Hristifor Crnilović

Hristifor Crnilović (ur. 1886 w Vlasotincach, zm. 1961) – serbski malarz, badacz i kolekcjoner zabytków etnograficznych i przedmiotów artystycznych z regionu południowej Serbii, Kosowa, Metohiji i Macedonii. Zebrana przez Hristifora Crnilovića kolekcja dokumentuje kulturę ludową Serbii XIX i początku XX wieku, a sporządzone podczas badań terenowych notatki pozwalają obecnie odtwarzać dawne rzemiosła.

Hristifor Crnilović

Data urodzenia	1886
Data śmierci	1961
Zawód, zajęcie	malarz, kolekcjoner

Portret kobiety na niebieskim tle, Hristifor Crnilović

Życiorys

Urodził się w miasteczku Vlasotince. Ukończył słynną wówczas szkołę artystyczną Rista i Beta Vukanovićów w Belgradzie, (późniejsza Akademia Sztuk), a następnie wyjechał do Monachium, żeby kontynuować naukę w tamtejszej akademii. W czasie I wojny światowej, wraz z braćmi, walczył w serbskiej armii. W okresie międzywojennym pracował jako nauczyciel plastyki w rodzinnym Vlasotnice. W czasie letnich wakacji konno objeżdżał wioski w Macedonii, Kosowie i południowej Serbii zbierając i skupując przedmioty związane z kulturą ludową. Szczególnie zainteresowany był strojami ludowymi i biżuterią, nie tylko je kolekcjonował, ale również notował w jaki sposób były one wytwarzane.

Jako malarz tworzył przede wszystkim akty i pejzaże.

Zmarł w 1961 roku w skrajnej nędzy.

Kolekcja Hristifora Crnilovića

W trakcie swoich podróży Hristifor Crnilović zebrał pokaźną kolekcję strojów ludowych i biżuterii, a także innych przedmiotów i narzędzi związanych z serbską kulturą ludową i wiejskim rzemiosłem. Ogółem kolekcja zawiera około 2600 przedmiotów, ponadto ponad 1600 klisz negatywowych i około 23 000 kartek zawierających notatki z badań terenowych. Najbardziej wartościową i największą część zbiorów stanowią stroje ludowe oraz biżuteria. Ponadto znajdują się w niej przedmioty i narzędzia używane w gospodarstwach domowych takie jak naczynia, przybory do pisania, narzędzia tkackie, instrumenty muzyczne, przedmioty obrzędowe. W kolekcji jest również ok. 500 pocztówek z motywami ludowymi, a także znaleziska archeologiczne i monety (rzymskie, bizantyjskie, osmańskie i serbskie).

Po śmierci Hristifora Crnilovića cała kolekcja została przekazana przez jego spadkobierców miastu Belgrad, pod warunkiem zachowania jej w całości. Obecnie jest ona prezentowana w adaptowanym na ten cel zabytkowym budynku tzw. Domu Manaka.