Golędzinów (Warszawa)
Golędzinów – osiedle znajdujące się w dzielnicy Praga-Północ w Warszawie. Przyłączone do miasta w kwietniu 1916.
.JPG)
Historia edytuj
Pierwsze wzmianki o osadzie Golędzinów datuje się na 1387. Został założony na mocy prawa chełmińskiego. Golędzinów był osadą garbarską, W XV wieku stanowił własność rycersko-szlachecką.
Wieś szlachecka Golendzinowo w 1580 znajdowała się w powiecie warszawskim ziemi warszawskiej województwa mazowieckiego[1].
W 1658 Golędzinów otrzymał prawa miejskie[2]. W 1764 król Stanisław August Poniatowski zakupił Golędzinów i założył na jego terenie jurydykę zwaną Golędzinowem Królewskim. W 1783 król podarował mniejszości niemieckiej tam dwa place pod budowę kościoła ewangelicko-augsburskiego i cmentarza[3]. Kościół został zniszczony w 1794 podczas szturmu generała Aleksandra Suworowa lub później, podczas wojen napoleońskich.
W 1791 roku Sejm Czteroletni włączył Golędzinów Królewski do Warszawy.
W 1792 na terenie Golędzinowa Królewskiego istniało trzynaście garbarni. Na początku XIX wieku władza Imperium Rosyjskiego przejęła tereny Golędzinowa pod budowę fortu Śliwickiego. W 1859 Rosjanie nie dotrzymali złożonej wcześniej obietnicy i zlikwidowali cmentarz Golędzinowski (mieścił się on na terenie zajmowanym obecnie przez Ogród Zoologiczny). Według innych źródeł cmentarz funkcjonował znacznie dłużej, gdyż w latach 1845−1879 dokonano tam prawie 450 pochówków i zaznaczono go jeszcze na planach Lindley'a z 1897 roku[3].
Na początku XX wieku Golędzinów posiadał zabudowę podmiejską, która charakteryzowała się obszarami gospodarskimi i zabudową drewnianą. Golędzinów ponownie został włączony do Warszawy w 1916. W 1936 na terenie Golędzinowa premier Felicjan Sławoj Składkowski powołał trzy kompanie Rezerwy Policyjnej. Po II wojnie światowej na tym terenie stacjonował Korpus Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Nadwiślańskie Jednostki Wojskowe i Zmotoryzowane Odwody Milicji Obywatelskiej, stacjonujące w rejonie fortu Śliwickiego.
W 2022 roku miasto podjęło decyzję o utworzeniu wzdłuż koryta Wisły parku Naturalnego Golędzinów[4].
Przypisy edytuj
- ↑ Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym. T. 5: Mazowsze, Warszawa 1895, s. 251.
- ↑ Maria Bogucka, Maria Kwiatkowska, Marek Kwiatkowski, Władysław Tomkiewicz, Andrzej Zahorski: Warszawa w latach 1526–1795. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s. 586. ISBN 83-01-03323-1.
- ↑ a b Michał Pilich, Cmentarz ewangelicki na Golędzinowie, „Spotkania z zabytkami”, XLII (11-12), Warszawa: Fundacja Hereditas, 1 listopada 2018, s. 50-53, ISSN 0137-222X.
- ↑ Powstanie największy park w Warszawie. [w:] Urząd m.st. Warszawy [on-line]. um.warszawa.pl, 9 czerwca 2022. [dostęp 2023-01-09].