Jawerlandia (Yaverlandia) – rodzaj wczesnokredowego teropoda, którego szczątki złożone z niekompletnej czaszki odnalazł F. M. G. Abell w osadach formacji Wessex (wyspa Wight, Wielka Brytania). Pochodzą one z barremu, dokładniej ich wiek szacuje się na 127-121 mln lat. Początkowo jawerlandię uznano za przedstawiciela rodziny Pachycephalosauridae, jednak hipoteza ta była kwestionowana przez Roberta Sullivana od 2000 roku[1][2]. Późniejsze badania prowadzone przez Darrenna Naisha i Davida Martilla wykazały, że ten dinozaur jest w rzeczywistości teropodem, być może maniraptorem[3]. Znaleziony fragment kości czołowej ma ok. 45 mm. Mimo że skamieliny jawerlandii zostały opisane przez Watsona w 1930, a Swinton wspomniał o tych szczątkach w 1936, rodzaj Yaverlandia został nazwany dopiero w 1971 przez Petera Galtona[4]. Jeden z preparatorów skamielin w Museum of Isle of Wight Geology uznał jawerlandię za ankylozaura, ale holotyp nie posiada cech, na podstawie których można by było potwierdzić tę teorię[5]. Inne dinozaury znane z formacji Wessex to m.in.: kompsognatyd Aristosuchus, tyranozauroid Eotyrannus, niepewny zauropod Eucamerotus, nodozaur Hylaeosaurus, allozauroid Neovenator.

Jawerlandia
Yaverlandia
Galton, 1971
ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Podgromada

diapsydy

Nadrząd

dinozaury

Rząd

dinozaury gadziomiedniczne

Podrząd

teropody

(bez rangi) ?maniraptory
Rodzaj

jawerlandia

Gatunki
  • Y. bitholus Galton, 1971

Przypisy edytuj

  1. Ryan M. Sullivan: Prenocephale edmontonensis (Brown and Schlaikjer) new comb. and P. brevis (Lambe) new comb. (Dinosauria: Ornithischia: Pachycephalosauria) from the Upper Cretaceous of North America. W: Spencer G. Lucas, Andrew Heckert (red.): Dinosaurs of New Mexico. New Mexico Museum of Natural History Bulletin 17, 2000, s. 177–190.
  2. Ryan M. Sullivan: A taxonomic review of the Pachycephalosauridae (Dinosauria: Ornithischia). W: Spencer G. Lucas, Robert M. Sullivan (red.): Late Cretaceous vertebrates from the Western Interior. New Mexico Museum of Natural History Bulletin 35, 2006, s. 177–190. (ang.).
  3. Darren Naish, David M. Martill. Dinosaurs of Great Britain and the role of the Geological Society of London in their discovery: Ornithischia. „Journal of the Geological Society”. 165, s. 613–623, 2008. DOI: 10.1144/0016-76492007-154. (ang.). 
  4. Yaverlandia bitholus. DinoData. [dostęp 2009-12-29]. (ang.).
  5. Darren Naish: Yaverlandia revisited. Dinosaur Mailing List, 8 maja 2000. [dostęp 2009-12-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (7 listopada 2011)]. (ang.).