Wiktoriańskiego
- Kawaler/Dama Komandor Orderu Imperium Brytyjskiego
- Komandor Orderu Łaźni
- Komandor Orderu św. Michała i św. Jerzego
- Komandor Orderu Wiktoriańskiego
- Komandor Orderu Imperium Brytyjskiego
- Order Wybitnej Służby
- Oficer Orderu Wiktoriańskiego
- Oficer Orderu Imperium Brytyjskiego
- Kawaler Orderu Wiktoriańskiego
- Kawaler Orderu Imperium Brytyjskiego
- Krzyż Dzielności Znamienitej
...
Odznaczeni
edytujSpośród Polaków uhonorowani tym odznaczeniem zostali m.in. Ignacy Jan Paderewski, Jerzy Limon, Władysław Bobiński, Zbigniew Pełczyński, Jan Leśniak, Mieczysław „Rygor” Słowikowski, Krystyna Skarbek oraz Jerzy Szmajdziński[4].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Imperium Brytyjskiego, Wielce Wspaniały Order, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2019-10-29].
- ↑ Wiesław Bończa-Tomaszewski: Kodeks orderowy. Przepisy obowiązujące posiadaczy orderów, odznaczeń, medali i odznak, Warszawa 1939, s. 540.
- ↑ Part 13: Instructions for the Wearing of the Insignia of Orders, Decorations and Medals. [w:] Army Dress Regulations (All Ranks) [on-line]. Ministry of Defence. PS12(A) January 2017. s. 30 (Part 13 Sect 5 – 1). [dostęp 2019-10-29]. (ang.).
- ↑ Honorary knighthoods awarded 1997–2006. parlament.uk. s. 10. [dostęp 2015-09-30]. (ang.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Types of honours and awards, www.gov.uk (ang.)
- Order of the British Empire, www.theaerodrome.com (ang.)
- Civil Honours published in the London Gazette, January 1946–June 2019, www.polishheritage.co.uk (ang.)