Kabel elektryczny

rodzaj przewodu elektrycznego izolowanego

Kabel elektryczny – rodzaj przewodu elektrycznego izolowanego, jedno- lub wielożyłowego, otoczonego wspólną powłoką. Chroni ona przed przedostaniem się wilgoci lub innych substancji szkodliwie działających na izolację, uszkodzeniami mechanicznymi oraz porażeniem prądem elektrycznym.

Końcówka 3-żyłowego kabla domowej instalacji elektrycznej w układzie sieci TN-S

Kable służą do trwałego połączenia źródeł prądu z jego odbiornikami. Przesyła się nimi energię elektryczną bądź informacje za pośrednictwem prądu elektrycznego.

Określenia

edytuj

Kabel – zgodnie z międzynarodowym słownikiem elektrotechnicznym – jest to zespół (wyrób) składający się z jednej lub kilku żył mających (lub nie) indywidualne pokrycie (izolacje, ekrany), z warstwy ochronnej (lub nie) na skręconych żyłach (izolacja rdzeniowa) oraz (lub nie) z osłon ochronnych. Pojęcie to według polskiej terminologii obejmuje wszystkie rodzaje kabli oraz przewodów izolowanych i nieizolowanych[1].

Kabel – (zgodnie ze stosowanymi w Polsce określeniami) jest to wyrób przemysłowy składający się z jednej lub większej liczby żył izolowanych, w powłoce, ewentualnie w osłonie ochronnej i pancerzu[2].

W elektroenergetyce przyjmuje się, że kabel jest przewodem do zastosowań zewnętrznych (np. kabel ziemny, napowietrzny) i zwykle posiada czarną powłokę (YKY), w odróżnieniu od białej powłoki przewodów wewnętrznych (np. YDY). W ogólnym znaczeniu termin kabel odnosi się do samej konstrukcji, natomiast przewód do pełnionej funkcji[3].

Oznaczenia kabli

edytuj

W Polsce stosuje się nazwy kodowe, informujące o typie kabla telekomunikacyjnego lub sygnalizacyjnego.

Symbol Opis symbolu
S Sygnalizacyjny
T Telekomunikacyjny
K Przewód kabelkowy o powłoce ołowianej
G Górniczy
U uszczelnienie wzdłużne kabla
L żyły splecione z wielu drutów (linka)
D drut
ts tubowy, z suchym uszczelnieniem ośrodka
H ekran indywidualny par z drutów miedzianych
Y izolacja polwinitowa żył sygnalizacyjnych
X izolacja polwinitowa żył telekomunikacyjnych
Y powłoka polwinitowa
MF żyły miedziano-stalowe
Ft pancerz z taśmy stalowej
Ftl pancerz z taśmy stalowej, obustronnie lakierowanej
Fo pancerz z drutów stalowych okrągłych
Yn osłona polwinitowa o zwiększonej odporności na rozprzestrzenianie płomienia

Przykład oznaczenia:

  • 1YT8K3 – polwinitowy kabel telekomunikacyjny z 8 liniami po trzy kable (8x3)
  • YnTKGMFLY 1×4×0,5 – polwinitowa obudowa, Telekomunikacyjny Kabel Górniczy, miedziano-metalowe wielodrutowe 1×4żyły o przekroju 0,5mm2
  • YDYp 300 4x4 – przewód kabelkowy, cztero-żyłowy miedziany, o izolacji i w osłonie z polwinitu, płaski na napięcie 300 V

Budowa

edytuj

Kable nn

edytuj

Kable elektroenergetyczne niskiego napięcia są najczęściej budowane jako 4- lub 5-żyłowe z żyłami aluminiowymi o izolacji i powłoce polwinitowej (np. YAKY). Drugim rodzajem kabli niskiego napięcia są kable o izolacji z polietylenu sieciowanego (np. YAKXS), które mogą pracować w podwyższonej temperaturze do 90 °C i charakteryzują się większą odpornością na przeciążenia i zwarcia.

Kable do zastosowań specjalnych

edytuj

W przypadku, gdy właściwości kabli ogólnego przeznaczenia nie spełniają stawianych im wymagań, stosuje się kable elektroenergetyczne do zastosowań specjalnych, wśród których są między innymi kable o ograniczonej palności (kable bezhalogenowe).

Przypisy

edytuj
  1. IEC 60050-461 (1984-11) International electrotechnical vocabulary. Chapter 461: Electric cabels.
  2. PN-E-01002:1997 Słownik terminologiczny elektryki. Kable i przewody.
  3. Krótka rozprawa o kablu i przewodzie