Hiperdźwiękidźwięki o bardzo wysokich częstotliwościach (większych niż 100 MHz[1], 1 GHz[2][3] lub 10 GHz[4]).

W ośrodku złożonym ze słabo oddziałujących cząstek, jakimi są gazy, mogą rozchodzić się tylko fale sprężyste o długości większej od odległości między cząsteczkami, dlatego hiperdźwięki mogą rozchodzić się jedynie w kryształach.

Dla fal dźwiękowych o tak dużej częstotliwości ich długość jest porównywalna z długością fal świetlnych, co sprawia, że światło ulega rozproszeniu na niejednorodnościach ośrodka wywołanych rozchodzeniem się fali sprężystej (fononach).

Wytwarzanie edytuj

Generatory kwarcowe, służące do wytwarzania ultradźwięków o częstościach poniżej 0,5 GHz, nie nadają się do generowania hiperdźwięków, ponieważ wymagałyby stosowania zbyt cienkich płytek kwarcowych. Hiperdźwięki można uzyskać dzięki urządzeniu Bommela-Dransfielda, w którym wykorzystywane jest sprzężenie między mikrofalami a drganiami mechanicznymi sieci krystalicznej. Częstotliwość otrzymywanych hiperdźwięków równa jest częstotliwości mikrofal.

Przypisy edytuj

  1. Hiperdźwięk. WIEM.
  2. Szczepan Szczeniowski: Fizyka doświadczalna. Mechanika i akustyka. Warszawa: PWN, 1980, s. 657. ISBN 83-01-02426-7.
  3. hiperdźwięki, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2012-05-21].
  4. ZAGROŻENIA – Nietechnologiczne źródła hałasu ultradźwiękowego w środowisku pracy. Przyjaciel przy pracy, 2012-04.

Bibliografia edytuj