Iwan Karatczenia

białoruski polityk

Iwan Michajławicz Karatczenia (biał. Іван Міхайлавіч Каратчэня, ros. Иван Михайлович Коротченя, Iwan Michajłowicz Korotczenia; ur. 13 sierpnia 1948 w Talu) – białoruski polityk, w latach 1992–1998 koordynator Grupy Roboczej Rady Szefów Państw i Rady Szefów Rządów Wspólnoty Niepodległych Państw (WNP), później – sekretarz wykonawczy WNP; faktyczny twórca organów roboczych WNP; deputowany do Rady Najwyższej Republiki Białorusi XIII kadencji, w latach 1996–2000 deputowany do Izby Reprezentantów Republiki Białorusi I kadencji; doktor nauk ekonomicznych (odpowiednik polskiego stopnia doktora habilitowanego), pułkownik rezerwy.

Iwan Karatczenia
Іван Каратчэня
Pełne imię i nazwisko

Iwan Michajławicz Karatczenia

Data i miejsce urodzenia

13 sierpnia 1948
Tal

Koordynator Grupy Roboczej Rady Szefów Państw i Rady Szefów Rządów Wspólnoty Niepodległych Państw, sekretarz wykonawczy WNP
Okres

od 1992
do maja 1998

Poprzednik

stanowisko utworzone

Następca

Boris Bieriezowski

Deputowany do Izby Reprezentantów Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi I kadencji
Okres

od 27 listopada 1996
do 21 listopada 2000

Poprzednik

stanowisko utworzone

Deputowany do Rady Najwyższej Republiki Białorusi XII i XIII kadencji
(do 19 września 1991 – Rady Najwyższej Białoruskiej SRR)
Okres

od 1990
do 1992

Przynależność polityczna

bezpartyjny (XIII kadencja)

Okres

od 9 stycznia 1996
do 9 stycznia 2001
(od 27 listopada 1996 nie uczestniczył w pracach)

Następca

wybory nie odbyły się

Odznaczenia
Order Przyjaźni Narodów

Życiorys

edytuj

Młodość i praca

edytuj

Urodził się 13 sierpnia 1948 roku we wsi Tal, w rejonie lubańskim obwodu mińskiego Białoruskiej SRR, ZSRR. W 1975 roku ukończył Białoruską Państwową Akademię Gospodarstwa Wiejskiego, uzyskując wykształcenie agronoma, i w 1986 roku Mińską Wyższą Szkołę Partyjną, uzyskując wykształcenie politologa. W 1994 roku otrzymał stopień kandydata nauk ekonomicznych (odpowiednik polskiego stopnia doktora). Temat jego dysertacji kandydackiej brzmiał: Powstanie i warunki rozwoju integracyjnego związku ekonomicznego państw – członków WNP. W 1996 roku uzyskał stopień doktora nauk ekonomicznych (odpowiednik polskiego stopnia doktora habilitowanego). Temat jego dysertacji doktorskiej brzmiał: Strategia i perspektywy formowania związku ekonomicznego krajów WNP[1].

Pracował jako główny agronom, przewodniczący kołchozu. Odbył służbę w szeregach Armii Radzieckiej. Od 1980 roku był I zastępcą przewodniczącego Uzdeńskiego Rejonowego Komitetu Wykonawczego – kierownikiem Wydziału Rolnictwa. W latach 1986–1990 pełnił funkcję I sekretarza Wilejskiego Komitetu Miejskiego Komunistycznej Partii Białorusi. W latach 1990–1992 był deputowanym do Białoruskiej SRR / Rady Najwyższej Republiki Białorusi XII kadencji. Pełnił w niej funkcję członka Prezydium i przewodniczącego Komisji ds. Jawności, Środków Masowego Przekazu i Praw Człowieka. W styczniu 1992 roku decyzją Rady Szefów Państw Wspólnoty Niepodległych Państw (WNP) na wniosek Stanisłaua Szuszkiewicza został mianowany koordynatorem Grupy Roboczej Rady Szefów Państw i Rady Szefów Rządów WNP, później – sekretarzem wykonawczym WNP. Był faktycznym twórcą organów roboczych WNP[1].

Działalność parlamentarna

edytuj

W pierwszej turze wyborów parlamentarnych 14 maja 1995 roku został wybrany na deputowanego do Rady Najwyższej Republiki Białorusi XIII kadencji z lubańskiego okręgu Wyborczego nr 192[2]. 9 stycznia 1996 roku został zaprzysiężony na deputowanego[3]. Od 23 stycznia pełnił w Radzie Najwyższej funkcję członka Stałej Komisji ds. Międzynarodowych[4]. Był bezpartyjny[2]. Poparł dokonaną przez prezydenta Alaksandra Łukaszenkę kontrowersyjną i częściowo nieuznaną międzynarodowo zmianę konstytucji. 27 listopada 1996 roku przestał uczestniczyć w pracach Rady Najwyższej i wszedł w skład utworzonej przez prezydenta Izby Reprezentantów Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi I kadencji[5]. Zgodnie z Konstytucją Białorusi z 1994 roku jego mandat deputowanego do Rady Najwyższej zakończył się 9 stycznia 2001 roku; kolejne wybory do tego organu jednak nigdy się nie odbyły[6]. Jego kadencja w Izbie Reprezentantów zakończyła się 21 listopada 2000 roku.

W maju 1998 roku został zwolniony ze stanowiska sekretarza wykonawczego WNP w związku w wyborem na to stanowisko Borisa Bieriezowskiego i mianowany jego I zastępcą[1].

Iwan Karatczenia został w 1994 roku akademikiem Międzynarodowej Akademii Nauk Organizacji i Zarządzania, w 1995 roku – akademikiem Międzynarodowej Akademii Nauk Informacji, Procesów i Technologii Informacyjnych, w 1997 roku – akademikiem Międzynarodowej Akademii Nauk Szkół Wyższych. Posiada stopień pułkownika rezerwy[1].

Iwan Karatczenia jest autorem ponad 40 artykułów naukowych[1].

Odznaczenia

edytuj

Życie prywatne

edytuj

Iwan Karatczenia jest żonaty, ma dwoje dzieci[1]. W 1995 roku mieszkał w Mińsku[2].

Przypisy

edytuj

Bibliografia

edytuj
  • Centrum Naukowo-Analityczne „Białoruska Perspektywa”: Kto jest kim w Białorusi. Białystok: Podlaski Instytut Wydawniczy, 2000, s. 313, seria: Biblioteka Centrum Edukacji Obywatelskiej Polska – Białoruś. ISBN 83-913780-0-4.