Golovinomyces orontii

gatunek grzybów należący do rzędu mączniakowców (Erysiphales)

Golovinomyces orontii (Castagne) V.P. Heluta – gatunek grzybów należący do rodziny mączniakowatych (Erysiphaceae)[1]. Wraz z Podosphaera fusca wywołuje u roślin chorobę o nazwie mączniak prawdziwy dyniowatych[2].

Golovinomyces orontii
Ilustracja
Liście barwinka pospolitego porażone przez G. orontii
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

workowce

Klasa

patyczniaki

Rząd

tocznikowce

Rodzina

mączniakowate

Rodzaj

Golovinomyces

Gatunek

Golovinomyces orontii

Nazwa systematyczna
Golovinomyces orontii (Castagne) V.P. Heluta
Ukr. bot. Zh. 45(5): 63 (1988)
Plecha G. orontii na liściu barwinka pospolitego

Systematyka i nazewnictwo edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Colovinomyces, Erysiphaceae, Erysiphales, Leotiomycetidae, Leotiomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1851 roku Jean Louis Martin Castagne nadając mu nazwę Erysiphe orontii. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1988 roku V.P. Heluta, przenosząc go do rodzaju Golovinomyces[1].

Synonimy nazwy naukowej[3]:

  • Acrosporium lini (Škorič) Subram. 1971)
  • Erysiphe cichoracearum f. actinostemonis Jacz. 1927
  • Erysiphe cichoracearum f. apocyni Jacz. 1927
  • Erysiphe cichoracearum f. asclepiadis Jacz. 1927
  • Erysiphe cichoracearum f. campanulae Jacz. 1927
  • Erysiphe cichoracearum f. fumariae Annal. 1960
  • Erysiphe cichoracearum f. scrophulariae Koshk. 1961
  • Erysiphe orontii Castagne 1851
  • Erysiphe orontii Castagne 1851 var. orontii
  • Erysiphe orontii var. Papaveris Y.S. Paul & V.K. Thakur 2006
  • Erysiphe polyphaga Hammarl. 1945
  • Erysiphe tabaci Sawada 1928
  • Euoidium lini (Bondartsev) Y.S. Paul & J.N. Kapoor 1987
  • Oidium begoniae Puttemans 1911
  • Oidium lini Škorič 1926
  • Oidium lini Bondartsev 1913

Morfologia edytuj

Grzyb mikroskopijny. Grzybnia wygląda jak biały, mączysty nalot, jest rozproszona lub tworzy skupiska. Strzępki białe, rozgałęzione, lekko powyginane, o szerokości 5–7 μm. Konidiofory proste, lub nieco zakrzywione, cylindryczne, do kolanek mają długość 40–100 × 10–13 μm, a dalej posiadają 1-3 krótsze komórki (o długości 10–25 × 11–14 μm). Konidia w krótkich łańcuszkach. Mają elipsoidalny lub jajowaty kształt i rozmiar 25–40 x 15–23 μm. Strzępki rostkowe wyrastają z końca konidiów, czasami z ich boków, zazwyczaj są krótkie, o długości nie przekraczającej długości konidiów, często są skręcone, na końcu poszerzone, proste, wygięte lub helikoidalnie rzadko rozwidlone, Klejstotecja rozrzucone. Pojedyncze ma kształt nieregularnego wieloboku i średnicę 80–140 μm. Przyczepki wyrastają w dolnej części klejstotecjów, są podobne do strzępek, zazwyczaj proste, czasami tylko nieregularnie rozgałęzione. Mają długość 20-200% długości klejstotecjum, średnicę (3–) 5–7.5 (–10) μm. Są cienkościenne, bezbarwne lub słabo wybarwione w kolorze od żółtego do jasnobrązowego, w górnej części jaśniejsze. Mają przegrody, powierzchnię gładką lub szorstką, są splątane z sobą i z grzybnią. W jednym klejstotecjum znajduje się 5–14 worków o rozmiarach 45–75 × 25–40 μm. W jednym worku powstaje zazwyczaj 2, rzadziej 4 bezbarwnych lub żółtawych askospory o elipsoidalnym lub jajowatym kształcie i rozmiarach 16–25 × 12–15 (–17) μm[4].

Występowanie edytuj

Jest rozprzestrzeniony na całym świecie[4]. W Polsce jest pospolity, w polskim piśmiennictwie naukowym pod nazwą Erysiphe orontii podano liczne jego stanowiska na wielu gatunkach roślin[5].

Pasożyt obligatoryjny występujący na licznych gatunkach roślin. Stwierdzono występowanie w następujących rodzinach: Acanthaceae (Acanthus, Thunbergia), Apocynaceae (Apocynum, Vinca), Asclepiadaceae (Asclepias), Asteraceae (Aster, Chrysanthemum, Dahlia, Helianthus, Solidago), Begoniaceae (Begonia), Bignoniaceae (Incarvillea), Brassicaceae (Brassica, Camelina, Capsella, Cardamine, Erysimum, Eruca, Neslia, Raphanus), Campanulaceae (Campanula, Specularia), Cistaceae (Helianthemum), Crassulaceae (Aeonium, Bryophyllum, Cotyledon, Echeveria, Kalanchoe, Rochea, Sedum, Sempervivella, Sempervivum), Cucurbitaceae (Benincasa, Bryonia, Bryoniopsis, Cephalandra, Citrullus, Coccinea, Cucumis, Cucurbita, Cyclanthera, Ecballium, Echinocystis, Lagenaria, Luffa, Melothria, Momordica, Sechium, Sicyos, Thladiantha, Trichosanthes), Ericaceae (Calluna, Erica), Euphorbiaceae (Ricinus), Gesneriaceae (Achimenes, Saintpaulia, Sinningia, Streptocarpus), Hydrangeaceae (Hydrangea), Lamiaceae (Galeobdolon, Hyssopus), Linaceae (Linum), Malvaceae (Abelmoschus, Althaea, Hibiscus), Myrthaceae (Eucalyptus), Oxalidaceae (Oxalis), Papaveraceae (Papaver), Pedaliaceae (Sesamum), Primulaceae (Cyclamen), Scrophulariaceae (Antirrhinum, Chelone, Digitalis, Hebe, Linaria, Melampyrum, Pentslemon, Scrophularia, Veronica), Solanaceae (Cestrum, Datura, Lycopersicum, Nicotina, Petunia, Physaliastrum, Physalis, Physochlaena, Salpiglossis, Schizanthus, Scopolia, Solanum), Urticaceae (Forsskalea, Urtica), Valerianaceae (Valerianella), Verbenaceae (Verbena), Violaceae (Viola), Vitaceae (Cissus)[4].

Przypisy edytuj

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2020-12-07] (ang.).
  2. Selim Kryczyński, Zbigniew Weber (red.), Fitopatologia, t. 2. Choroby roślin uprawnych, Poznań: Powszechne Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2011, s. 362, 363, ISBN 978-83-09-01077-7.
  3. Species Fungorum [online] [dostęp 2016-09-30] (ang.).
  4. a b c Mycobank. ''Erysiphe orontii'' [online] [dostęp 2016-09-30].
  5. Maria Alicja Chmiel: Checklist of Polish Larger Ascomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów workowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 978-83-89648-46-4.