Hamada (arab. حمادة), pustynia kamienista[1] – jeden z trzech podstawowych typów pustyń wyróżnianych ze względu na charakter podłoża. Jest to pustynia skalista, której powierzchnię stanowią niemal płaskie i nagie skały[2], często pokryte patyną żelazistą[1]. Podłoże geologiczne ma zwykle budowę płytową lub monoklinalną. Kształtowane są przez procesy deflacyjne i korazyjne. Bywają poprzecinane suchymi dolinami (wadi). Często współwystępują z pustyniami żwirowymi (reg, serir gibber)[1], które powstają na podłożu o zróżnicowanej wielkości ziarna w wyniku wywiewania lub rzadziej wypłukiwania drobniejszych ziaren z wierzchniej warstwy. W takich miejscach powstaje tzw. bruk deflacyjny[3]. Niektóre źródła uznają takie pustynie także za hamadę[4], inne jednak za typowy reg (pustynię żwirową)[2].

Skalista pustynia na Synaju

Hamady występują zwykle na płaskowyżach, zwłaszcza na rozległych obszarach pustyń azjatyckich np. na Kara-kum[2] (stąd też bywają nazywane pustyniami wyżynnymi)[1].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d Mieczysław Klimaszewski: Geomorfologia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 237. ISBN 83-01-11454-1.
  2. a b c Nathaniel Harris: Atlas of the World Deserts. New York, London: Fitzroy Dearborn, 2003, s. 57. ISBN 1-57958-310-5.
  3. Piotr Migoń: Geomorfologia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2013, s. 363. ISBN 978-83-01-15979-5.
  4. Włodzimierz Mizerski, Hubert Sylwestrzak: Słownik geologiczny. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002, s. 73. ISBN 83-01-13781-9.