Wikipedia

Kalendarium Woli Soleckiej

Wola Solecka – wieś 4 km na NE od Lipska, około 65 km na NE od klasztoru świętokrzyskiego, 7 km na W od Braciejowic.

Podległość administracyjna świecka i kościelna

Administracyjnie Wola Solecka podlega w roku 1510 do powiatu radomskiego[1],
Natomiast Długosz w L.B. T.II s.573 wskazuje w latach 1470-80 przynależność do parafii Solec.

Nazwy miejscowe wsi w dokumentach źródłowych
  • W wieku XV - 1466 Wola, 1470-80 Wolya, 1494 Wola Szoleczka,
  • W wieku XVI - 1510 Volya Soleczka, 1517 Volÿa Szwÿesÿelska, Wolÿa Szolÿeczska, 1519 Vola Swÿeszielska, Wola Swiesielska, 1526 Wola Solecka, 1529 Wolya Szwyessyelska, 1530 Wolya Swiesielska, Wolia Solieczka, Volia Soleczka, 1531-2 Wolya Szwieszielska, 1538 Volia Solieczka, 1540 Vola soleczka, 1564-5 Wolya Swyeszyelska, Wola z folw., 1569 Wolia Solecka, 1576 Wola szolecka, 1577 Wolia Soleczka,
  • W wieku XVII - 1629 Wola Solecka, 1660-4 Wola Solecka z folwarkiem i Wolka, 1787 Wola Solecka Pierwsza [Druga?]; - dziś Wola Solecka Pierwsza i Wola Solecka Druga,

Topografia okolic i granice edytuj

  • 1470-80 graniczy z Boiskami, Białobrzegami i Solcem (Dlugosz T.III s.241);
  • 1517, 1519, 1530, 1565 graniczy z Solcem, Boiskami i Goszczą.
  • 1660-4 graniczy z Baranowem, Boiskami, Solcem, Lipskiem, Ciepielowem [2];
  • 1680, 1780 Boiska; 1789 graniczy z Lipskiem, Ciepielowem, Białobrzegami, Boiskami i Solcem[3][4]

Kalendarium własności, obciążenia ekonomiczne edytuj

Wieś stanowi własność królewską - tenuta solecka.

  • 1466 w dziale rodzinnym otrzymuje ją z całą tenutą solecką Jan Feliks Oleśnicki [5],
  • 1470-80 należy do króla posiada 1 łan kmiecy, 1 karczmę i sołectwo z 2 łanami (Długosz L.B.. II 573),
  • 1494 własność królewska w kluczu soleckim[6],
  • 1526 odnotowano pobór z 5,5 łana[7],
  • 1530-1 pobór z 1,5 łana i karczmy[8],
  • 1531-2 star. Solec, poddani dają stację do Radomia, kmiecie na 4,5 łana dają po 4 korce owsa, 2 koguty, 15 jaj, 2 sery, 1 maśle i wspólnie 1 jałówkę[9],
  • 1531 wójt daje pobór z 1 łana[10],
  • 1538, 1540 odnotowana pobór z 1,5 łana, karczmy, od 2 komorników oraz wójta z 1 łana bez kmieci[11],
  • 1564-5 przynależy do zamku w Solcu, posiada dobry folwark na 4,5 łanów, z których kmiecie dają łącznie 1 jałówkę, 13,5 korcy owsa, 9 kogutów, 1/10 korca jaj, 9 serów, 4 masła[12],
  • 1569 wyszczególniony w spisie Jan Cieligowski, służebnik pani starościny soleckiej, daje pobór z 11 półłanków z dziesięciną i od 1 komornika[13][14]
  • 1576-7 starosta solecki daje pobór z 5,5 łana[15],
  • 1662 pogłówne od 178 czeladzi folwarcznej i mieszkańców wsi[16],
  • 1660-4 starostwo soleckie, w 1653 r. było tu razem z Wólką 20 łanów i 20 kmieci, teraz 2,5 łanów osiadłych, 10 kmieci, 10 zagrodników, niegdyś 8 chałup, teraz ich nie ma, 1 bartnik, ale barcie zniszczone, 2 opustoszałe karczmy, opustoszały łan wybraniecki, łąki nad rzeką Chotczą, mieszkańcy korzystają z boru; w folwarku dawny dwór spalony, nowy w budowie[17];
  • 1662 pogłówne od 178 czeladzi folwarcznej i mieszkańców wsi[18],
  • 1673 pogłówne od Luboleckiego z żoną, 6 czeladzi dworskiej i 143 poddanych oraz [z innej cz.?] od 73 mieszkańców wsi [19],
  • 1787 Wola Solecka liczy 501 mieszkańców, w tym 8 Żydów (Spis I 394; II 114);
  • 1789 starostwo soleckie, stary folwark na 19,5 łanach, łąki w sumie 4 łany i 3 ćwierci, 1 wybraniec, browar i karczma, kawałek boru, Wólka Solecka (różna od Woli Soleckiej) ma 4 łany[20].

Kościół , powinności dziesięcinne edytuj

1470-80 z całej wsi dziesięcina snopowa i konopna należy do bpa krakowskiego (Długosz L.B.. II 573);

Począwszy od 1529 z Woli Soleckiej i Jarnołtowic dziesięcina snopowa wartości 9 grzywien należy do stołu konwentu świętokrzyskiego[21].

Uwagi edytuj

Ze Świesielic wyodrębniły się 2 wsie: najpierw Wola Solecka, zwana w XVI w. Wolą Świesielską, następnie Kawęczyn. Nie ma pewności, czy zapis z 1529 r. odnosi się do Woli Soleckiej vel Świesielskiej - dziesięcina z niej należała wszak w czasach Długosza do biskupa. Albo zaszedł tu przypadek podobny do Boisk, albo też omyłkowo określono tą nazwą Świesielice, które zostały pominięte wśród wsi dziesięcinnych klasztoru świętokrzyskiego wymienionych z Liber Relaxationum w 1529 r.

Przypisy edytuj

  1. ↑ ASK ↓, s. I/1044v.
  2. ↑ LS ↓, s. I 189.
  3. ↑ ASK ↓, s. t II..
  4. ↑ LS ↓, s. t II.s 20.
  5. ↑ AG ↓, s. 6681.
  6. ↑ MS ↓, s. II 474.
  7. ↑ ASK ↓, s. I/8 176v.
  8. ↑ ASK ↓, s. I/10 148v, 391v.
  9. ↑ ASK ↓, s. I/56 128, 173v.
  10. ↑ ASK ↓, s. I/10 418.
  11. ↑ ASK ↓, s. 665v, 687v; I/83 11v.
  12. ↑ ASK 1564-5 ↓, s. 200, 278.
  13. ↑ ASK ↓, s. I/8 584.
  14. ↑ Paw ↓, s. 321).
  15. ↑ ASK ↓, s. I/8 517v,724v.
  16. ↑ ASK ↓, s. I/67 101 v.
  17. ↑ LS ↓, s. 1660-4 I 188-91.
  18. ↑ ASK ↓, s. I/67 101v.
  19. ↑ ASK ↓, s. 270.
  20. ↑ LS ↓, 1789 II 18-21.
  21. ↑ LR ↓, s. 351.

Bibliografia edytuj

  • ASK. Archiwum Skarbu Koronnego, dział w AG.. „Archiwa Państwowe”. 
  • LS. Lustracja województwa sandomierskiego 1564-1565, wyd. W. Ochmański, Wr. 1963.. „Wrocław 1963”. 
  • AG. Archiwum Główne Akt Dawnych w W.; jeśli nie zaznaczono inaczej, cyfra arabska oznacza numer dokumentu ze zbioru dokumentów pergaminowych.. „Archiwa Państwowe”. 
  • Paw. A. Pawiński, Polska XVI w. pod względem geograficzno-statystycznym. Małopolska, t. III-IV (Źródła dziejowe, 14-15), Warszawa 1886.. „Źródła dziejowe”. 
  • LR. Księga dochodów beneficjów diecezji krakowskiej z roku 1529 (tzw. Liber retaxationum), wyd. Z. Leszczyńska-Skrętowa, 1968.. „Liber retaxationum”. 
  • MS. Matricularum Regni Poloniae Summaria, t. I-V/l, wyd. T. Wierzbowski, W. 1905-1919; t. V/2, wyd. J. Płocha, A. Rybarski, I. Sułkowska, W. 1961.. „Poloniae Summaria”. 
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kalendarium_Woli_Soleckiej&oldid=62619350”