Joanna Oparek

polska poetka, pisarka, autorka tekstów piosenek, dramatopisarka

Joanna Oparek (ur. 1967)[1] – polska poetka, pisarka, autorka tekstów piosenek, dramatopisarka.

Joanna Oparek
Ilustracja
Joanna Oparek w 2014 roku
Zawód, zajęcie

poetka, pisarka

Życiorys edytuj

Ukończyła psychologię na Uniwersytecie Jagiellońskim, pracowała jako dziennikarka, dyrektor kreatywny w agencji reklamowej, specjalistka PR i scenarzystka[2].

W latach 80. debiutowała w „Przekroju” powieścią w odcinkach Pan Gałązka, czyli jak zamienić kłopoty na gotówkę. Jako dziennikarka współpracowała także z „Czasem Krakowskim”. Przez ponad dziesięć lat pełniła funkcję dyrektora kreatywnego agencji reklamowej Publika. W ostatnich latach opublikowała tomy poetyckie Po kostki w niebie i Czerwie. Jest autorką 3 powieści Mężczyzna z kodem kreskowym, Jesień w Nowym Jorku oraz Loża[3].

Od roku 1998 współpracuje z zespołem rockowym Kulturka jako autorka tekstów piosenek. W 2009 roku współpracowała z Teatrem Starym w Krakowie, gdzie odbyło się sceniczne czytanie sztuki jej autorstwa pt. Projekt Ameryka[4] w reżyserii Radosława Rychcika.

Od 2012 współtworzyła Scenę 21 w Krakowie. Jest współzałożycielką Queerowego Centrum Kultury QCK[5].

Dwukrotnie nominowana do Nagrody Literackiej Gdynia w kategorii poezja (w 2020 za tom Mocne skóry, białe płótna[6] i w 2023 za tom Małe powinności[7]). W czerwcu 2023 została laureatką nagrody Krakowska Książka Miesiąca za Małe powinności[8].

Jej wiersze ukazały się w wielu czasopismach literackich, m.in. w Dwutygodniku[9], Małym Formacie[10].

Zasiada w Radzie Programowej Nagrody Dramaturgicznej im. Tadeusza Różewicza, której jest inicjatorką[11][12]

Działania teatralne edytuj

Joanna Oparek działa od wielu lat na polu teatru. W 2011 brała udział w międzynarodowym projekcie Kraków-Berlin XPRS[13], przygotowanym przez Narodowy Stary Teatr w Krakowie i Maxim Gorki Theatre w Berlinie, we współpracy z Domem Norymberskim, w ramach polsko-niemieckiego festiwalu nowoczesnego sąsiedztwa „Sąsiedzi 2.0”.

Współpracowała także z Teatrem Nowym w Krakowie, gdzie odbyła się premiera jej dramatu Wężowisko[14][15].

W 2018 roku jej dramat „Obcy. Tragedia grecka” był wystawiany w Polsce i w Niemczech i na Międzynarodowym Festiwalu Teatralnym Złoty Lew we Lwowie w 2019. – w ramach projektu „GAME OVER? – o budowaniu ponadnarodowych relacji Polska-Niemcy-Ukraina”[16].

W 2021 roku w Teatrze Miejskim w Gliwicach wyreżyserowała spektakl „Całe życie” na podstawie dramatu, którego jest autorką[17]. Za reżyserię otrzymała nominację do Złotej Maski w kategorii reżyserskiej w roku 2022. Dramat „Całe życie” miał premierę w Krakowie, w ramach projektu Stowarzyszenia „Sto Lat Głosu Kobiet”[18]. Sztukę wyreżyserował również Sebastian Myłek w 2018 roku w krakowskim Teatrze BARAKAH[19].

Twórczość edytuj

Poezja edytuj

  • Po kostki w niebie, Wydawnictwo Nowy Świat 2003
  • Czerwie, Wydawnictwo WBPiCAK, 2012
  • Berlin Porn[20], Wydawnictwo WBPiCAK, 2015
  • Mocne skóry, białe płótna, Instytut Mikołowski, 2019[6]
  • Małe powinności, WBPiCAK, 2022

Proza edytuj

Dramaty edytuj

  • Projekt Ameryka 2009
  • Wężowisko 2015
  • Obcy. Tragedia grecka 2018
  • Całe życie 2018

Przypisy edytuj

  1. Joanna Oparek, [w:] Katalogi Biblioteki Narodowej [online].
  2. Joanna Oparek. ksiazki.wp.pl. [dostęp 2015-05-22]. (pol.).
  3. Joanna Oparek „Loża” - Dziennik Wschodni [online], www.dziennikwschodni.pl [dostęp 2017-11-18] (pol.).
  4. Pojedynek Modrzejewskiej z Bernhardt - Dwójka - polskieradio.pl [online], www.polskieradio.pl [dostęp 2017-11-18].
  5. http://www.qck.org.pl/?page_id=50
  6. a b ZNAMY NOMINACJE do 15. Nagrody Literackiej GDYNIA [online], Nagroda Literacka Gdynia [dostęp 2020-05-18].
  7. Rudzka, Piątek i inni. Znamy nominowanych do Nagrody Literackiej Gdynia [online], trojmiasto.pl, 21 czerwca 2023 [dostęp 2023-07-03] (pol.).
  8. Joanna Oparek Małe powinności – Krakowska Książka Miesiąca [online] [dostęp 2023-12-06] (pol.).
  9. Eufemizm / Wiersze / dwutygodnik.com [online], www.dwutygodnik.com [dostęp 2022-12-30] (pol.).
  10. Mały Format / Zestaw metalowy [online], Mały Format [dostęp 2022-12-30] (pol.).
  11. JOANNA OPAREK – Nagroda Dramaturgiczna im. Tadeusza Różewicza [online] [dostęp 2022-12-30] (pol.).
  12. O Nagrodzie – Nagroda Dramaturgiczna im. Tadeusza Różewicza [online] [dostęp 2022-12-30] (pol.).
  13. Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2015-05-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-25)].
  14. Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2015-05-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-15)].
  15. Kraków: "Wężowisko" w Teatrze Nowym - Marchwiński: to nie jest jedynie afirmacja - Newsy - Queer.pl [online], queer.pl [dostęp 2017-12-03].
  16. Instytut Teatralny, Kraków. Międzynarodowa premiera spektaklu "Obcy. Tragedia grecka" | e-teatr.pl [online], Teatr w Polsce - polski wortal teatralny [dostęp 2022-12-30] (pol.).
  17. Joanna Oparek [online], Teatr Miejski w Gliwicach [dostęp 2022-12-30] (pol.).
  18. Całe życie. Spektakl na stulecie praw wyborczych Polek [online], karnet.krakowculture.pl [dostęp 2022-12-30] (ang.).
  19. Całe życie [online], Teatr Barakah [dostęp 2023-04-03] (pol.).
  20. Oparek Joanna - Berlin Porn [online], Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury [dostęp 2016-03-10].

Linki zewnętrzne edytuj