Grabina (Strzegom)
Grabina (niem. Gräben[1]) – dzielnica Strzegomia. Została do niego przyłączona po 1947 roku[2].
| Dzielnica Strzegomia | |
 Dawny przystanek kolejowy Grabina Śląska | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miasto | |
| Data założenia |
przed 14 lutego 1255 |
| W granicach Strzegomia |
od 1947 |
| Burmistrz | |
| Kod pocztowy |
58-150 |
| Tablice rejestracyjne |
DSW |
Położenie na mapie Strzegomia  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu świdnickiego  | |
Położenie na mapie gminy Strzegom  | |
 50°57′40″N 16°20′40″E/50,961111 16,344444
| |
Historia edytuj
Grabina powstała w XIII w. wzdłuż koryta Strzegomki i od 1255 r. jej dzieje nierozerwalnie wiążą się ze Strzegomiem. Często niszczona wylewami Strzegomki, a w 1640 r. podczas wojny trzydziestoletniej spalona przez żołnierzy szwedzkich, już w XVII w. dzieliła się na część miejską i ziemską.Od 1785 r. był tu młyn wodny, szkoła ewangelicka, w latach późniejszych wiatrak, gorzelnia i gospoda. W XIX w. powstała tu cukrownia a sama osada była jedną z najlepiej rozwijających się miejscowości w regionie, dzięki przemysłowi kamieniarskiemu i rolnictwu.[3]
AL Gräben edytuj
W Grabinie w czasie II wojny światowej znajdował się obóz pracy przymusowej dla Żydówek, który u schyłku maja 1944 został podporządkowany niemieckiemu obozowi koncentracyjnemu Groß-Rosen jako jego filia i w takim charakterze istniał do lutego 1945. W filii tej przebywało 550 kobiet żydowskich, w większości obywatelek Polski. Pracowały w miejscowej roszarni[5]. Po obozie zostały tylko relikty fundamentów bramy i fragment betonowej posadzki.[6]
Zabytki edytuj
Znajduje się tutaj nieczynny, zabytkowy[7] dworzec kolejowy Grabina Śląska, murowano-szachulcowy, z 1909 r. z łącznikiem i magazynem spedycji kolejowej. Jest to zachowany kompletny zespół dworca kolejowego[8].
Przypisy edytuj
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262).
- ↑ Grabina - polska-org.pl [online], polska-org.pl [dostęp 2020-04-17].
- ↑ Graby najstarszą wsią w Polsce? [FOTO] – ws-24.pl [online], Wiadomości Świdnickie [dostęp 2020-04-17] (pol.).
- ↑ Odsłonięcie pomnika Ofiar Niemieckiego Reżimu Nazistowskiego w Grabach (Strzegom, woj. dolnośląskie). ipn.gov.pl. (pol.).
- ↑ Filie obozu koncentracyjnego Gross-Rosen. Informator, Muzeum Gross-Rosen, Wałbrzych, rok 2008, str. 34. ISBN 978-83-89824-07-3
- ↑ Frauen-Arbeitslager Gräben [online], Świdnicki Portal Historyczny, 26 lipca 2019 [dostęp 2020-04-17] (pol.).
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 164. [dostęp 2020-03-20].
- ↑ Adam Dylewski Historia kolei w Polsce, Carta Blanca 2012.
Uwagi edytuj
- ↑ Odsłonięcie pomnika Ofiar Niemieckiego Reżimu Nazistowskiego odbyło się 25 listopada 2019