Hemotoksyny (związki hemotoksyczne) – grupa związków chemicznych z grupy protein, które w sposób selektywny powodują enzymatyczną degradację (rozkład) czerwonych krwinek[1]. Hemotoksyny zaliczane są do cytotoksyn. Związki hemotoksyczne zawarte są w jadzie węży (około 2500 gatunków jadowitych[1]) lub niektórych innych gatunków gadów, płazów, pająków, owadów i innych zwierząt[2]. Hemotoksyny po przedostaniu się do krwiobiegu (przez iniekcję) nawet w niewielkiej ilości powodują nieodwracalną degradację erytrocytów postępującą w ciągu od kilku do kilkunastu minut, co w razie nieudzielenia stosownej pomocy skutkuje śmiercią[3].

Działanie hemotoksyczne związków zawartych w jadzie węży odkrył w XVIII wieku włoski fizyk Felice Fontana[2].

Przypisy

edytuj
  1. a b Julien Slagboom i inni, Haemotoxic snake venoms: their functional activity, impact on snakebite victims and pharmaceutical promise, „British Journal of Haematology”, 177 (6), 2017, s. 947–959, DOI10.1111/bjh.14591, ISSN 0007-1048, PMID28233897, PMCIDPMC5484289 [dostęp 2019-02-02].
  2. a b Yuri N Utkin, Animal venom studies: Current benefits and future developments, „World Journal of Biological Chemistry”, 6 (2), 2015, s. 28–33, DOI10.4331/wjbc.v6.i2.28, ISSN 1949-8454, PMID26009701, PMCIDPMC4436903 [dostęp 2019-02-02].
  3. Abdulrazaq G. Habib i inni, Snakebite is Under Appreciated: Appraisal of Burden from West Africa, „PLoS neglected tropical diseases”, 9 (9), 2015, e0004088, DOI10.1371/journal.pntd.0004088, ISSN 1935-2735, PMID26398046, PMCIDPMC4580425 [dostęp 2019-02-02].