Interkosmos 1 – pierwszy sztuczny satelita Ziemi, inaugurujący serię tzw. sputników słonecznych, wprowadzony na orbitę w ramach programu Interkosmos. Większość satelitów serii Interkosmos miała masę około 320 kg, tylko Interkosmos 6 miał prawdopodobnie masę około 5500 kg[3].

Interkosmos 1
Ilustracja
Makieta satelity Interkosmos 1
Inne nazwy

DS-U3-IK s/n 1

Indeks COSPAR

1969-088A

Indeks NORAD

S04128

Zaangażowani

ZSRR, NRD, Czechosłowacja

Rakieta nośna

Kosmos 11K63[1]

Miejsce startu

Kapustin Jar, ZSRR

Orbita (docelowa, początkowa)
Perygeum

260 km

Apogeum

640 km

Okres obiegu

93,3 min

Nachylenie

48,4°

Czas trwania
Początek misji

14 października 1969 13:19:53[1] UTC

Koniec misji

30 października 1969

Powrót do atmosfery

2 stycznia 1970

Wymiary
Masa całkowita

320 kg[2]

Był to program satelitów naukowo-badawczych wysyłanych w przestrzeń kosmiczną przez państwa socjalistyczne w ramach współpracy w dziedzinie badań i wykorzystania przestrzeni kosmicznej dla celów pokojowych w ramach organizacji INTERKOSMOS. Rakiety, wyrzutnie i satelity dostarczane były przez Związek Radziecki, natomiast aparatura badawcza częściowo budowana była w pozostałych państwach socjalistycznych. Również specjaliści państw socjalistycznych uczestniczyli przy montażu urządzeń na pokładzie satelity, przygotowaniach do startu i kierowaniu lotem satelity[4].

Misja edytuj

Satelita był przeznaczony do badań nadfioletowego i rentgenowskiego promieniowania Słońca i wpływu tych promieniowań na najwyższe warstwy atmosfery Ziemi[4]. Ubocznym punktem programu badań podczas tego eksperymentu było przeprowadzenie pomiarów gęstości i zapylenia atmosfery na wysokości 60-120 km nad powierzchnią Ziemi[5]. Aparatura pomiarowa została zbudowana w ZSRR, NRD i Czechosłowacji. Specjaliści z tych krajów uczestniczyli przy montażu i badaniach urządzeń na satelicie, przy przygotowaniach do startu i w grupie kierującej lotem satelity[4].

Przebieg misji edytuj

Start nastąpił 14 października 1969 roku z kosmodromu Kapustin Jar[2]. Perygeum orbity satelity znajdowało się na wysokości 260 km, apogeum 640 km, czas trwania jednego okrążenia to 93,3 minuty, a nachylenie płaszczyzny orbity 48,4 stopnia. Obserwacje satelitarne były uzupełnione skoordynowanym w ramach Interkosmosu programem badawczym, realizowanym przez stacje naziemne w Bułgarii, Czechosłowacji, na Węgrzech, NRD, Polsce, Rumunii i ZSRR[6]. Polski wkład do tego eksperymentu stanowiły: obserwacja satelity i odbiór z niego sygnałów radiowych. Aparatura satelity działała do 30 października 1969 roku, a satelita istniał do 2 stycznia 1970 roku[3].

Przypisy edytuj

  1. a b Jonathan McDowell: Launchlog. [w:] Jonathan's Space Home Page [on-line]. [dostęp 2014-11-07]. (ang.).
  2. a b Antonín Vítek: 1969-088A – Interkosmos 1. [w:] Space40 [on-line]. 2004. [dostęp 2014-11-07]. (cz.).
  3. a b Andrzej Marks: Polak w kosmosie. Warszawa: Książka i Wiedza, 1978, s. 100-102.
  4. a b c Edmund Staniewski, Ryszard Pawlikowski: 15 lat podboju kosmosu 1957-1972. Warszawa: Wydawnictwo MON, 1974, s. 160.
  5. Emil Bil, Jerzy Rakowski: Polak melduje z Kosmosu. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1978, s. 176-177.
  6. Praca zbiorowa: Kosmonautyka. Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1971, s. 97.

Linki zewnętrzne edytuj