Jaropełk I

książę kijowski od 972

Jaropełk I, Jaropołk, (st. rus.: Яропълъ; ur. ok. 956, zm. 11 czerwca 978) – książę Rusi Kijowskiej (972-978), najstarszy syn Światosława I z dynastii Rurykowiczów, starszy brat Włodzimierza I Wielkiego.

Jaropełk I
Яропълъ
Ilustracja
ilustracja herbu
Książę Rusi Kijowskiej
Okres

od 969
do 978

Poprzednik

Światosław I

Następca

Włodzimierz I Wielki

Książę Nowogrodu
Okres

od 977
do 978

Poprzednik

Włodzimierz I Wielki

Następca

Włodzimierz I Wielki

Dane biograficzne
Dynastia

Rurykowicze

Data urodzenia

ok. 956

Data i miejsce śmierci

11 czerwca 978
Rodnia

Przyczyna śmierci

Zabójstwo

Ojciec

Światosław I

Rodzeństwo

Włodzimierz I Wielki

Zamordowanie Jaropełka. Ilustracja Borisa Czorikowa do książki Artysta Karamazin lub historia Rosji w obrazach (Petersburg, 1836).

Życiorys edytuj

Światosław I, wyjeżdżając na wojnę z Bizancjum w 970 roku, podzielił kraj pomiędzy swych synów, Jaropełkowi powierzył[1] sprawowanie władzy w Kijowie, Olegowi ziemie Drewlan a Włodzimierzowi Nowogród. Po tym, jak resztki armii Jaropełka wróciły z wojny pod dowództwem Swenelda w 972 roku, przynosząc wieści o śmierci Światosława w bitwie z Pieczyngami, rozpoczęły się walki pomiędzy braćmi o władzę nad całą Rusią. Jaropełk najpierw najechał ziemie Olega, gdzie podczas zdobywania stolicy Oleg zginął. Następnie Jaropełk skierował swe wojska w kierunku Nowogrodu, który zajął bez wysiłku. Sam Włodzimierz przezornie uciekł do Skandynawii, gdzie rozpoczął przygotowywanie drużyny Waregów.

Jaropełk w czasie sprawowania władzy utrzymywał kontakty dyplomatyczne z cesarzem Ottonem II. Przypuszcza się, że zamierzał przyjąć lub przyjął chrzest.

W 978 roku Włodzimierz na czele swej drużyny zaatakował Kijów, który został zdobyty po krótkim oblężeniu. Jaropełk zdołał uciec i ukryć się w warownym grodzie Rodnia. Jednak najemnicy Włodzimierza odnaleźli go tam i zamordowali. Według "Powieści minionych lat" śmierć księcia Jaropełka datuje się na rok 980. Według dzieła "Śmierć i pochwała księcia Jaropełka" autorstwa Mnicha Jakuba - na 11 czerwca 978.

Według relacji obecnie kwestionowanych przez literaturę historyczną wdowa po Jaropełku została nałożnicą Włodzimierza i wkrótce urodziła syna Świętopełka. Świętopełk, oficjalnie uważany za syna Włodzimierza, sam uważał się za syna Jaropełka, a Włodzimierza za uzurpatora.

Przypisy edytuj

  1. Maciej Salamon (red.), Wielka Historia Świata, t. 4. Kształtowanie średniowiecza, Kraków: Oficyna Wydawnicza FOGRA, 2005, s. 509, ISBN 83-85719-85-7.

Bibliografia edytuj

  • Praca zbiorowa: Oxford - Wielka Historia Świata. Średniowiecze. Cesarstwo Niemieckie - Arabowie na półwyspie pirenejskim. T. 17. Poznań: Polskie Media Amer.Com, 2006, s. 227. ISBN 978-83-7425-697-1.