Józef Wencel
Józef Wencel (ur. 11 marca 1874 we Włocławku, zm. 4 lipca 1943 w Auschwitz) – generał brygady Wojska Polskiego.
 generał brygady
| |
| Data i miejsce urodzenia |
11 marca 1874 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
4 lipca 1943 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
komendant szkoły |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
    
| |
Życiorys edytuj
Józef Wencel urodził się 11 marca 1874 roku we Włocławku, w ówczesnej guberni warszawskiej, w rodzinie Andrzeja i Julii z Dobrzenieckich[1][2]. Ukończył w 1890 roku szkołę realną we Włocławku, następnie w 1893 roku Szkołę Junkrów Piechoty w Odessie, a w 1905 roku Akademię Intendentury w Petersburgu. W latach 1893–1917 pełnił służbę w Armii Imperium Rosyjskiego[1]. Od grudnia 1917 roku do maja 1918 roku pełnił służbę w dowództwie 3 Dywizji Strzelców Polskich I Korpusu Wschodniego na stanowisku szefa intendentury[3].
26 listopada 1918 roku został przyjęty do Wojska Polskiego z zatwierdzeniem posiadanego stopnia pułkownika ze starszeństwem z dniem 6 maja 1911 roku i otrzymał przydział do Departamentu Gospodarczego Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie[4]. W Departamencie Gospodarczym pełnił służbę na stanowisku szefa Sekcji Żywnościowej[5]. 26 stycznia 1919 roku został szefem Intendentury Dowództwa Okręgu Generalnego „Warszawa” w Warszawie. 20 września 1920 roku został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu generała podporucznika intendenta, w grupie oficerów byłych Korpusów wschodnich i byłej armii rosyjskiej[6]. 26 stycznia 1921 roku Naczelny Wódz mianował go kierownikiem Wojskowego Kursu Intendenckiego w Warszawie (1 października 1921 roku Kierownictwo Kursu Intendentury zostało przeformowane w Wyższą Szkołę Intendentury, będącą samodzielnym wydziałem Szkoły Sztabu Generalnego, a następnie Wyższej Szkoły Wojennej)[7]. W 1921 roku został komendantem Wyższej Szkoły Intendentury w Warszawie[8][9][10]. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu generała brygady ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 29. lokatą w korpusie generałów[11]. Z dniem 30 kwietnia 1927 roku został przeniesiony w stan spoczynku[12]. Na emeryturze mieszkał w Warszawie[13][14].
W 1943 roku został aresztowany, zesłany do obozu koncentracyjnego Auschwitz i tam 4 lipca 1943 roku zamordowany[15].
Józef Wencel od 27 listopada 1901 był żonaty z Marią Reginą z Gogólskich (ur. 7 września 1882), z którą miał syna Eugeniusza Józefa (1902–1974)[16]. Maria Wencel 13 maja 1943 roku przybyła do KL Auschwitz (numer obozowy 44791) i tam 15 lipca 1943 roku została zamordowana[17].
Ordery i odznaczenia edytuj
- Krzyż Walecznych[18]
- Złoty Krzyż Zasługi (29 kwietnia 1925)[19]
- Medal Niepodległości (25 lipca 1933)[20]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[18]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[18]
Przypisy edytuj
- ↑ a b Stawecki 1994 ↓, s. 346.
- ↑ Kryska-Karski i Żurakowski 1991 ↓, s. 180, wg autorów urodził się 24 marca 1874.
- ↑ Dziesięciolecie intendentury 1929 ↓, s. 119.
- ↑ Dz. Rozp. MSWojsk. Nr 8 z 4 grudnia 1918 roku, poz. 148, 157.
- ↑ Kryska-Karski i Żurakowski 1991 ↓, s. 180.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 37 z 29 września 1920 roku, s. 862.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 5 lutego 1921 roku, s. 215.
- ↑ Dziesięciolecie intendentury 1929 ↓, s. 278.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 120, 1499.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 117, 1362.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 15.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 5 lutego 1927 roku, s. 37, 44.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 880.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 322.
- ↑ Józef Wencel, Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau. Informacja o więźniach [1].
- ↑ Józef Wencel [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2023-03-13].
- ↑ Maria Wencel, Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau. Informacja o więźniach [2].
- ↑ a b c Łoza 1938 ↓, s. 787.
- ↑ M.P. z 1925 r. nr 102, poz. 438 „za zasługi na polu wyszkolenia wojskowego”.
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 171, poz. 208 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
Bibliografia edytuj
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
- Dziesięciolecie intendentury Polskiej Siły Zbrojnej 1918–1928. Karol Rudolf (red.) Henryk Stypułkowski (red.) Władysław Wróblewski (red.) Alfred Grabowski (red.) Stanisław Pachel (red.). Warszawa: Koło Oficerów Intendentów, 1929.
- Stanisław Łoza: Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1938, s. 787.
- Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
- Piotr Stawecki: Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918–1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 83-11-08262-6.