Hymn Bawarii
Hymn Bawarii (Gott mit dir, du Land der Bayern) – pieśń skomponowana przez Konrada Maxa Kunza w roku 1860, od lat sześćdziesiątych XX wieku hymn państwowy Bawarii.
 Zapis nutowy pierwszej zwrotki Gott mit dir, du Land der Bayern | |
| Kraj związkowy | |
|---|---|
| Muzyka |
Konrada Maxa Kunza, 1860 |
| Lata obowiązywania |
1946 – |
ⓘWersja instrumentalna bawarskiego hymnu państwowego.
Historia edytuj
Melodię pieśni skomponował w roku 1860 Konrad Max Kunz. Autorem pierwszego tekstu pod tytułem Für Bayern jest Michael Öchsner. Obaj autorzy byli członkami towarzystwa muzycznego Bürger-Sänger-Zunft z siedzibą w Monachium, gdzie 15 grudnia 1860 roku wykonano utwór po raz pierwszy.
Hymnem państwowym Królestwa Bawarii była pieśń Heil unserm König, Heil! będąca adaptacją hymnu ku czci cesarza Józefa II Habsburga i śpiewana do melodii brytyjskiego hymnu God Save the King (Boże, chroń króla), podobnie jak hymn Rzeszy Niemieckiej z lat 1871-1918 Heil dir im Siegerkranz (Chwała Ci, w wieńcu zwycięzcy). W przeciwieństwie do oficjalnego hymnu królestwa, pieśń Für Bayern miała bawarskie korzenie, co stało się przyczyną jej popularności.
W ramach kampanii Bayernpartei mającej na celu oddzielenie się Bawarii od innych krajów niemieckich, bawarski poeta Joseph Maria Lutz pisze pod koniec lat czterdziestych XX wieku nowy tekst pieśni. Bayernpartei sprzeciwiała się przynależności Bawarii do Republiki Federalnej Niemiec i zarząd partii zlecił przygotowanie nowej wersji tekstu hymnu pozbawionej odwołań do Niemiec. Zastąpiono m. in zwroty „deutsche Erde” („ziemia niemiecka”) określeniem „Heimaterde” („Ziemia ojczysta”) oraz „Deutschlands Bruderstämme” („braterskie szczepy Niemiec”) określeniem „Stämme von Alpenrand zum Main” („plemiona od skraju Alp po Men”). Trzecia zwrotka utworu zawierała pierwotnie wezwanie do bawarskiego króla, aby chronił święte prawa ludu. Usunięty po upadku monarchii w roku 1919 z podręczników fragment tekstu zastąpiono nowym brzmieniem wzywającym do ochrony praw człowieka.
W 1953 roku ministerstwo kultury Bawarii realizując uchwałę sejmu krajowego zaleciło nauczanie pieśni w szkołach.
Pieśń jest wykonywana podczas oficjalnych uroczystości państwowych od roku 1964, a od roku 1966 jest określana jako hymn krajowy. Premier Bawarii Alfons Goppel w obwieszczeniu z 29 lipca 1966 roku zatwierdził jako obowiązujący tekst Josepha Marii Lutza, co doprowadziło do długoletnich dyskusji zwolennikami starego i nowego tekstu pieśni. Premier Franz Josef Strauß ustalił w roku 1980 brzmienie hymnu opierające się na pierwszych dwóch zwrotkach wersji Öchsnera.
W roku 1995 archiwista towarzystwa Bürger-Sänger-Zunft Johannes Timmermann odkrył najstarszy zapis nutowy pieśni. Z okazji 50 rocznicy uchwalenia bawarskiej konstytucji na jesieni 1996 roku odbyło się uroczyste wykonane tej wersji hymnu przez chór i orkiestrę towarzystwa.
Hymn państwowy Bawarii podlega ochronie przewidzianej w § 90a niemieckiego kodeksu karnego dla symboli państwowych.
W roku 1982 kabaret Biermösl Blosn opublikował parodię hymnu bawarskiego „Gott mit dir du Land der BayWa”, krytykującą wykorzystanie środków chemicznych w bawarskim rolnictwie. Utwór pierwotnie nie był nadawany na antenie Bayerischer Rundfunk. W roku 1998 ministerstwo kultury wycofało wydanie podręcznika do muzyki, w którym opublikowano utwór Biermösl Blosn[1][2].
Pisownia słów określających barwy narodowe edytuj
.svg)
Autor pierwszego tekstu, Michael Öchsner pisał słowa Weiß und Blau (Biały i błękitny) wielką literą, a nie jak to zwykle w języku niemieckim w przypadku przymiotników małą literą. Poeta chciał przez to wyrazić specjalne znaczenie wartości symbolizowane przez te barwy: czystość, szczerość, cnotę reprezentowane przez kolor biały i wierność wyrażoną kolorem błękitnym. Również w wersji współczesnej wyrazy oznaczające bawarskie barwy narodowe są zapisywane niekiedy wielką literą.
Oficjalny tekst hymnu państwowego edytuj
Tekst hymnu państwowego ogłoszony przez premiera Bawarii Franza Josefa Straussa 18 lipca 1980 r.:
| Niemiecki | Polski[3] |
|---|---|
Gott mit dir, du Land der Bayern, |
Niech Bóg będzie z wami, kraino Bawarii, |
Inne wersje tekstu edytuj
Autor: Joseph Maria Lutz edytuj
Tekst autorstwa Josepha Marii Lutza z lat czterdziestych XX wieku, w wersji z obwieszczenia premiera Goppela z 29. lipca 1966:
1. Gott mit dir, du Land der Bayern,
Heimaterde, Vaterland!
Über deinen weiten Gauen
walte Seine Segenshand!
|: Er behüte deine Fluren,
schirme deiner Städte Bau
und erhalte dir die Farben
deines Himmels, weiß und blau! :|
2. Gott mit uns, dem Bayernvolke,
wenn wir, unsrer Väter wert,
stets in Eintracht und in Frieden
bauen unsres Glückes Herd;
|: Dass vom Alpenland zum Maine
Jeder Stamm sich fest vertrau
Und die Herzen freudig eine
unser Banner, weiß und blau! :|
3. Gott mit uns und Gott mit allen,
die der Menschen heilig Recht
treu beschützen und bewahren
von Geschlechte zu Geschlecht.
|: Frohe Arbeit, frohes Feiern,
reiche Ernten jedem Gau!
Gott mit dir, du Land der Bayern
unterm Himmel, weiß und blau! :|
Autor: Michael Öchsner edytuj
Wiersz Michaela Öchsnera w wydaniu z lat 1860/1861, po drobnych zmianach uznany przez autora jako jedynie obowiązująca wersja:
Für Bayern
Gott mit dir, du Land der Bayern,
Deutsche Erde, Vaterland!
über deinen weiten Gauen
ruhe Seine Segenshand!
Er behüte deine Fluren,
schirme deiner Städte Bau
und erhalte dir die Farben
Seines Himmels Weiß und Blau.
Gott mit uns, dem Bayernvolke,
dass wir, unsrer Väter wert,
fest in Eintracht und in Frieden
bauen unseres Glückes Herd;
dass mit Deutschlands Bruderstämmen
einig uns der Gegner schau,
und den alten Ruhm bewähre
unser Banner Weiß und Blau!
Gott mit ihm, dem Bayern-König,
Segen über sein Geschlecht!
Denn mit seinem Volk im Frieden
wahrt Er dessen heilig Recht!
Gott mit ihm, dem Landesvater,
Gott mit uns in jedem Gau,
Gott mit dir, du Land der Bayern,
Deutsche Heimat Weiß und Blau.
Odmiany tekstu Öchsnera edytuj
Für Bayern
Gott mit dir, du Land der Bayern,
Deutsche Erde, Vaterland!
Über deinen weiten Gauen
ruhe Seine Segenshand!
Er behüte deine Fluren,
schirme deiner Städte Bau
und erhalte dir die Farben (und der Himmel dir erhalte)
Seines (Gottes) Himmels Weiß und Blau!(Seine Farben Weiß und Blau!)
Gott mit uns, dem Bayernvolke,
dass wir, unserer Väter wert,
fest in Eintracht und in Frieden
bauen unseres Glückes Herd!
Dass mit Deutschlands Bruderstämmen [dass in Not und in Gefahren](dass der Freund da Hilfe finde,)
einig uns der Gegner schau
und den alten Ruhm bewähre [wo die Rautenbanner wehen,]
unser Banner Weiß und Blau. [unsre Farben, Weiß und Blau]
Gott mit ihm, dem Bayer-König!
Segen über sein Geschlecht! (Vater Max aus Wittelsbach)
Denn mit seinem Volk in Frieden (über seinem Hause wölbe)
wahrt Er dessen heilig Recht. (sich des Himmels schirmend Dach)
Gott mit ihm, dem Landesvater!(Gott erhalte uns den Herrscher,)
Gott mit uns in jedem Gau! (Volkes Glück in jedem Gau!)
Gott mit dir, du Land der Bayern,(reiner Sitte, deutscher Treue)
Deutsche Heimat Weiß und Blau! (ew’ge Farben Weiß und Blau!)
Wersja Johannesa Timmermanna na podstawie tekstów Lutza i Öchsnera edytuj
Trzecia zwrotka w wersji Johannesa Timmermanna, opracowana na podstawie tekstów Lutza i Öchsnera:
Gott mit uns und Gott mit allen,
die der Menschen Heilig Recht
treu behüten und bewahren
von Geschlechte zu Geschlecht!
Gott mit dem, der Recht und Frieden
uns bewahrt in jedem Gau!
Gott mit dir, du Land der Bayern
deutsche Heimat Weiß und Blau!
Konkurs z 2012 edytuj
W 2012 ogłoszono konkurs na nową trzecią zwrotkę hymnu. Zwycięska wersja zawiera pochwałę integracji europejskiej i równouprawnienia płci. Wniosek SPD, aby włączyć ją do oficjalnego hymnu, został jednak odrzucony przez parlament krajowy.
Gott mit uns und allen Völkern,
ganz in Einheit tun wir kund:
In der Vielfalt liegt die Zukunft,
in Europas Staatenbund.
Freie Menschen, freies Leben,
gleiches Recht für Mann und Frau!
Goldne Sterne, blaue Fahne
und der Himmel, weiß und blau.
Przypisy edytuj
- ↑ Dieses Lied kommt im Bayerischen Rundfunk nicht. Interview mit den Brüdern Hans, Michael und Christoph Well, den "Biermösl Blosn". Serwis internetowy zespołu Die Toten Hosen, listopad 2001 r.. [dostęp 2011-01-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (22 stycznia 2008)]. (niem.).
- ↑ Tekst utworu Gott mit dir, du Land der Baywa. Serwis internetowy Biermösl Blosn, 7 listopada 2009 r.. [dostęp 2011-01-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (18 czerwca 2018)]. (niem.).
- ↑ National Anthems & Patriotic Songs - Bavarian Anthem - Bayernhymne lyrics + Polish translation [online], com/en/bavarian-anthem-bayernhymne-hymn-bawarii.html [dostęp 2024-04-23] (ang.).
Linki zewnętrzne edytuj
- O hymnie Bawarii w serwisie internetowym sejmu krajowego Bawarii. bayern.landtag.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-12-18)]. (niem.).
- Tekst i zapis nutowy hymnu bawarskiego. bayern.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-08)]. (niem.).
- Hermann Heimpel: Für Bayern. Schicksale der „Bayernhymne”, Zeitschrift für Bayerische Landesgeschichte 36 (1973), ss. 680–718. (niem.)