Wikipedia

Janina Jasnowska

polska profesor nauk przyrodniczych w zakresie geobotaniki, fitosocjologii i ekologii torfowisk.

Janina Jasnowska (ur. 18 grudnia 1925 w Nisku, zm. 22 listopada 2021 w Szczecinie[1]) – polska profesor nauk przyrodniczych[2] w zakresie geobotaniki, fitosocjologii i ekologii torfowisk, nauczyciel akademicki

Janina Jasnowska
Ilustracja
prof. dr hab. Janina Jasnowska (1925-2021)
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

18 grudnia 1925
Nisko

Data i miejsce śmierci

22 listopada 2021
Szczecin

profesor nauk przyrodniczych
Specjalność: geobotanika, fitosocjologia, ekologia torfowisk
Alma Mater

Uniwersytet Wrocławski i Politechnika Wrocławska

Uczelnia

Akademia Rolnicza w Szczecinie

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony Nauczyciel PRL” Medal 10-lecia Polski Ludowej Medal Komisji Edukacji Narodowej
Janina Jasnowska, rok 2017

Życiorys edytuj

Córka Jana Radomskiego. Szkołę powszechną w Brześciu nad Bugiem ukończyła w 1938 i rozpoczęła naukę w Gimnazjum i Liceum im. Króla Stanisława Leszczyńskiego w Ostrołęce. Podczas II wojny światowej uczyła się w tym liceum działającym pod kryptonimem GOLESIN[3]. Pełniła tam funkcję sekretarki i łączniczki z tajnymi władzami Kuratorium Warszawskiego. Maturę zdała w czerwcu 1944 roku w tajnym XVI Gimnazjum i Liceum im. Aleksandry Piłsudskiej w Warszawie. Po wyzwoleniu była nauczycielką w szkole powszechnej w Jarnutach koło Ostrołęki, a następnie w Czarnolesiu koło Kamiennej Góry. Studia wyższe odbyła w latach 1946–1951 na Wydziale Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu i Politechniki we Wrocławiu, uzyskując stopień magistra filozofii w zakresie botaniki (1950)[2]. Podczas studiów pracowała w Katedrze Botaniki Wydziału Rolniczego tej Uczelni pod kierunkiem profesora Stanisława Tołpy, przechodząc w ciągu 10 lat kolejne szczeble zawodowe, od demonstratora do adiunkta. W 1955 roku, wraz z mężem Mieczysławem Jasnowskim, przeniosła się do nowo utworzonej Wyższej Szkoły Rolniczej w Szczecinie, do Katedry Botaniki kierowanej wówczas przez profesora Stefan Kownasa. W Katedrze Botaniki pracowała jako adiunkt (1955–1967), docent (1968–1984) i profesor (1985–1996), w latach 1990–1996 była jej kierownikiem[4]. Przez ponad 13 lat (1968–1981) była prodziekanem Wydziału Rolniczego do Spraw Studiów Zaocznych. Wielokrotnie była wybierana do Senatu Akademii Rolniczej i działała w komisjach senackich. Na emeryturę przeszła w roku 1996, kontynuując działalność naukową i organizacyjną.

Wieloletnia członkini i Przewodnicząca Wojewódzkiej Rady Ochrony Przyrody, a następnie Regionalnej Rady Ochrony Przyrody dążąca do zrównoważonego gospodarowania zasobami przyrody. Przez wiele lat swoimi działaniami dawała przykład kreatywnej i kompromisowej współpracy pomiędzy służbami ochrony przyrody. Zjednała na rzecz ochrony przyrody wiele instytucji i osób, które aktywnie brały udział w procesie tworzenia systemu i sieci obszarów chronionych w województwie zachodniopomorskim[5].

Autorka ponad 150 publikacji o tematyce botanicznej i około 100 opracowań niepublikowanych, w tym ekspertyz i opinii wykonanych na potrzeby ochrony przyrody[6].

Wybrane publikacje edytuj

  • Roślinność torfowiska Smolniki nad Zalewem Szczecińskim. Przyr. Pol. Zach. 1958, 2, s. 123–138 (wsp. M. Jasnowski, Cz. Kwarta Cz.)
  • Charakterystyka botaniczna i biologiczna kukurydzy. W: K. Ruebenbauer (red.). Kukurydza. PWRiL 1964, s. 9–28 (wsp. M. Jasnowski)
  • Roślinność otwartych zbiorowisk na zachodniej krawędzi dolnej Odry. Zesz. Nauk. WSR Szczecin 1964, 17, s. 69–83, s. 85–92; s. 93–106. (wsp. J. Radomski)
  • Morfogeneza i metoda określania wieku krzewów woskownicy europejskiej Myrica gale L. Zesz. Nauk. WSR Szczecin 1968, 28, Rol. 4, s. 55–77
  • Wpływ zaburzeń warunków wodnych na roślinność torfowiskową w Lasach Czarnocińskich. Rozprawy WSR Szczecin 1968, 7, s. 1–68.
  • Ginące torfowiska wysokie i przejściowe w pasie nadbałtyckim Polski. Ochr. Przyr. 1968, 33, s. 69–124 (wsp. M. Jasnowski, S. Markowski)
  • „Wąwóz Kamieniec” – projektowany rezerwat florystyczny w powiecie szczecińskim. Chrońmy Przyr. Ojcz. 1973, 4, s. 31–37
  • Najbogatsze na Pomorzu Zachodnim stanowiska storczyka błotnego Orchis palustris Jacq. nad jez. Miedwie i jez. Zaborsko w dolinie rzeki Płoni. Zesz. Nauk. AR Szczecin 1973, 39s. s. 151–165
  • Zagrożone stanowiska storczyka kukawki Orchis militaris L. nad jeziorem Będzin na Pojezierzu Myśliborskim. Zesz. Nauk. AR Szczecin 1976, 53, Rol. 14, s. 85–93
  • Botanika. Podręcznik do samokształcenia dla studiów zaocznych akademii rolniczych. PWN Warszawa. s. 444 (1978–1989 – 8 wydań). (wsp. J. Radomski)
  • Czynniki wpływające na rozmiary słojów rocznych drewna sosny na torfowisku wysokim w zespole Vaccinio uliginosi–Pinetum. Rocz. Sekc. Dendr. 1977, 30, s. 5–33
  • Kotłowe torfowiska mszarne na Pojezierzu Bytowskim. Zesz. Nauk. AR Wroc., Rol. 1981, 134s, s. 11–37 (wsp. M. Jasnowski)
  • Ocena aktualnego stanu i projekt racjonalnej sieci rezerwatów przyrody w północnej części województwa gorzowskiego. W: L. Agapow, B. Wiatr (red.) Zasoby przyrody województwa gorzowskiego. Ośr. Bad. i Konsult. TWWP w Gorzowie Wlkp. 1981, s. 5–36 (wsp. M. Jasnowski)
  • Rezerwat krajobrazowo–wodny „Rzeka Drawa” na Pomorzu Zachodnim. Chrońmy Przyr. Ojcz. 1982, 38, 3, s. 5–19 (wsp. M. Jasnowski)
  • Najcenniejsze obiekty w rezerwacie „Rzeka Drawa” objęte ochroną ścisłą. Chrońmy Przyr. Ojcz. 1992, 38, s. 4–5, s. 5–23 (wsp. M. Jasnowski)
  • Pojezierze Zachodniopomorskie. Przyroda Polska. Wiedza Powszechna, Warszawa 1982, 265 s. (wsp. M. Jasnowski)
  • Szata roślinna torfowisk mszarnych na Pojezierzu Bytowskim. Zesz. Nauk. AR Szczecin. 1982, 99, Rol. Ser. Przyrod. 30, s. 23–36; s. 37–47; s. 39–57; s. 59–67. (wsp. M. Jasnowski)
  • Roślinność mszarnych torfowisk wysokich z rzędu Sphagnetalia magellanici Pawł. 28 Moore 68 na Pojezierzu Bytowskim. Zesz. Nauk. AR Szczecin 104. Rol. Ser. Przyrod. 1983, 32, s. 89–100 (wsp. M. Jasnowski)
  • Roślinność klasy Utricularietea intermedio–minoris Pietsch 64 torfowisk mszarnych Pojezierza Bytowskiego. Zesz. Nauk. AR Szczecin 104. Rol. Ser. Przyrod. 1983, 32, s. 101–112 (wsp. M. Jasnowski)
  • Flora projektowanego Drawieńskiego Parku Narodowego i jej osobliwości. W: L. Agapow, M. Jasnowski (red.) Przyroda projektowanego Drawieńskiego Parku Narodowego. Gorzowskie Tow. Naukowe, Gorzów Wlkp. 1986, s. 25–67 (wsp. M. Jasnowski, U. Grinn, S. Friedrich)
  • Roślinność rzeczna, torfowiskowa i źródliskowa projektowanego Drawieńskiego Parku Narodowego [w: L. Agapow, M. Jasnowski (red.) Przyroda projektowanego Drawieńskiego Parku Narodowego]. Gorzowskie Tow. Naukowe, Gorzów Wlkp. 1986, s. 69–94 (wsp. M. Jasnowski, S. Friedrich)
  • O polsko–niemieckim projekcie wspólnego parku narodowego w dolinie dolnej Odry. Chrońmy Przyr. Ojcz. 1992, 48, 2, s. 39–51
  • Przyrodnicze wartości projektowanego polsko–niemieckiego parku narodowego Dolina Dolnej Odry. Chrońmy Przyr. Ojcz.1992, 48(3), s. 42–53
  • Szata roślinna rejonu Szczecina. W: J. Jasnowska (red.). Stan środowiska miasta i rejonu Szczecina: zagrożenia i ochrona. Szcz. Tow. Nauk. Szczecin 1993, s. 91–116
  • Badania geobotaniczne w dolinie Rurzycy na równinie Wałeckiej. Zesz. Nauk. AR Szczecin. 155, Rol. Ser. Przyr. 1993, 54, s. 5–24; 25–44; 45–73; 74–96 (wsp. M. Jasnowski, S. Friedrich)
  • Kociołki polodowcowe koło Trzcińska–Zdroju jako użytki ekologiczne. Chrońmy Przyr. Ojcz. 1993, 49, 1, s. 23–29 (wsp. M. Jasnowski, S. Friedrich, S. Markowski)
  • Dolina Dolnej Odry. Monografia Parku Krajobrazowego, Szczec. Tow. Nauk. 2002, 452 s.
  • Znaczenie monitorowania poziomu wód w rezerwatach torfowiskowych na przykładzie rezerwatu „Rosiczki Mirosławskie” (Pomorze Zachodnie). Chrońmy Przyr. Ojcz. 2007, 63, 5, s. 19–33 (wsp. M. Wróbel, S. Jurzyk)
  • Potrzeba aktywnej ochrony siedlisk na przykładzie rezerwatu przyrody „Białodrzew Kopicki” w województwie zachodniopomorskim. Chrońmy Przyr. Ojcz. 2008, 64, 4, s. 45–58 (wsp. M. Wróbel, S. Jurzyk)
  • Rozwój ochrony przyrody po 1945 r.. W: Eichstadt (red.): Historia ochrony przyrody na Pomorzu od zarania dziejów po dzień dzisiejszy. Steffen Verl. 2008, s. 133–145.
  • Wilgotne wrzosowiska atlantyckie z Erica tetralix i suche wrzosowiska z Calluna vulgaris w ostojach Natura 2000 na Pomorzu Zachodnim. Ogród Dendrologiczny w Przelewicach 2011, 2, s. 25–32.

Odznaczenia i nagrody edytuj

Jej imieniem nazwano także rezerwat przyrody Kamienieckie Wąwozy im. prof. Janiny Jasnowskiej oraz rezerwat przyrody Czarnocin im. prof. Janiny Jasnowskiej[5].

Przypisy edytuj

  1. ↑ Z głębokim smutkiem zawiadamiamy, że w dniu 22 listopada 2021 r. zmarła prof. dr hab. Janina Jasnowska [online], Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie [dostęp 2021-11-24] (pol.).
  2. ↑ a b Encyklopedia Szczecina. Wydanie jubileuszowe z okazji 70-lecia polskiego Szczecina. Red. T. Białecki. Szczecińskie Towarzystwo Kultury, Szczecin 2015, s. 373. ISBN 978-83-942725-0-0.
  3. ↑ I Liceum Ogólnokształcące im. Generała Józefa Bema w Ostrołęce - Okres wojny i okupacji [online], ostroleka.pl [dostęp 2020-12-05] [zarchiwizowane z adresu 2018-07-20] (ang.).
  4. ↑ S. Dzienia (red.), 50 lat Wydziału Kształtowania Środowiska i Rolnictwa Akademii Rolniczej w Szczecinie, Szczecin: Akademia Rolnicza, 2004, ISBN 83-7317-065-0.
  5. ↑ a b S. Friedrich, S. Jurzyk-Nordlöw, Profesor Janina Janowska – 90-lecie urodzin, [w:] Lesław Wołejko (red.), Torfowiska Pomorza – identyfikacja, ochrona, restytucja, Świebodzin: Klub Przyrodników, 2015, ISBN 978-83-69426-13-2.
  6. ↑ R. Malinowski (red.), 60 lat Wydziału Kształtowania Środowiska i Rolnictwa Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie 1954-2014, Szczecin: Wydawnictwo Uczelniane Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie, 2014, ISBN 978-83-7663-180-6.
  7. ↑ M.P. z 2004 r. nr 13, poz. 201.
  8. ↑ M.P. z 1997 r. nr 6, poz. 52.
  9. ↑ M.P. z 1955 r. nr 104, poz. 1411.
  10. ↑ Skorska, Niemiecka Nagroda Kultury 1990 r. [online], 25 września 2017 [dostęp 2017-10-06].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Janina_Jasnowska&oldid=73193579”