Jerzy Bednarek

Polski historyk, archiwista

Jerzy Daniel Bednarek (ur. 1971) – polski historyk i archiwista, doktor habilitowany nauk humanistycznych w zakresie historii (2021), pracownik Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.

Jerzy Daniel Bednarek
Ilustracja
Państwo działania

 Polska

Data urodzenia

1971

doktor habilitowany nauk humanistycznych
Alma Mater

Uniwersytet Łódzki

Doktorat

2000 – historia
Uniwersytet Łódzki

Habilitacja

2021 – historia
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi Medal „Pro Memoria” Medal „Pro Patria”

Życiorys edytuj

W 1995 r. ukończył studia na Wydziale Filozoficzno-Historycznym Uniwersytetu Łódzkiego. Tamże, w 2000 r., uzyskał stopień doktora nauk humanistycznych na podstawie rozprawy pt. Spory wokół wydarzeń krajowych 1846 r. na łamach prasy Wielkiej Emigracji w latach 1846-1848. Pracę doktorską napisał pod kierunkiem prof. dr hab. Aliny Barszczewskiej-Krupy[1].

W latach 2007–2010 kierował Wydziałem Badań Archiwalnych i Edycji Źródeł Biura Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie, a w okresie od 2018 do 2020 pełnił funkcję zastępcy dyrektora Biura Badań Historycznych Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie.

Współtworzył i był pierwszym redaktorem naczelnym rocznika naukowego wydawanego przez IPN pt. „Przegląd Archiwalny Instytutu Pamięci Narodowej” (2008–2019)[2]. W latach 2010-2012 wchodził w skład redakcji periodyku naukowego pt. „Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989”. Jest członkiem polsko-ukraińskiej grupy roboczej, publikującej tomy źródłowe w serii „Polska i Ukraina w latach trzydziestych–czterdziestych XX wieku. Nieznane dokumenty z archiwów służb specjalnych”, a także polsko-rumuńskiej grupy roboczej historyków i archiwistów, którą tworzą pracownicy Archiwum IPN oraz Narodowych Archiwów Rumunii. Wchodzi w skład kolegium recenzentów pisma naukowego „Archiwa – Kancelarie – Zbiory” wydawanego przez Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu[3]. Jest członkiem Rady Naukowej serii wydawniczej „Symposia Archivistica”, która powstała w 2014 r. z inicjatywy prof. dr. hab. Bohdana Ryszewskiego[4].

Był konsultantem historycznym wielokrotnie nagradzanego filmu Jana Jakuba Kolskiego pt. Ułaskawienie (2018)[5], podejmującego problematykę żołnierzy wyklętych i komunistycznych represji w powojennej Polsce[6].

Stopień doktora habilitowanego nauk humanistycznych w zakresie historii uzyskał 9 listopada 2021 r. na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu[7]. Podstawą jego przewodu habilitacyjnego była publikacja pt. Wokół pamięci i historii. Działalność archiwalna Instytutu Pamięci Narodowej w latach 2000-2016.

Zainteresowania naukowe edytuj

Zajmuje się naukowo teorią i metodyką archiwalną, polską myślą polityczną w XIX w., komunistycznym aparatem represji i działalnością konspiracji niepodległościowej w powojennej Polsce[8].

Publikacje książkowe edytuj

  • Spory wokół wydarzeń krajowych 1846 roku na łamach prasy Wielkiej Emigracji w latach 1846–1848, Toruń 2003, ISBN 83-7322-650-8.
  • W kręgu „teczek”. Z badań nad zasobem i funkcjami archiwum Instytutu Pamięci Narodowej, red. Jerzy Bednarek, Paweł Perzyna, Toruń 2006, ISBN 978-83-7441-496-8.
  • Kępno i Ziemia Kępińska w latach 1945–1956. Studia i szkice, red. Jerzy Bednarek, Joanna Żelazko, Łódź 2007, ISBN 978-83-9258-205-2
  • Informator o zasobie archiwalnym Instytutu Pamięci Narodowej (stan na dzień 31 grudnia 2008 roku), red. Jerzy Bednarek, Rafał Leśkiewicz, Warszawa 2009, ISBN 978-83-7629-068-3.
  • Wielki terror: operacja polska 1937–1938, oprac. zbiorowe, Warszawa–Kijów 2010, („Polska i Ukraina w latach trzydziestych – czterdziestych XX wieku. Nieznane dokumenty z archiwów służb specjalnych”, t. 8), ISBN 978-83-7629-146-8.
  • Poland and Ukraine in the 1930s and 1940s. Documents from the Archives of the Secret Services, oprac. zbiorowe, Łódź–Warsaw–Kiev 2012, ISBN 978-83-63695-01-9.
  • Sowiecki system obozów i więzień. Przykłady wybranych państw, red. Jerzy Bednarek, Łódź 2013, ss. 288, ISBN 978-83-63695-10-1.
  • Polscy uchodźcy w Rumunii 1939–1947. Dokumenty z Narodowych Archiwów Rumunii / Refugiaţii polonezi în România 1939–1947. Documente din Arhivele Naţionale ale României, oprac. zbiorowe, Warszawa–Bukareszt 2013, ISBN 978-83-7629-397-4.
  • Standaryzacja opisu archiwalnego, red. Jerzy Bednarek, Paweł Perzyna, Warszawa–Łódź 2016, („Symposia Archivistica”, t III), ISBN 978-83-8098-063-1.
  • Organizacja Ukraińskich Nacjonalistów w Polsce w latach 1944–1950. Likwidacja struktur kierowniczych, oprac. zbiorowe, Warszawa–Kijów 2017, („Polska i Ukraina w latach trzydziestych – czterdziestych XX wieku. Nieznane dokumenty z archiwów służb specjalnych”, t. 9), ISBN 978-83-8098-349-6.
  • Archiwa – Historia – Pamięć. Bilans 15 lat działalności archiwalnej Instytutu Pamięci Narodowej, red. Jerzy Bednarek, Rafał Leśkiewicz, Paweł Perzyna, Łódź–Warszawa 2018, ISBN 978-83-8098-433-2.
  • Sowieckie obozy dla jeńców wojennych i internowanych 1939–1956. Przykłady wybranych narodów, red. Jerzy Bednarek, Dariusz Rogut, Łódź 2018, ISBN 978-83-8098-442-4.
  • „Polska i Ukraina w latach trzydziestych – czterdziestych XX wieku”. Dwadzieścia lat polsko-ukraińskiego projektu naukowego 1996–2016, red. Jerzy Bednarek, Jurij Szapował, Warszawa–Kijów 2018, ISBN 978-83-8098-388-5.
  • Problemy archiwalnych systemów informatycznych, red. Jerzy Bednarek, Paweł Perzyna, Warszawa–Łódź 2019, („Symposia Archivistica”, t. V), ISBN 978-83-8098-680-0.
  • W służbie dla prawdy. Prace historyczne dedykowane Zbigniewowi Nawrockiemu (1959–2017), red. Tomasz Balbus, Jerzy Bednarek, Warszawa 2019, ISBN 978-83-8098-745-6.
  • Zapomniani wyklęci. Sylwetki żołnierzy powojennej konspiracji antykomunistycznej, red. Jerzy Bednarek, Monika Biernat, Joanna Kwaśniewska-Wróbel, Michał Wołłejko, Warszawa 2019, ISBN 978-83-60846-31-5.
  • Rozkaz nr 001353. Operacja proskrypcyjna NKWD 1939–1941, oprac. zbiorowe, Warszawa–Kijów 2020 („Polska i Ukraina w latach trzydziestych – czterdziestych XX wieku. Nieznane dokumenty z archiwów służb specjalnych”, t. 10), ISBN 978-83-8229-059-2.
  • Wokół pamięci i historii. Działalność archiwalna Instytutu Pamięci Narodowej w latach 2000-2016 (Warszawa 2021), ISBN 978-83-8229-093-6.

Odznaczenia i wyróżnienia edytuj

Przypisy edytuj

  1. Dr Jerzy Daniel Bednarek, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2022-01-14].[martwy link]
  2. „Przegląd Archiwalny Instytutu Pamięci Narodowej”. Instytut Pamięci Narodowej. [dostęp 2022-01-14]. (pol.).
  3. Jerzy Bednarek. Przystanek Historia. [dostęp 2022-01-14]. (pol.).
  4. Leśkiewicz, Żeglińska 2015 ↓, s. 9-10.
  5. Ułaskawienie. Filmweb. [dostęp 2022-01-14]. (pol.).
  6. Jan Jakub Kolski: „Ułaskawienie” to historia o niezłomnych rodzicach. Dzieje.pl. [dostęp 2022-01-14]. (pol.).
  7. Uchwała nr 58 Rady Dyscypliny Historia Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu z dnia 9 listopada 2021 r. w sprawie nadania stopnia doktora habilitowanego drowi Jerzemu Bednarkowi. Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. [dostęp 2022-01-14]. (pol.).
  8. Chorążyczewski, Rosa 2021 ↓, s. 169.
  9. Postanowienie nr rej. 514/2016 Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Kancelaria Prezydenta RP. [dostęp 2022-01-14]. (pol.).
  10. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 16 października 2009 r.. Kancelaria Prezydenta RP. [dostęp 2022-01-14]. (pol.).
  11. Uroczystość wręczenia odznaczeń i medali w Pałacu na Wodzie. Urząd do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. [dostęp 2022-01-14]. (pol.).
  12. Kombatant 2008 ↓, s. 27.

Bibliografia edytuj

  • Wstęp. W: Rafał Leśkiewicz, Anna Żeglińska: Zasada strukturalna jako podstawa opisu archiwaliów w zintegrowanych systemach informacji archiwalnej. T. I. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2015, seria: Symposia Archivistica. ISBN 978-83-11-13984-8. OCLC 947797313.
  • „Pro Memoria” w Łodzi. „Kombatant. Biuletyn Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych”. 3 (206), marzec 2008. Warszawa: Urząd do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. ISSN 0867-8952. OCLC 1187001466. 
  • Noty o autorach. W: Waldemar Chorążyczewski, Agnieszka Rosa: Problemy funkcji archiwów. T. VII. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2021, seria: Symposia Archivistica. ISBN 978-83-8229-283-1.

Linki zewnętrzne edytuj