Janusz Jan Kazimierz Rudzisz[a] (ur. 23 maja 1920 w Żarnowcu, zm. 30 marca 2011 w Warszawie) – podporucznik Armii Krajowej, kawaler Krzyża Srebrnego Orderu Wojennego Virtuti Militari.

Janusz Rudzisz
Rudy
podporucznik podporucznik
Data i miejsce urodzenia

23 maja 1920
Żarnowiec

Data i miejsce śmierci

30 marca 2011
Warszawa

Przebieg służby
Lata służby

1940–1945

Siły zbrojne

ZWZ-AK

Jednostki

oddział partyzancki „Wicher”
25 pułk piechoty AK

Stanowiska

instruktor szkoleniowy

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa
(akcja „Burza”)

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (od 1941) Medal Wojska (czterokrotnie) Krzyż Armii Krajowej Krzyż Partyzancki

Życiorys edytuj

Syn Kazimierza i Heleny z domu Rychter. W czasie okupacji naukę pobierał na tajnych kompletach - ukończył warszawskie Gimnazjum i Liceum im. Joachima Lelewela. Następnie rozpoczął studia w stołecznych Zawodowej Szkole Technicznej i Państwowej Wyższej Szkole Technicznej. Od stycznia 1940 w Związku Walki Zbrojnej, przysięgę złożył w Obwodzie I Warszawa Śródmieście. Od lutego 1942 w Armii Krajowej, między innymi pełnił funkcję instruktora szkoleniowego w zakresie nauki o broni. W czerwcu 1944 oddelegowany do Inspektoratu Piotrków Trybunalski w Okręgu Łódź AK i przydzielony do oddziału partyzanckiego „Wicher”[b][1].

W lipcu 1944 podczas akcji „Burza” wszedł wraz z oddziałem w skład 25 pułku piechoty AK. Oddział „Wicher” stanowił od tej pory 1 kompanię 25 pp AK. W szeregach 25 pułku piechoty Armii Krajowej służył do jego rozwiązania w dniu 9 listopada 1944. Ponownie w samodzielnym oddziale partyzanckim „Wicher” - do połowy stycznia 1945 jako celowniczy ckm uczestniczył w wielu potyczkach i bitwach[1].

Odznaczony Orderem Virtuti Militari 5 klasy za czyny męstwa okazane podczas bitwy pod Białym Ługiem (27 października 1944)[c] oraz Krzyżem Walecznych za postawę w bitwie pod Stefanowem (26 września 1944), gdzie walczył z przeważającymi siłami wroga[1].

Po wojnie ukończył studia na Wydziale Mechanicznym Politechniki Łódzkiej uzyskując dyplom magistra inżyniera mechanika. Pracował w przemyśle, przy organizowaniu produkcji środków automatyzacji przemysłowych procesów technologicznych. Działał w stowarzyszeniach żołnierzy Armii Krajowej[1]. W rezerwie awansowany do rangi kapitana Wojska Polskiego[d]. Spoczywa na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera: 313, rząd: 5, miejsce: 21 i 22)[2].

Janusz Rudzisz miał brata Zbigniewa oraz siostrę Halinę (po mężu Gonerko) - żołnierza Armii Krajowej, powstańca warszawskiego. Jego żoną została Hanna z domu Kresińska, z którą miał syna Janusza.

Odznaczenia edytuj

Uwagi edytuj

  1. Na płycie nagrobnej jego imiona wykazano w kolejności Jan Kazimierz Janusz, z kolei w nekrologu wymieniono tylko imiona Jan Kazimierz http://nekrologi.wyborcza.pl/0,11,,94755,Jan-Kazimierz-Rudzisz-nekrolog.html.
  2. Oddziałem tym dowodził por. Witold Kucharski ps. „Wicher”.
  3. Poprowadził wówczas kontrataki III plutonu 1 kompanii 25 pp AK przeciwko oddziałom SS.
  4. Dane z inskrypcji umieszczonej na tablicy nagrobnej.

Przypisy edytuj

  1. a b c d Polak (red.) 1999 ↓, s. 92.
  2. Cmentarz Stare Powązki: HELENA RUDZISZOWA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-07-03].

Bibliografia edytuj