Inskrypcja na dzwonie pagody Szwezigon
Inskrypcja na dzwonie pagody Szwezigon (ရွှေစည်းခုံဘုရား ခေါင်းလောင်းစာ) – wielojęzyczna inskrypcja umieszczona na dzwonie ufundowanym przez króla Bayinnaunga z Taungngu i znajdującym się na terenie pagody Szwezigon w Paganie w Mjanmie (Birmie). Zapisana w językach birmańskim, mońskim i palijskim inskrypcja wymienia najważniejsze wydarzenia pierwszych sześciu lat panowania Bayinnaunga. Jest to jedyny współczesny tekst birmański nazywający króla „Zdobywcą Dziesięciu Stron Świata”, pod którym to imieniem był on szeroko znany w literaturze mońskiej i tajskiej[1].
| |
| Autor |
król Bayinnaung |
|---|---|
| Tematyka |
Historia |
| Typ utworu |
Kronika |
| Wydanie oryginalne | |
| Język | |
| Data wydania |
23 maja 1557 |
| Pierwsze wydanie polskie | |
| Przekład |
Than Tun na angielski |
W 2017 roku inskrypcja została wpisana na listę UNESCO Pamięć Świata[2].
Streszczenie
edytujInskrypcja zawiera 43 linie tekstu birmańskiego, 35 linii tekstu mońskiego oraz 5 linii tekstu palijskiego. Przedstawia ona poprawne tytuły królewskie króla i pierwszej królowej, jako odpowiednio Sri Parama Maha Dhamma Raja oraz Sri Agga Maha Dhamma Raja Devi. Najważniejsze wydarzenia zapisane w inskrypcji to[1]:
- Zdobycie Taungngu 11 stycznia 1551
- Zdobycie Pyain 30 sierpnia 1551
- Zdobycie Pegu 12 marca 1552
- Poświęcenie Dzwonu Sprawiedliwości powieszonego obok Pałacu Kanbawzathadi
- Koronacja króla Bayinnaunga i jego głównej żony Atula Thiri 12 stycznia 1554
- Zdobycie Ava 22 stycznia 1555
- Wysłanie misji na Cejlon w celu promowania Buddyzmu Therawady
- Przygotowanie kampanii mającej na celu podbój państw Szanów po zachodniej stronie rzeki Saluin od 9 listopada 1556 do 8 stycznia 1557
- Zdobycie Mong Mit i Thipaw 25 stycznia 1557
- Poświęcenie pagod w Mong Mit i Thipaw 8 lutego 1557
- Zdobycie Mohnyin 6 marca 1557
- Zdobycie Mogaung 11 marca 1557
- Zakazanie grzebania niewolników i niewolnic podczas pogrzebów wodzów Szanów
- Opuszczenie Mong Kawng 9 kwietnia 1557
- Pozłocenie pagody Szwezigon od podstawy do wierzchołka
- Poświęcenie odlanego z miedzi Dzwonu Pagody Szwezigon ważącego 2100 peittha (czyli 3423 kg) 23 maja 1557
- Modlitwa o osiągnięcie doskonałego oświecenia i określenie siebie „Zdobywcą Dziesięciu Stron Świata”
Publikacje drukowane
edytujPełny angielski przekład inskrypcji opublikowano w czasopiśmie Myanmar Historical Research Journal w grudniu 2001. Mońska część inskrypcji została przetłumaczona na język birmański przez Chit Theina, mońskiego uczonego z Wydziału Archeologii Birmy, a następnie dalej na język angielski przez Than Tuna[3].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Thaw Kaung 2010: 106–108.
- ↑ King Bayinnaung Bell Inscription. unesco.org. [dostęp 2017-12-30]. (ang.).
- ↑ Thaw Kaung 2010: 108–109.
Bibliografia
edytuj- U Thaw Kaung: Aspects of Myanmar History and Culture. Rangun: Gangaw Myaing, 2010. (ang.).