Wikipedia

Hesperos

Hesperos (Hesper, Hesperus, Gwiazda Wieczorna[1]; stgr. Ἓσπερος Esperos ‘wieczorny’, łac. Vesper, Vesperus ‘wieczorny’) – w mitologii greckiej bóg i uosobienie Gwiazdy Wieczornej (planety Wenus).

Fosforos, Selene i Hesperos, marmurowy ołtarz z II wieku, Luwr, Paryż
Stanisław Wyspiański: Jutrzenka, Fosforos, Hesperos, Helios, rysunek ołówkiem do Iliady, Muzeum Narodowe w Warszawie

Był bóstwem związanym z kultem ciał niebieskich (astrolatrią). Uosabiał planetę Wenus, gdy była widoczna nad horyzontem po zachodzie Słońca[2][3].

Uchodził za syna Eos i tytana Astrajosa (lub Kefalosa) albo Atlasa (lub był bratem Atlasa)[4][5]. Nie odgrywał większej roli w greckim panteonie.

Pierwotnie Fosforos i Hesperos byli uważani za odrębne postacie, natomiast w późniejszym czasie – za jedno bóstwo[a][4][5].

W starożytnej Grecji imieniem boga nazywano planetę Wenus, gdy była widoczna nad horyzontem po zachodzie Słońca[2]. Od słowa Hesperos pochodzi łacińska nazwa rodzaju roślin z rodziny kapustowatych – Hesperis (wieczornik)[6].

Zobacz też edytuj

Uwagi edytuj

  1. ↑ Autorzy hellenistyczni identyfikowali Hesperosa z gwiazdą Fosforos.

Przypisy edytuj

  1. ↑ Gwiazda Wieczorna. sjp.pwn.pl. [dostęp 2010-05-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-02)]. Cytat: „Gwiazda Wieczorna «planeta Wenus nad horyzontem po zachodzie Słońca»”.
  2. ↑ a b Anton Hajduk, Ján Štohl (red.): Encyklopédia astronómie. Bratislava: Vydavateľstvo Obzor, 1987, s. 643. (słow.).
  3. ↑ Homer: Iliada. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1968, s. 378. Cytat: „A jak, gdy ziemię w czarnych cieniach noc zagrzebie, Hesper swym blaskiem gwiazdy przygasza na niebie [...]”.
  4. ↑ a b Aaron J. Atsma: Eosphoros and Hesperos. theoi.com. [dostęp 2009-11-05]. (ang.).
  5. ↑ a b Pierre Grimal: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2008, s. 143–144. ISBN 83-04-04673-3.
  6. ↑ Hesperis. [w:] Compleat Botanika [on-line]. [dostęp 2010-03-26]. (ang.).

Bibliografia edytuj

  • Aaron J. Atsma: Eosphoros and Hesperos. theoi.com. [dostęp 2009-11-05]. (ang.).
  • Hesperus. mythindex.com. [dostęp 2009-11-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-10-30)]. (ang.).
  • Henry George Liddell, Robert Scott: A Greek-English Lexicon: ἕσπερος. perseus.tufts.edu. [dostęp 2011-08-05]. (ang.).
  • William Smith: A Dictionary of Greek and Roman biography and mythology: Hesperus. perseus.tufts.edu. [dostęp 2012-05-27]. (ang.).
  • Filip Vaculík: Planety – Venuše. astronomia.zcu.cz. [dostęp 2010-04-01]. (cz.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Hesperos&oldid=71094962”