Hermann Johannes Pfannenstiel
Hermann Johannes Pfannenstiel (ur. 28 czerwca 1862 w Berlinie, zm. 3 lipca 1909 w Kilonii) – niemiecki lekarz ginekolog i położnik. Wprowadził do położnictwa nową technikę cięcia chirurgicznego, znaną do dziś jako cięcie Pfannenstiela, dokonał też istotnych obserwacji nad nowotworami jajników.
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Alma Mater | |
| Uczelnia |
Uniwersytet Fryderyka Wilhelma we Wrocławiu |
| |
Życiorys
edytujJohannes Pfannenstiel urodził się w Berlinie w 1862 roku jako syn dyrektora banku Hermanna Pfannenstiela (1829-1896) i Johanny z domu Bornitz[1]. Wbrew życzeniom ojca zdecydował się studiować medycynę, przez co ten pozbawił go finansowego wsparcia[2]. Studiował na Uniwersytecie Fryderyka Wilhelma w rodzinnym mieście i 13 sierpnia 1885 roku został doktorem medycyny. Następnie praktykował w Berlinie u von Rabenaua, w Poznaniu u Pauly’ego i, od 1887, we Wrocławiu u Heinricha Fritscha. 23 kwietnia 1890 roku habilitował się i został Privatdozentem. Jako asystent we Wrocławiu współpracował z Heidenhainem, Flüggem, Mikuliczem-Radeckim, Ponfickiem, Bornem, Lubarschem i Röhmannem[3]. Od 1896 roku praktykował na oddziale położniczym wrocławskiego Szpitala Elżbietanek (Krankenhaus der Elisabethinerinnen). 27 marca 1902 roku otrzymał katedrę położnictwa i ginekologii w Gießen, gdzie zastąpił Löhleina. Pięć lat później przyjął ofertę Uniwersytetu w Kilonii objęcia tamtejszej katedry położnictwa i ginekologii. Od 1881 roku był sekretarzem Niemieckiego Towarzystwa Ginekologicznego (Deutsche Gesellschaft für Gynäkologie). Od 1896 był jednym z redaktorów czasopisma Archiv für Gynäkologie[4][5].
W 1889 roku poślubił Elisabeth Behlendorff, z którą miał syna Wilhelma (1890-1982)[1]. Zmarł 3 lipca 1909 roku z powodu posocznicy wywołanej zakażeniem środkowego palca lewej ręki, skaleczonego podczas operacji ropnia przydatków.
Dorobek naukowy
edytuj
Pfannenstiel napisał liczne prace z dziedziny patologii układu moczowo-płciowego i chorób ginekologicznych. W 1908 roku przedstawił pierwszy opis choroby hemolitycznej noworodków[6] (historycznie określanej nazwą choroby albo zespołu Pfannenstiela)[7]. Jako pierwszy rozróżnił gruczolakotorbielaki jajnika surowicze i śluzowe[8].
Pfannenstiel pamiętany jest również jako pomysłodawca tzw. cięcia Pfannenstiela, stosowanego w chirurgii położniczej do dziś[9]. Opis tej metody, będącej zmodyfikowaną techniką cięcia według Kehrera, przedstawił w 1900 roku, powołując się w swojej pracy na 51 przeprowadzonych zabiegów[10]. Cięcie Pfannenstiela zmniejszyło częstość przepuklin w bliźnie operacyjnej, poprawiło też kosmetyczne efekty operacji położniczych[11].
Wybrane prace
edytuj
- Über die Vorteile des suprasymphysären Faszienquerschnitts für die gynäkologischen Köliotomien, zugleich ein Beitrag zu der Indikationsstellung der Operationswege. W: Sammlung klinischer Vorträge N.F. no. 268, Gynäkologie Nr 97, Leipzig 1900, ss. 1735–1756
- Über die Krankheiten des Eiertstockes und des Nebeneierstockes.
- Über die Geschwülste des Uterus (das traubige Sarkom), doppelte Carcinome, die Adenomyome).
- Über Schwangerschaft bei Uterus didelphys. Über künstl. Frühgeburt.
- Über das Deciduoma malignum.
- Über Eieinbettung und Placentarentwicklung, über die Herkunft des Syncytium.
- Ueber die Pseudomucine der cystischen Ovariengeschwülste. Leipzig, A. T. Engelhardt, 1890.
Przypisy
edytuj- ↑ a b Peter Voswinckel: Pfannenstiel, Johannes. W: Neue Deutsche Biographie (NDB). Band 20, Duncker & Humblot, Berlin 2001, S. 297 f.
- ↑ Young RH. The rich history of gynaecological pathology: brief notes on some of its personalities and their contributions. „Pathology”. 39. 1, s. 6-25, 2007. DOI: 10.1080/00313020601153281. PMID: 17365820.
- ↑ P. Kroemer, Hermann Johannes Pfannenstiel, „Archiv für Gynäkologie”, 89 (1), 1909, s. ii–vii, DOI: 10.1007/BF01929467, ISSN 0003-9128 (niem.).
- ↑ Pagel JL: Biographisches Lexikon hervorragender Ärzte des neunzehnten Jahrhunderts. Berlin-Wiedeń: 1901, s. 1287.
- ↑ Hans Hermann Johannes Pfannenstiel w bazie Who Named It (ang.)
- ↑ Pfannenstiel HJ. Über den habituellen Ikterus gravis der Neugeborenen. Münchener medizinische Wochenschrift 55: 2169, 1908
- ↑ Pfannenstiel's disease w bazie Who Named It (ang.)
- ↑ Pfannenstiel HJ. Ueber die Pseudomucine der cystischen Ovariengeschwülste. Lipsk, A. T. Engelhardt, 1890.
- ↑ H. Ludwig, Hermann Johannes Pfannenstiel (1862–1909) und sein suprasymphysärer Faszienquerschnitt, „Der Gynäkologe”, 38 (3), 2005, s. 276–278, DOI: 10.1007/s00129-005-1659-3, ISSN 0017-5994 (niem.).
- ↑ Pfannenstiel HJ. Über die Vorteile des suprasymphysären Faszienquerschnitts für die gynäkologischen Köliotomien, zugleich ein Beitrag zu der Indikationsstellung der Operationswege. Sammlung klinischer Vorträge N.F. no. 268, Gynäkologie 97, 1735–1756, 1900
- ↑ Kisielinski K, Conze J, Murken AH, Lenzen NN, Klinge U, Schumpelick V. The Pfannenstiel or so called "bikini cut": still effective more than 100 years after first description. „Hernia : the journal of hernias and abdominal wall surgery”. 3 (8), s. 177–81, sierpień 2004. DOI: 10.1007/s10029-004-0210-0. PMID: 14997364.