Hotel Dajti
Hotel Dajti – dawny hotel w Tiranie znajdujący się w centrum miasta, przy bulwarze Dëshmorët e Kombit.
 nr rej. TR059
| |
 Hotel Dajti (wejście) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
Bulevardi Dëshmorët e Kombit |
| Typ budynku |
hotel |
| Architekt |
Gherardo Bosio |
| Kondygnacje |
4 |
| Powierzchnia użytkowa |
8760 |
| Rozpoczęcie budowy |
1939 |
| Ukończenie budowy |
1941 |
| Ważniejsze przebudowy |
2010-2023 |
| Właściciel | |
Położenie na mapie Tirany  | |
Położenie na mapie Albanii  | |
 41°19′29,2101″N 19°49′11,9050″E/41,324781 19,819974
| |
Historia edytuj
Budowę hotelu przy reprezentacyjnej alei stolicy Albanii (wówczas Via dell'Impero), w stylu eklektycznym, według projektu włoskiego architekta Gherardo Bosio i projektanta wnętrz Gio Pontiego rozpoczęto we wrześniu 1939[1][2]. Pierwszą część hotelu oddano do użytku w maju 1940, oficjalna inauguracja całego obiektu miała miejsce w kwietniu 1942[2]. W chwili powstania hotel zbudowany na planie litery L należał do najnowocześniejszych obiektów tego rodzaju na Bałkanach[1].
Nazwa pochodzi od dominującej nad Tiraną góry Dajti[3]. W okresie okupacji włoskiej i niemieckiej w budynku kwaterowali oficerowie armii okupacyjnych[4]. W 1944 na kilka miesięcy hotel stał się siedzibą rządu Albanii[3]. W okresie rządów komunistycznych pełnił funkcję obiektu hotelowego przeznaczonego dla gości zagranicznych i dyplomatów. W czasie uroczystości państwowych w sąsiedztwie hotelu znajdowała się trybuna honorowa[5]. Od lat 70. hotel był przeznaczony wyłącznie dla cudzoziemców odbywających podróże służbowe, pozostałych turystów zagranicznych gościł Hotel Tirana[3].
Dla gości hotelu przygotowano 85 pokoi z balkonami (124 łóżka), salę konferencyjną, salę balową, w hotelu znajdowała się także restauracja i kawiarnia w stylu wiedeńskim[3]. W okresie dyktatury komunistycznej wszystkie pokoje noclegowe zostały wyposażone w aparaturę podsłuchową, a w podziemiach budynku mieściła się specjalna komórka Sigurimi, prowadząca inwigilację gości[6].
Po upadku komunizmu hotel pozostał własnością państwową, ale brak środków na jego renowację powodował, że budynek znajdował się w złym stanie technicznym[3]. Po przywróceniu stosunków albańsko-amerykańskich, budynek hotelu stał się pierwszą siedzibą amerykańskiej misji dyplomatycznej[4]. Po wybudowaniu hotelu Rogner, Dajti stracił pozycję najbardziej luksusowego obiektu hotelowego w mieście. W 2007 budynek uzyskał status zabytku chronionego prawem (decyzja z 5 marca 2007)[3]. W 2009 odbyło się w nim Biennale Sztuki Współczesnej[2]. W 2010 obiekt przestał pełnić funkcje hotelowe i stał się własnością Banku Albanii za kwotę 30 mln euro[3]. Renowacja budynku trwała do maja 2023. W dawnym hotelu mieszczą się obecnie biura Banku Albanii.
Hotel Dajti w kulturze edytuj
W 2002 odbyła się premiera włoskiego filmu fabularnego Hotel Dajti, w reżyserii Carmine Fornariego[7]. Hotel pojawia się na kartach utworów Ismaila Kadare - w powieści Generał martwej armii w Hotelu Dajti mieszkają oficerowie włoscy, którzy przyjechali do Albanii w poszukiwaniu grobów z okresu II wojny światowej.
Galeria edytuj
-
Widok na bulwar z budynkiem Hotelu Dajti (2003) -
Hotel w trakcie renowacji -
Dawny Hotel Dajti (2023)
Przypisy edytuj
- ↑ a b Ish hotel “Dajti”, një nga fytyrat fullaniane [online], sot.com.al [dostęp 2024-05-15] (alb.).
- ↑ a b c Clara Blasius, Isabela Pullmann, Katharina Thurow: Tirana. Architecture as a political factor. Weimar: 2019, s. 14-22.
- ↑ a b c d e f g Hotel Dajti [online], architectuul.com [dostęp 2024-05-15] (ang.).
- ↑ a b Artan Puto. SHQIPËRIA PAS TRAZIRAVE PIRAMIDALE. „Përpjekja”. 13-14, s. 9-10, 1998.
- ↑ Blendi Fevziu: Enver Hoxha: The Iron Fist of Albania. New York: I.B. Tauris, 2016, s. 7. ISBN 978-0-85772-908-8.
- ↑ Foreign tourists looked as if they came from another planet and Hotel ‘Dajti’ had turned into the ‘Headquarters’ of the State Security, as there… [online], memorie.al [dostęp 2024-05-15] (ang.).
- ↑ Hotel Dajti [online], IMDB [dostęp 2024-05-15] (ang.).
Bibliografia edytuj
- Hotel Dajti [online], architectuul.com [dostęp 2024-05-15] (ang.).
- Former Dajti Hotel Building [online], Bank of Albania [dostęp 2024-05-15] (ang.).