Maślanka korzeniasta

gatunek grzyba
(Przekierowano z Hypholoma radicosum)

Maślanka korzeniasta (Hypholoma radicosum J.E. Lange) – gatunek grzybów z rodziny pierścieniakowatych (Strophariaceae)[1].

Maślanka korzeniasta
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

pierścieniakowate

Rodzaj

maślanka

Gatunek

maślanka korzeniasta

Nazwa systematyczna
Hypholoma radicosum J.E. Lange
Dansk bot. Ark. 4(no. 4): 39 (1923)

Systematyka i nazewnictwo

edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Hypholoma, Strophariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Synonimy naukowe[2]:

  • Hypholoma epixanthum var. radicosum (J.E. Lange) Bon & P. Roux 2003
  • Naematoloma radicosum (J.E. Lange) Konrad & Maubl. 1928
  • Psilocybe radicosa (J.E. Lange) Noordel. 1995

Nazwę polską podał Władysław Wojewoda w 1999 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też jako ostrzępka cuchnąca. W. Wojewoda w 2003 r. zaproponował nazwę łysiczka korzeniasta[3], jest ona jednak niespójna z obecną nazwą naukową.

Morfologia

edytuj
Kapelusz

Zazwyczaj owocniki rosną w kępkach. Pojedynczy kapelusz ma średnicę 2–5 cm, początkowo jest łukowaty, potem rozpostarty. Powierzchnia gładka o barwie od żółtej do czerwonożółtej, przy czym środek jest ciemniejszy. U młodych okazów powierzchnia jest okryta białą osłoną, u starszych jest naga[4][5].

Blaszki

Szerokie, przy trzonie wykrojone ząbkiem, o pofalowanych ostrzach[4]. Początkowo białawe z szarym odcieniem, później ochrowe[5].

Trzon

Długość do 10 cm, walcowaty, sprężysty i głęboko tkwiący w podłożu[5]. U młodych okazów pełny, u starszych pusty. Powierzchnia o barwie od białoochrowej do żółtobrązowej. Pod kapeluszem występuje biaława strefa pierścieniowa, a pod nią z resztek osłony zygzakowate strzępki na trzonie[4].

Miąższ

Cienki, białawy. Ma gorzki smak i silny stęchły zapach[4].

Wysyp zarodników

Kasztanowy. Zarodniki gładkie, o rozmiarach 11–12(15) × 5,25–6,75 μm[5].

Występowanie i siedlisko

edytuj

W piśmiennictwie naukowym opisane wiele stanowisk tego gatunku na terenie Polski[3].

Rośnie na martwym drewnie, na pniakach i zwalonych kłodach. Miejscami jest częsty[4].

Gatunki podobne

edytuj

Najbardziej charakterystyczną cechą maślanki korzeniastej jest jej korzeniasty trzon. Najbardziej podobne są: maślanka ceglasta (Hypholoma lateritium), hełmówka jadowita (Galerina marginata), maślanka wiązkowa (Hypholoma fasciculare) i maślanka łagodna (Hypholoma capnoides). Żadna z nich jednak nie ma takiego korzeniastego trzonu[6].

Przypisy

edytuj
  1. a b Index Fungorum. [dostęp 2016-01-08]. (ang.).
  2. Species Fungorum. [dostęp 2016-01-08]. (ang.).
  3. a b Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c d e Na grzyby. Maślanka korzeniasta. [dostęp 2016-01-08].
  5. a b c d Hymenomycetes from Multan District. [dostęp 2016-01-08]. (ang.).
  6. MushroomExpert. [dostęp 2016-01-16]. (ang.).