Wikipedia

Józef Chmielewski (nauczyciel)

polski pedagog i literat

Józef Chmielewski (ur. 12 stycznia 1842 w Bochni, zm. 19 grudnia 1900 w Dębnikach) – polski nauczyciel, inspektor szkolny, działacz oświatowy, pisarz.

Józef Chmielewski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

12 stycznia 1842
Bochnia

Data i miejsce śmierci

19 grudnia 1900
Dębniki

Miejsce spoczynku

Cmentarz Podgórski

Zawód, zajęcie

nauczyciel, inspektor szkolny

Narodowość

polska

Teksty w Wikiźródłach

Życiorys Edytuj

Józef Chmielewski urodził się w 12 stycznia 1842 w Bochni[1]. Uczył się w gimnazjum w Krakowie, gdzie ukończył także dwuletni kurs nauczycielski[1][2]. Jako nauczyciel pracował w szkole ludowej na Podgórzu[2][1], w Nowym Sączu[3][1]. Uczył w szkole ćwiczeń przy C. K. Państwowym Seminarium Nauczycielskim Męskim w Tarnowie[4][2]. Potem pracował jako c. k. okręgowy inspektor szkolny w Sanoku[3], w Mielcu[5][3], a od 1884 w Wadowicach[6][7][3]. W ostatnich kilkunastu latach życia był nauczycielem ćwiczeń w szkole ćwiczeń przy C. K. Państwowym Seminarium Nauczycielskim Męskim w Krakowie[8][9][3][2].

Udzielał się w działalności oświatowej. 7 lutego 1880 został wybrany prezesem zarządu oddziału Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego[10][11]. Przez działaczy okręgu brzozowskiego tej organizacji został określony jako prawdziwy ojciec nauczycielstwa[12].

Pisał artykuły i broszury w tematyce pedagogicznej i oświatowej, metodyki nauczania[3]. W tym zakresie swoje prace ogłaszał w tygodniku „Szkoła” (organie prasowym Towarzystwa Pedagogicznego) oraz w prasie warszawskiej[13][2]. Tworzył też powiastki, opowiadania, wierszyki dla dzieci, często o charakterze moralizatorskim, które publikowano w pismach ludowych, m.in. „Dzwonek”, „Chata”, „Włościanin”[14] i „Zagroda”[15], przy czym dwóch ostatnich był redaktorem[3][9]. Był autorem piosenek dla dzieci, np. Kiedy kwitną kwiatki, Sen spędzajcie z oczek czoła[3]. Jako pisarz posługiwał się pseudonimami „Józef z Bochni”[9][3] oraz „Bakałarz z Podgórza”[1]. Pochlebnie wypowiadał się o nim krytyk Piotr Chmielowski[9][3].

Zmarł 19 grudnia 1900 w Dębnikach po kilku miesiącach choroby w wieku 59 lat[8][9][3][16]. Został pochowany na Cmentarzu Podgórskim[8][9][3].

Publikacje Edytuj

Przypisy Edytuj

  1. ↑ a b c d e Józef Chmielewski. saczopedia.dts24.pl. [dostęp 2021-02-18].
  2. ↑ a b c d e XII. Opracowania biograficzne. W: Andrzej Meissner (red.): Bibliografia dziejów oświaty i wychowania w Galicji 1772–1918. Część I: Opracowania do 1990. Lublin: Wyższa Szkoła Ekonomii i Innowacji w Lublinie, 2015, s. 1703. ISBN 978-83-64527-26-5.
  3. ↑ a b c d e f g h i j k l Nekrologia. † Józef Chmielewski. „Szkoła”. Nr 1, s. 87, 5 stycznia 1901. 
  4. ↑ Metodyczne opracowanie pod względem historycznym ustępu pt.: „Batożki Kościuszki” (z IIgiej książki do czytania). „Szkoła”. Nr 32, s. 334, 5 sierpnia 1876. 
  5. ↑ Czynności władz szkolnych. „Szkoła”. Nr 20, s. 156, 19 maja 1883. 
  6. ↑ Czynności władz szkolnych. „Szkoła”. Nr 10, s. 80, 8 marca 1884. 
  7. ↑ Rozporządzenia władz szkolnych. „Szkoła”. Nr 13, s. 103, 27 marca 1886. 
  8. ↑ a b c Zmarli. „Nowa Reforma”. Nr 291, s. 2, 21 grudnia 1900. 
  9. ↑ a b c d e f Ś. p. Józef Chmielewski. „Nowa Reforma”. Nr 295, s. 2, 28 grudnia 1900. 
  10. ↑ Kronika miejscowa i zamiejscowa. Sanok. „Gazeta Narodowa”. Nr 23, s. 3, 12 lutego 1880. 
  11. ↑ Sprawy Towarzystwa Pedagogicznego. „Szkoła”. Nr 8, s. 63, 21 lutego 1880. 
  12. ↑ Sprawy Towarzystwa Pedagogicznego. „Szkoła”. Nr 22, s. 174, 1 czerwca 1878. 
  13. ↑ a b c d Korespondencya redakcyi. „Szkoła”. Nr 2, s. 16, 10 stycznia 1880. 
  14. ↑ Włościanin. jbc.bj.uj.edu.pl. [dostęp 2020-04-17].
  15. ↑ Zagroda. jbc.bj.uj.edu.pl. [dostęp 2020-04-17].
  16. ↑ Kronika. Zmarli. „Gazeta Lwowska”. Nr 292, s. 3, 22 grudnia 1900. 
  17. ↑ O nauce geografii w szkole ludowej w ogólności, porzecze rzeki Białej w szczególności. „Szkoła”. Nr 18, s. 137-140, 1 maja 1875. 
  18. ↑ O nauce geografii w szkole ludowej w ogólności, porzecze rzeki Białej w szczególności. „Szkoła”. Nr 21, s. 164-166, 22 maja 1875. 
  19. ↑ O nauce geografii w szkole ludowej w ogólności, porzecze rzeki Białej w szczególności. „Szkoła”. Nr 22, s. 172-174, 29 maja 1875. 
  20. ↑ Metodyczne opracowanie pod względem historycznym ustępu: „Król na weselu kowala” (nr. 30 w drugiej książce do czytania) poprzedzone uwagami o sposobie udzielania historyi w szkole ludowej. „Szkoła”. Nr 10, s. 87-88, 4 marca 1876. 
  21. ↑ Metodyczne opracowanie pod względem historycznym ustępu: „Król na weselu kowala” (nr. 30 w drugiej książce do czytania) poprzedzone uwagami o sposobie udzielania historyi w szkole ludowej. „Szkoła”. Nr 11, s. 99-100, 11 marca 1876. 
  22. ↑ Metodyczne opracowanie pod względem historycznym ustępu: „Król na weselu kowala” (nr. 30 w drugiej książce do czytania) poprzedzone uwagami o sposobie udzielania historyi w szkole ludowej. „Szkoła”. Nr 12, s. 108-109, 18 marca 1876. 
  23. ↑ Metodyczne opracowanie pod względem historycznym ustępu: „Król na weselu kowala” (nr. 30 w drugiej książce do czytania) poprzedzone uwagami o sposobie udzielania historyi w szkole ludowej. „Szkoła”. Nr 13, s. 119-120, 25 marca 1876. 
  24. ↑ Metodyczne opracowanie pod względem historycznym ustępu: „Król na weselu kowala” (nr. 30 w drugiej książce do czytania) poprzedzone uwagami o sposobie udzielania historyi w szkole ludowej. „Szkoła”. Nr 14, s. 129-130, 1 kwietnia 1876. 
  25. ↑ Jakie są przymioty dobrego nauczyciela. „Szkoła”. Nr 15, s. 137-142, 8 kwietnia 1876. 
  26. ↑ Agnieszka Wałęga. Obraz edukacji religijnej w Galicji 2. połowy XIX wieku w opinii współpracowników lwowskiej Szkoły. „Paedagogia Christiana”. Nr 1/39, s. 182, 193, 2017. 
  27. ↑ Metodyczne opracowanie pod względem historycznym ustępu pt.: „Batożki Kościuszki” (z IIgiej książki do czytania). „Szkoła”. Nr 31, s. 321-323, 29 lipca 1876. 
  28. ↑ Metodyczne opracowanie pod względem historycznym ustępu pt.: „Batożki Kościuszki” (z IIgiej książki do czytania). „Szkoła”. Nr 32, s. 332-334, 5 sierpnia 1876. 
  29. ↑ Praktyczne opracowanie pod względem historycznym 183 kawałka pt.: „Śmierć hetmana Żółkiewskiego” z IIIciej książki do czytania. „Szkoła”. Nr 40, s. 400-402, 30 września 1876. 
  30. ↑ Praktyczne opracowanie pod względem historycznym 183 kawałka pt.: „Śmierć hetmana Żółkiewskiego” z IIIciej książki do czytania. „Szkoła”. Nr 41, s. 412-414, 7 października 1876. 
  31. ↑ August Adam Jeske. „Szkoła”. Nr 50, s. 538-541, 9 grudnia 1876. 
  32. ↑ August Adam Jeske. „Szkoła”. Nr 52, s. 562-565, 23 grudnia 1876. 
  33. ↑ Nauka przygotowawcza w klasie Iszej szkoły ludowej przed użyciem Elementarza. „Szkoła”. Nr 15, s. 141-143, 14 kwietnia 1877. 
  34. ↑ Nauka przygotowawcza w klasie Iszej szkoły ludowej przed użyciem Elementarza. „Szkoła”. Nr 16, s. 153-155, 21 kwietnia 1877. 
  35. ↑ Nauka przygotowawcza w klasie Iszej szkoły ludowej przed użyciem Elementarza. „Szkoła”. Nr 17, s. 162-164, 28 kwietnia 1877. 
  36. ↑ Nauka przygotowawcza w klasie Iszej szkoły ludowej przed użyciem Elementarza. „Szkoła”. Nr 18, s. 170-172, 5 maja 1877. 
  37. ↑ Nauka przygotowawcza w klasie Iszej szkoły ludowej przed użyciem Elementarza. „Szkoła”. Nr 19, s. 181-183, 12 maja 1877. 
  38. ↑ Nauka przygotowawcza w klasie Iszej szkoły ludowej przed użyciem Elementarza. „Szkoła”. Nr 21, s. 202-204, 26 maja 1877. 
  39. ↑ Nauka przygotowawcza w klasie Iszej szkoły ludowej przed użyciem Elementarza. „Szkoła”. Nr 22, s. 211-214, 2 czerwca 1877. 
  40. ↑ Nauka przygotowawcza w klasie Iszej szkoły ludowej przed użyciem Elementarza. „Szkoła”. Nr 23, s. 221-226, 9 czerwca 1877. 
  41. ↑ Ogłoszenie. „Szkoła”. Nr 13, s. 103, 30 marca 1878. 
  42. ↑ O nauce pod względem wpływu na zdrowie. „Szkoła”. Nr 6, s. 41-43, 9 lutego 1878. 
  43. ↑ Hans Chrystyan Andersen. „Szkoła”. Nr 9, s. 66-67, 2 marca 1878. 
  44. ↑ Hans Chrystyan Andersen. „Szkoła”. Nr 10, s. 76-77, 9 marca 1878. 
  45. ↑ Hans Chrystyan Andersen. „Szkoła”. Nr 11, s. 82-84, 16 marca 1878. 
  46. ↑ Szkoły i zakłady wychowawcze w Konstantynopolu. „Szkoła”. Nr 15, s. 117-118, 13 kwietnia 1878. 
  47. ↑ Szkoły i zakłady wychowawcze w Konstantynopolu. „Szkoła”. Nr 16, s. 124-126, 20 kwietnia 1878. 
  48. ↑ Pierwsza szkoła niedzielna w Niemczech. „Szkoła”. Nr 29, s. 210, 6 lipca 1878. 
  49. ↑ Pouczyć dzieci o czasowniku na podstawie kawałka 9go pod napisem: „Brzoskwinie” z I. książki do czytania. „Szkoła”. Nr 46, s. 377-378, 16 listopada 1878. 
  50. ↑ Z życia jaskółek. „Szkoła”. Nr 30, s. 238-240, 28 lipca 1878. 
  51. ↑ Matki poetów niemieckich. „Szkoła”. Nr 25, s. 196, 22 czerwca 1878. 
  52. ↑ Matki poetów niemieckich. „Szkoła”. Nr 26, s. 203-204, 29 czerwca 1878. 
  53. ↑ O drobiu. „Szkoła”. Nr 33, s. 275-276, 17 sierpnia 1878. 
  54. ↑ O drobiu. „Szkoła”. Nr 35, s. 289-290, 31 sierpnia 1878. 
  55. ↑ W jaki sposób może się nauczyciel przyczynić do podniesienia szkół w gminie. „Szkoła”. Nr 1, s. 2-4, 3 stycznia 1880. 
  56. ↑ W jaki sposób może się nauczyciel przyczynić do podniesienia szkół w gminie. „Szkoła”. Nr 2, s. 9-11, 9 stycznia 1880. 
  57. ↑ O zamiłowaniu w zawodzie. „Szkoła”. Nr 9, s. 67-69, 29 lutego 1880. 
  58. ↑ Jak może nauczyciel pozyskać miłość i szacunek dzieci jakoteż gminy. „Szkoła”. Nr 41, s. 339-342, 9 października 1880. 
  59. ↑ Jak może nauczyciel pozyskać miłość i szacunek dzieci jakoteż gminy. „Szkoła”. Nr 42, s. 351-352, 16 października 1880. 
  60. ↑ Jak może nauczyciel pozyskać miłość i szacunek dzieci jakoteż gminy. „Szkoła”. Nr 43, s. 360-362, 23 października 1880. 
  61. ↑ Piśmiennictwo. „Szkoła”. Nr 42, s. 355, 16 października 1880. 
  62. ↑ O szkolnictwie ludowem w Chinach. „Szkoła”. Nr 1, s. 5-6, 7 stycznia 1882. 
  63. ↑ O szkolnictwie ludowem w Chinach. „Szkoła”. Nr 2, s. 15-16, 14 stycznia 1882. 
  64. ↑ Z praktyki szkolnej. O dzieciach bez talentu. „Szkoła”. Nr 2, s. 10-12, 8 stycznia 1881. 
  65. ↑ Z praktyki szkolnej. O dzieciach bez talentu. „Szkoła”. Nr 3, s. 18-20, 15 stycznia 1881. 
  66. ↑ Prawidła wychowania domowego. Kilka uwag dla rodziców. „Szkoła”. Nr 7, s. 49-51, 12 lutego 1881. 
  67. ↑ Prawidła wychowania domowego. Kilka uwag dla rodziców. „Szkoła”. Nr 8, s. 57, 19 lutego 1881. 
  68. ↑ Prawidła wychowania domowego. Kilka uwag dla rodziców. „Szkoła”. Nr 9, s. 66-68, 26 lutego 1881. 
  69. ↑ O szkolnych biblioteczkach dla dzieci. „Szkoła”. Nr ?, s. 141, 1881. 
  70. ↑ Dzieci i matki. Obrazki wierszem i prozą. „Szkoła”. Nr 6, s. 46, 10 lutego 1883. 
  71. ↑ Dwanaście artykułów nauczyciela ludowego. „Szkoła”. Nr 22, s. 170, 29 maja 1886. 
  72. ↑ Agnieszka Wałęga. Obraz edukacji religijnej w Galicji 2. połowy XIX wieku w opinii współpracowników lwowskiej Szkoły. „Paedagogia Christiana”. Nr 1/39, s. 171, 193, 2017. 

Linki zewnętrzne Edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Józef_Chmielewski_(nauczyciel)&oldid=65221855”