Jan Alojzy Marin (ur. 19 października 1812 w Starej Soli – zm. 10 lipca 1873 w Brzozowie) — prawnik, działacz niepodległościowy, dzierżawca dóbr i poseł na Sejm Ustawodawczy w Kromieryżu.

Jan Marin
Data i miejsce urodzenia

19 października 1812
Stara Sól

Data i miejsce śmierci

10 lipca 1873
Brzozów

poseł na Sejm Ustawodawczy (1848)
Okres

od sierpień 1848
do 7 marca 1849

Przynależność polityczna

"Stowarzyszenie" – polscy demokraci

Życiorys edytuj

Dzieciństwo spędził w Huczku w pow. drobromilskim[1]. W l. 1834-1838 odbył studia na wydziale prawniczym uniw. we Lwowie, zakończone uzyskaniem tytułu doktora praw (1838)[2]. Podjął pracę jako radca prawny – dependent u adwokata Franciszka Leszczyńskiego we Lwowie[1].

Od czasów studiów związany z polską konspiracją niepodległościową. Najpierw był członkiem Związku Bezimiennego, od 1834 Węglarstwa a od sierpnia 1835 – Stowarzyszenia Ludu Polskiego[1]. W tym ostatnim należał do kierującego organizacją lwowską Zboru Obwodowego, z ramienia którego kierował akcją agitacyjną wśród kleryków lwowskich seminariów duchownych. Od 1836 członek lwowskiego Zboru Ziemskiego. Aresztowany przez policję 17 września 1841 i trzymany w śledztwie do 1845 kiedy sąd skazał go za zdradę stanu na karę śmierci. Ułaskawiony przez cesarza który zamienił mu karę na 12 a następnie na 5 lat więzienia[1]. Karę odbywał w twierdzy Špilberk w Brnie na Morawach[2]. Wkrótce jednak wyszedł na wolność. W 1846 czasowo aresztowany za udział w powstaniu galicyjskim[2]. Aktywny politycznie w okresie Wiosny Ludów. Poseł do Sejmu Konstytucyjnego w Wiedniu i Kromieryżu (10 lipca 1848 – 7 marca 1849), wybrany 19 czerwca 1848 w galicyjskim okręgu wyborczym Dynów[3]. W parlamencie należał do „Stowarzyszenia” skupiającego demokratycznych posłów polskich[4]. Należał wówczas do współpracowników Franciszka Smolki, m.in. wypowiedział się za wnioskiem. by uchwały ustawodawcze sejmu nie wymagały sankcji cesarskiej[1].

Od 1846 do 1870 dzierżawca majątku Łubno oraz Dąbrówka Starzeńska koło Dynowa[2]. Od 1860 członek Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego we Lwowie[1]. Od 1862 rzeczoznawca d.s majątków ziemskich Sądu Okręgowego w Przemyślu. Po zlicytowaniu dóbr Łubna przeniósł się do Brzozowa. Pracował jako sekretarz Rady Powiatowej w Brzozowie, był także członkiem powiatowej komisji szacunkowej podatku gruntowego[1].

Pochowany na cmentarzu w Brzozowie.

Rodzina i życie prywatne edytuj

Był synem Jana mistrza salinarnego i francuskiego emigranta z okresu Wielkiej Rewolucji i Alojzy z domu Blaschke. W 1868 ożenił się z Anielą z Nowakowskich (1840-1925) – 1-voto Kapiszewską. Miał z nią syna Stanisława Jakuba (1870-1948), właściciela księgarni i burmistrza miasta Brzozowa (1905-1925)[1].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h Bolesław Łopuszański, Marin Jan Alojzy (1812-1873), Polski Słownik Biograficzny, t. 20 Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1975, s. 14-15
  2. a b c d Parlament Österreich Republik, Franz Adlgasser, Kurzbiografie Marin, Jan Dr. iur. – Parlamentarier 1848-1918 online [14.11.2019]
  3. Józef Buszko, Polacy w parlamencie wiedeńskim – 1848–1918, Warszawa 1996, s. 348.
  4. Protokoły Koła Polskiego w wiedeńskiej Radzie Państwa (lata 1867–1868), oprac. Zbigniew Fras i Stanisław Pijaj, Kraków 2001, s. 28

Bibliografia edytuj

  • Bolesław Łopuszański, Marin Jan Alojzy (1812-1873), Polski Słownik Biograficzny, t. 20 Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1975, s. 14-15