Jakow Kulniew
Jakow Piotrowicz Kulniew[1] (ros. Яков Пётрович Кульнев, transliteracja: Âkov Pёtrovič Kul'nev; ur. 1763 w Lucyniu, zm. 1 sierpnia 1812 pod Jakobowem) – generał major Armii Imperium Rosyjskiego, który odegrał ważną rolę podczas wojny rosyjsko-szwedzkiej w latach 1808-1809, uczestnik wojen napoleońskich i wojny ojczyźnianej 1812.
 portret pędzla George’a Dawe’a (1825) | |
| generał major | |
| Data i miejsce urodzenia |
6 sierpnia 1763 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
1 sierpnia 1812 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1785–1812 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki |
29 Czernichowski Pułk Piechoty, 1 Petersburski Pułk Ułanów, Jegierski Perejasławski Konny Pułk, 1 Sumski Pułk Huzarów |
| Główne wojny i bitwy |
wojna rosyjsko-turecka (1787–1792), |
| Odznaczenia | |
  
| |
Życiorys edytuj
Jakow Piotrowicz Kulniew pochodził z rodziny o wojskowych tradycjach. W 1770 rozpoczął on swoje szkolną i wojskową edukację w Petersburgu. Pierwszą wojskową wyprawę odbył podczas wojny rosyjsko-tureckiej w latach 1787-1791. Wykazał się talentem i zdobył twierdzę Bendery. Następnie 1792-1793 wziął udział w kampanii polskiej, później w 1794 w tłumieniu powstania kościuszkowskiego, a jego oddział podlegał bezpośrednio rozkazom Aleksandra Suworowa. W czerwcu 1794 wyróżnił się w bitwach pod Boruniem, Oszmianami i Lidą, w lipcu pod Wilnem, we wrześniu pod Muchowcami, Kobryniem i Brześciem Litewskim, a w październiku 1794 w walkach na przedpolach Warszawy. Po wojnie Kulniew awansował na majora i został przydzielony do sumskiego pułku huzarów.
Podczas bitwy pod Frydlandem w 1807 przeciw Napoleonowi walczył w Grodzieńskim Pułku Huzarów, po czym awansował do stopnia pułkownika. 1808-1809 brał udział w wojnie rosyjsko-szwedzkiej, m.in. wkroczył do Abo. W marcu 1809 na czele rosyjskiej armii walczył o Wyspy Alandzkie. W 1811 został szefem Grodzieńskiego Pułku Huzarów, który później został przemianowany na 6 Klasicki Pułk Huzarów, a w 1909 otrzymał jego imię.
Po wybuchu wojny francusko-rosyjskiej 1812 objął dowództwo straży przedniej korpusu generała Piotra Wittgensteina. Na jej czele walczył pod Wilkomierzem i Drują. Poległ 1 sierpnia 1812 w bitwie pod Klasicami[2].
Generał Kulniew uważany był za jednego z najdzielniejszych rosyjskich generałów kawalerii. Napoleon Bonaparte nazwał go rosyjskim Lasallem[3].
Był odznaczony Orderem Świętego Jerzego III klasy, Orderem Świętego Włodzimierza IV klasy, Orderem Świętej Anny I i II klasy, dwukrotnie nagrodzony Złotą Szablą „Za Dzielność”.
Przypisy edytuj
- ↑ Encyklopedia Wojskowa 1934 ↓, s. 668, jako Jakub Kulniew.
- ↑ Encyklopedia Wojskowa 1934 ↓, s. 668, tu podano, że poległ pod Siwoszynem.
- ↑ Encyklopedia Wojskowa 1934 ↓, s. 668.
Bibliografia edytuj
- Encyklopedia Wojskowa. Otton Laskowski (red.). T. IV: Karabin – Lehmann. Warszawa: Towarzystwo Wiedzy Wojskowej i Wojskowy Instytut Naukowo-Oświatowy, 1934.
Linki zewnętrzne edytuj
- Klasice, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 119.
- Wyczerpująca biografia Kulniewa (en)
- Strona prywatna dotycząca Kulniewa (en). fortunecity.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2004-05-01)].
- Biogram Kulniewa (en). 100megsfree4.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-08-08)].