Henryk Swolkień

polski kompozytor i pisarz muzyczny

Henryk Swolkień, pseudonim Kazimierz Zalesiński[1] (ur. 20 października 1910 w Petersburgu, zm. 13 maja 1990 w Poznaniu[1][2]) – polski kompozytor i pisarz muzyczny.

Henryk Swolkień
Pseudonim

Kazimierz Zalesiński

Data i miejsce urodzenia

20 października 1910
Petersburg

Pochodzenie

polskie

Data i miejsce śmierci

13 maja 1990
Poznań

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

kompozytor, pisarz

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Srebrny Krzyż Zasługi Brązowy Krzyż Zasługi
Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”

Życiorys edytuj

Pochodził z rodziny ziemiańskiej, był synem urzędnika Ignacego Swolkienia[1]. W 1918 roku wrócił z rodzicami do Polski, w latach 1919–1923 uczęszczał do Gimnazjum im. Stanisława Staszica w Warszawie[1]. Po śmierci ojca w 1923 roku został przez matkę oddany do Korpusu Kadetów Nr 2, w 1928 roku zdał w Chełmie maturę[1]. Ukończył studia ekonomiczne na Uniwersytecie Poznańskim (1934) oraz studia muzyczne u Kazimierza Sikorskiego w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie (1938)[1][2]. W trakcie kampanii wrześniowej w stopniu podporucznika dowodził plutonem radiowym[1]. Po klęsce oddziałów dowodzonych przez gen. Tadeusza Piskora pod Tomaszowem Lubelskim dostał się do niewoli niemieckiej[1]. Podczas pobytu w obozach jenieckich angażował się w życie muzyczne i podjął pierwsze próby kompozytorskie[1]. Został wyzwolony w maju 1945 roku z obozu w Lubece przez wojska brytyjskie, po czym wyjechał do Włoch, gdzie wstąpił do 2 Korpusu Polskiego[1].

W latach 1945–1947 był uczniem Goffredo Petrassiego w Conservatorio di Santa Cecilia w Rzymie[1][2]. Od 1948 do 1976 roku był pracownikiem Polskiego Radia w Warszawie, gdzie na przestrzeni lat kierował redakcjami muzyki ludowej, słowno-muzyczną i muzyki poważnej[1][2]. Realizował cykle audycji radiowych, m.in. Arcydzieła muzyki są dla wszystkich, Najpiękniejsze utwory kameralne, Poznajemy formy muzyczne, Konfrontacje literacko-operowe, Sylwetka kompozytora[1][2]. Komponował także muzykę do filmów krótkometrażowych i kronik filmowych[1]. Dla Centralnej Poradni Amatorskiego Ruchu Artystycznej pisał popularyzatorskie książeczki o formach muzycznych i historii muzyki[1][2], w serii Mała Biblioteka Operowa wydał też książki o najsłynniejszych operach Giuseppe Verdiego: Traviacie (1957), Rigoletcie (1958) i Otellu (1960)[1]. Był autorem biografii Piotra Czajkowskiego (1973), Aleksandra Borodina (1979) i Michaiła Glinki (1984)[1]. Od 1963 roku publikował cotygodniowe felietony w „Kurierze Polskim[1][2]. Od 1969 do 1980 roku był wykładowcą Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Warszawie[1][2].

Od 1947 roku był członkiem Związku Autorów i Kompozytorów Scenicznych, a od 1949 roku członkiem Związku Kompozytorów Polskich[1]. Odznaczony został Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1972)[1][2] oraz Brązowym (1954) i Srebrnym (1959) Krzyżem Zasługi[1], a także Odznaką „Zasłużony Działacz Kultury”[2]. W 1973 roku otrzymał Złoty Mikrofon[1].

Skomponował m.in. Divertimento w dawnym stylu (1950), Missa Mater Dolorosa na chór męski i orkiestrę smyczkową (1942), Kołysankę chłopską na sopran, chór i orkiestrę (1951), 2 kwartety smyczkowe (I 1943, II 1980), 2 kwintety fortepianowe (I 1978, II 1980)[2]. Był też autorem opery Przemysław II do libretta według dramatu Romana Brandstaettera (1981, wyst. Bydgoszcz 1986)[1][2]. Na przełomie lat 40. i 50. pisał piosenki ideowe w stylu socrealistycznym, m.in. Dwie pieśni o generale Świerczewskim (1949), Zbudujemy nową Polskę (1950), Włókniarka (1951), Budowniczym Nowej Huty (1951)[1].

Został pochowany na Starych Powązkach w Warszawie[1].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z Polski Słownik Biograficzny. T. XLVI. Warszawa: Polska Akademia Nauk, 2009–2010, s. 161–163. ISBN 978-83-86301-01-0.
  2. a b c d e f g h i j k l Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 10. Część biograficzna sm–ś. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2007, s. 212. ISBN 978-83-224-0866-7.