Herman Józef Rodziński vel Herman Józef Rittigstein (ur. 6 marca 1862 w pow. skałackim, zm. 17 grudnia 1925 we Lwowie) – lekarz, generał brygady Wojska Polskiego.

Herman Józef Rodziński
Herman Józef Rittigstein
generał brygady generał brygady
Data urodzenia

6 marca 1862

Data i miejsce śmierci

17 grudnia 1925
Lwów

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Jednostki

Dowództwo Okręgu Etapów Kowel

Stanowiska

szef sanitarny Okręgu Etapów

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Oficer Orderu Franciszka Józefa (Austro-Węgry) Order Korony Żelaznej III klasy (Austro-Węgry) Kawaler Orderu Franciszka Józefa (Austro-Węgry) Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” (w czasie wojny) Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Sił Zbrojnych i Żandarmerii 1898 (Austro-Węgry) Krzyż Jubileuszowy Wojskowy Krzyż Pamiątkowy Mobilizacji 1912–1913
Grobowiec Rodzińskich we Lwowie

Życiorys edytuj

Ukończył gimnazjum w Stanisławowie i Wydział Lekarski Uniwersytetu Wiedeńskiego. W lutym 1887 rozpoczął służbę lekarza wojskowego w cesarskiej i królewskiej Armii. Został przydzielony do Szpitala Garnizonowego Nr 13 w Terezinie[1]. W następnym roku został przeniesiony do Dalmatyńskiego Pułku Piechoty Nr 22 w Castelnuovo[2]. W 1895 został przeniesiony do Galicyjskiego Pułku Ułanów Nr 3 w Gródku Jagiellońskim[3]. W 1903 został przydzielony do 11 Dywizji Piechoty we Lwowie na stanowisko szefa sanitarnego[4]. W 1909 został przydzielony do Komendy 11 Korpusu we Lwowie[5]. Do 1 listopada 1918 pełnił obowiązki szefa sanitarnego Okręgu Wojskowego we Lwowie.

Od 23 listopada 1918 pełnił służbę w kwatermistrzostwie Dowództwa WP na Galicję Wschodnią. 6 lutego 1919 został przyjęty do Wojska Polskiego z zatwierdzeniem rangi pułkownika lekarza[6].

7 marca 1919 minister spraw wojskowych, gen. bryg. Józef Leśniewski wydał rozkaz, w którym ogłosił, że 18 lutego 1919 Namiestnictwo Galicyjskie zezwoliło pułkownikowi doktorowi Hermanowi Józefowi Rittigsteinowi i jego synowi Ryszardowi, porucznikowi lekarzowi na zmianę nazwiska rodowego „Rittigstein” na „Rodziński”[7].

25 kwietnia 1919 mianowany został szefem sanitarnym Dowództwa Okręgu Etapów Kowel. W czerwcu tego roku przeniesiony został do dyspozycji szefa Departamentu Sanitarnego MSWojsk. Z dniem 1 maja 1921 został przeniesiony w stan spoczynku, w stopniu pułkownika lekarza[8]. 26 października 1923 Prezydent RP Stanisław Wojciechowski zatwierdził go w stopniu generała brygady[9].

Zmarł 17 grudnia 1925 we Lwowie[10]. Został pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie.

Herman Rodziński był żonaty z Jadwigą z Wiszniewskich (1870–1950), z którą miał dwóch synów: Ryszarda i Artura[11].

Awanse edytuj

  • nadlekarz (niem. Oberarzt) – 1887[a]
  • lekarz pułkowy 2. klasy (niem. Regimentsarzt 2. Klasse[b]) – 1 maja 1890
  • lekarz pułkowy 1. klasy (niem. Regimentsarzt 1. Klasse[c]) – 1894
  • lekarz sztabowy (niem. Stabsarzt[d]) – 1 listopada 1903
  • starszy lekarz sztabowy 2. klasy (niem. Oberstabsartzt 2. Klasse[e]) – 1 listopada 1909
  • starszy lekarz sztabowy 1. klasy (niem. Oberstabsartzt 1. Klasse[f]) – 1 listopada 1914[13]
  • generał brygady – 26 października 1923

Ordery i odznaczenia edytuj

W czasie służby w c. i k. Armii otrzymał:

Uwagi edytuj

  1. Stopień starszego lekarza był równorzędny stopniowi nadporucznika (niem. Oberleutnant).
  2. Stopień lekarza pułku 2. klasy był równorzędny stopniowi kapitana i rotmistrza 2. klasy[12].
  3. Stopień lekarza pułkowego 1. klasy był równorzędny stopniowi kapitana (niem. Hauptmann) i rotmistrza 1. klasy (niem. Rittmeister[12].
  4. Stopień lekarza sztabowego był równorzędny stopniowi majora[12].
  5. Stopień starszego lekarza sztabowego 2. klasy był równorzędny stopniowi podpułkownika[12].
  6. Stopień starszego lekarza sztabowego 1. klasy był równorzędny stopniowi pułkownika[12].

Przypisy edytuj

  1. Militär-Schematismus 1888 ↓, s. 910.
  2. Militär-Schematismus 1889 ↓, s. 317, 921.
  3. Schematismus 1896 ↓, s. 669, 973.
  4. Schematismus 1904 ↓, s. 1103.
  5. Schematismus 1910 ↓, s. 1230.
  6. Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 21 z 25.02.1919 r.
  7. Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 29 z 15.03.1919 r.
  8. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 16 z 23.04.1921 r. s. 823.
  9. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 70 z 07.11.1923 r. Piotr Stawecki, Słownik biograficzny ... s. 277-278 podał błędnie, że płk lek. Herman Rodziński został zweryfikowany w stopniu generała brygady ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 już w 1921.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 8 maja 1926 roku, s. 159.
  11. Krzysztof Duda, Agnieszka Kubisz: Losy doktora Ryszarda Rodzińskiego (1890–1938) i jego rodziny. „Anestezjologia Intensywna Terapia”. 2002, nr 1. s. 37–40. ISSN 0209-1712.
  12. a b c d e Rydel 2001 ↓, s. 89.
  13. a b Ranglisten 1918 ↓, s. 1679.

Bibliografia edytuj

  • Kais. Königl. Militär-Schematismus für 1888. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1887. (niem.).
  • Kais. Königl. Militär-Schematismus für 1889. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1888. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1896. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1895. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1904. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1903. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1910. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1909. (niem.).
  • Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1918. (niem.).
  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-09-07].
  • Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
  • Jan Rydel: W służbie cesarza i króla: generałowie i admirałowie narodowości polskiej w siłach zbrojnych Austro-Węgier w latach 1868-1918. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2001. ISBN 83-7188-235-1.
  • Piotr Stawecki: Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 83-11-08262-6.