Inwigilacja
Inwigilacja (od łac. invigilare – czuwać nad czymś) – ogólnie: określenie zespołu czynności stosowanych do śledzenia (monitorowania) zachowań ludzi.
Stosowana jest m.in. w państwach o ustroju politycznym totalitarnym, jako narzędzie do ingerowania w życie prywatne obywateli, a także dyskretny (tajny) nadzór nad osobą, grupą, organizacją, poprzez systematyczną obserwację agentów (tzw. „wtyczki”) np. policję, służby specjalne lub prywatnego detektywa[1][2][3]. Naruszanie prawa do prywatności poprzez inwigilację jest według Human Rights Watch oraz Organizacji Narodów Zjednoczonych jednym z zagrożeń dla wolności słowa[4][5].
Inwigilacja elektroniczna rozwija się w państwach demokratycznych, w Stanach Zjednoczonych tłumaczono takie działania koniecznością zwalczania terroryzmu[6]. Rozmowy telefoniczne, transfer danych poprzez Internet, maile, transmisja satelitarna mogą być monitorowane przez automatyczne systemy nasłuchu. Przykładem takiego systemu może być amerykański Echelon, który swoim zasięgiem obejmuje znaczną część globu.
W 2015 roku w Ministerstwie Finansów rozpoczęto wdrażanie systemu biometrii głosowej o nazwie VoicePIN, który umożliwia automatyczną identyfikację obywatela po głosie[7][8].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Gary T. Marx - Encyclopedia of Social Theory: Surveillance [online], web.mit.edu [dostęp 2024-02-02].
- ↑ Blażej Kaucz, The militarisation of behaviours: social control and surveillance in Poland and Ireland, Critical criminological perspectives, Cham: Palgrave Macmillan, 2022, ISBN 978-3-031-16600-6 [dostęp 2024-02-02].
- ↑ Zygmunt Bauman, David Lyon, Liquid surveillance: a conversation, Cambridge, UK Malden, MA: Polity, 2013, ISBN 978-0-7456-6282-4 [dostęp 2024-02-02].
- ↑ UN report: The link between State surveillance and freedom of expression | Privacy International. www.privacyinternational.org. [dostęp 2017-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-01-17)]. (ang.).
- ↑ The NSA’s Global Threat to Free Speech. Human Rights Watch, 2013-11-18. [dostęp 2017-01-26]. (ang.).
- ↑ Roy Coleman i inni, State Power Crime, London 2009, DOI: 10.4135/9781446269527 [dostęp 2024-02-02].
- ↑ » Identyfikacja Polaków po głosie, czyli nowy system w fiskusie i BZ WBK -- Niebezpiecznik.pl --. niebezpiecznik.pl. [dostęp 2017-01-26].
- ↑ Katarzyna Sudaj: Urząd skarbowy rozpozna cię po głosie. Bankier.pl. [dostęp 2017-01-26].