Hypnomys morpheus

	Hypnomys morpheus
	Bate, 1919
	Okres istnienia: plejstocen–holocen
	; kopalne ślady przedstawiciela H. morpheus odkryte w Cova des Pas de Vallgornera: A) w jaskini, B) na dnie jeziora
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Nadgromada	żuchwowce
Gromada	ssaki
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Podrząd	wiewiórkokształtne
Rodzina	popielicowate
Rodzaj	Hypnomys
Gatunek	Hypnomys morpheus
Synonimy
	Hipnomis morpheus; Hypnomys morphaeus; Eliomys morpheus; Eliomis morpheus;
	Hipnomis morpheus; Hypnomys morphaeus; Eliomys morpheus; Eliomis morpheus;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Hypnomys morpheus – wymarły gatunek gryzoni z rodziny popielicowatych zamieszkujący Baleary w późnym plejstocenie oraz wczesnym^[1]^[2] i środkowym holocenie. Wymarły prawdopodobnie w środkowym piętrze holocenu^[3].

Systematyka edytuj

Czaszka H. morpheus. Widok: 1) od góry, 2) od dołu 3) boczny, w 4-5) żuchwa

Hypnomys morpheus został po raz pierwszy opisany w 1919 roku przez brytyjską paleontolog Dorothea Bate. Gatunek ten był blisko spokrewniony z popielicowatymi z rodzaju Eliomys – jego bezpośrednim przodkiem był Hypnomys onicensis. H. morpheus był więc pierwotnie także lokowany jako jeden z wymarłych gatunków należących do rodzaju Eliomys. Ostatecznie przeprowadzone badania filogenetyczne wykazały odrębność obu blisko spokrewnionych rodzajów^[1].

Odkrycie kopalnych śladów gatunku edytuj

Dobrze zachowane szkielety Hypnomys morpheus odkryto w osadach na dnie jeziora w Cova des Pas de Vallgornera na Majorce. Odkryto także dobrze zachowane szkielety należące do Hypnomys onicensis. Ich wiek oszacowano na 2,5-2 miliona lat. Szkielety zostały poddane badaniom porównawczym ze znanymi gatunkami Eliomys i Hypnomys^[2].

Budowa ciała edytuj

Na temat morfologii H. morpheus wiadomo niewiele. Znane jest znaczne podobieństwo do gatunków z rodzaju Eliomys. H. morpheus odróżnia między innymi masywna budowa żuchwy, która najwyraźniej była przystosowana do spożywania twardszych pokarmów^[1].

**Wymiary anatomiczne**
(Bover, Alcover, Michaux, Hautier, Hutterer; 2010)^[2]
Część ciała	wymiar oszacowany na podstawie badań szkieletów z Cova des Pas de Vallgornera
tułów z głową (mm)	179
ogon (mm)	116
masa ciała (g)	173 – 284

Rozmieszczenie geograficzne edytuj

H. morpheus wyewoluował z popielicowatych Eliomys zamieszkujących Baleary. W okresie od późnego plejstocenu do wczesnego holocenu zajmował wyspy Majorka, Minorka i Cabrera^[1]^[2].

Przypisy edytuj

↑ ^a ^b ^c ^d Lionel Hautier, Pere Bover, Josep A. Alcover, Jacques J. Michaux. Mandible morphometrics, dental microwear pattern, and. „Acta Palaeontologica Polonica”. 54 (2), s. 181–194, 2009. DOI: 10.4202/app.2008.0001. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Pere Bover, Josep A. Alcover, Jacques J. Michaux, Lionel Hautier i inni. Body Shape and Life Style of the Extinct Balearic Dormouse Hypnomys (Rodentia, Gliridae): New Evidence from the Study of Associated Skeletons. „PLOS One”. 5 (12), 2010. Anjali Goswami, University College London, United Kingdom. DOI: 10.1371/journal.pone.0015817. (ang.).
↑ Ross D.E. MacPhee, Hans-Dieter Sues: Extinctions in Near Time: Causes, Contexts, and Consequences. Nowy Jork: Springer Science & Business Media, 2013, s. 178. ISBN 978-1-4757-5202-1.

[Acta-1] Lionel Hautier, Pere Bover, Josep A. Alcover, Jacques J. Michaux. Mandible morphometrics, dental microwear pattern, and. „Acta Palaeontologica Polonica”. 54 (2), s. 181–194, 2009. DOI: 10.4202/app.2008.0001. (ang.).

[plos-2] Pere Bover, Josep A. Alcover, Jacques J. Michaux, Lionel Hautier i inni. Body Shape and Life Style of the Extinct Balearic Dormouse Hypnomys (Rodentia, Gliridae): New Evidence from the Study of Associated Skeletons. „PLOS One”. 5 (12), 2010. Anjali Goswami, University College London, United Kingdom. DOI: 10.1371/journal.pone.0015817. (ang.).

[MacPhee-3] Ross D.E. MacPhee, Hans-Dieter Sues: Extinctions in Near Time: Causes, Contexts, and Consequences. Nowy Jork: Springer Science & Business Media, 2013, s. 178. ISBN 978-1-4757-5202-1.

[1]

[2]

[3]