Justyn Wojsznis
Justyn Tymon Wojsznis (ur. 14 kwietnia 1909 w Warszawie, zm. 16 marca 1965 tamże) – polski taternik i alpinista, redaktor i publicysta. Pierwszy zdobywca najwyższego wulkanu świata i drugiego pod względem wysokości szczytu obu Ameryk Ojos del Salado.
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Miejsce spoczynku |
cmentarz Powązkowski w Warszawie |
| Zawód, zajęcie |
redaktor, publicysta, taternik, alpinista |
| Narodowość | |
| Edukacja |
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Uniwersytet Warszawski |
Życiorys
edytujW 1927 rozpoczął studia na Wyższej Szkole Handlowej w Warszawie, a w 1933 na Uniwersytecie Warszawskim na wydziale archeologii.
W okresie II wojny światowej była działaczem KWOWPTT, a następnie Klubu Wysokogórskiego. Pełnił obowiązki prezesa działającego w podziemiu zarządu Klubu. Po wojnie był przez szereg lat był jednym z głównych działaczy Klubu Wysokogórskiego, PTT i PTTK zajmując w nich różne kierownicze stanowiska i przyczyniając się do unowocześnienia organizacji przewodnictwa turystycznego, m.in. w Tatrach. Był też po wojnie przez szereg lat czynnym działaczem zarządu gł. Ligi Ochrony Przyrody, a osobistą interwencją zaraz po wojnie uratował od wycięcia las w otoczeniu schroniska na Gąsienicowej Hali.
W latach 1945–1946 pracował w Biurze Odbudowy Stolicy, w latach 1946–50 w Lidze Morskiej, był także urzędującym członkiem prezydium Zarządu Głównego PTTK w latach 1950–55.
Przez ostatnie 10 lat życia (1955–65) był kierownikiem redakcji turystycznej wydawnictwa Sport i Turystyka.
Jest autorem książki Wśród gór Marokka (1935). Był głównym twórcą i współautorem dzieła zbiorowego Przewodnik po Polsce (1963). Opracował antologię polskich wypraw alpinistycznych i polarnych z okresu międzywojennego: Polacy na szczytach świata (1964).
Spoczął na cmentarzu na Starych Powązkach (kwatera 161, rząd 1, miejsce 26)[1].
Najważniejsze osiągnięcia
edytujDokonał wielu pierwszych przejść, z których najważniejsze to:
- zachodnia ściana Kościelca w 1928 wraz z Wiesławem Stanisławskim,
- lewy filar północno-wschodniej ściany Rumanowego Szczytu w 1929 wraz ze Stanisławskim i Bolesławem Chwaścińskim,
- północna ściana Mnicha w 1930.
Wraz z Wiktorem Ostrowskim jako pierwsi zdobyli zimą Smoczy Szczyt (1935).
Wspinaczkę uprawiał także poza Tatrami. Brał udział w polskich wyprawach w Atlas, Kaukaz i Andy, gdzie kierował Drugą Polską Wyprawą Andyjską. 26 lutego 1937 wraz z Janem Alfredem Szczepańskim dokonali pierwszego wejścia na Ojos del Salado, drugi co do wysokości szczyt obu Ameryk.
Bibliografia
edytuj- Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
- Jan Alfred Szczepański, Wierchy nr 34, 1965.
- Stanisław Zieliński: Góry najwyższe, Świat nr 14, 1965.
Przypisy
edytuj- ↑ Cmentarz Stare Powązki: PAULINA PERZANOWSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-06-14].