Kamienica przy ul. Farnej 6 w Bydgoszczy
Kamienica Farna 6 w Bydgoszczy – kamienica położona przy ulicy Farnej w Bydgoszczy.
 Widok od Starego Rynku | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres | |
| Styl architektoniczny | |
| Kondygnacje |
3 |
| Ukończenie budowy | |
| Ważniejsze przebudowy | |
| Pierwszy właściciel |
Bartosz Krąpiewski |
Położenie na mapie Bydgoszczy  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |
 53°07′21″N 17°59′58″E/53,122500 17,999444
| |
Położenie edytuj
Budynek znajduje się w północnej pierzei ul. Farnej, między katedrą, a ul. T. Malczewskiego.
Historia edytuj
Pierwszy wymieniony w źródłach pisanych budynek przy obecnej ul. Farnej 6 został wzniesiony przed 1555 r. jego właścicielem był krawiec Wawrzyniec Klęk[1]. W 1585 r. przy okazji nadania sąsiedniej posesji mansjonarzom bydgoskiej fary, w miejscu dawnego domu Klęka wzmiankowano kamienicę, należącą wtedy do rodziny Krąpiewskich. Na podstawie zapisu z 1737 r. można odtworzyć kolejnych właścicieli nieruchomości jako: Hutkiewicza, oraz wdowę Kranzową. W źródle tym podano, że istniejący w 1737 r. dom wzniesiony został przez Bartosza Krąpiewskiego. Był on przedstawicielem wpływowej rodziny mieszczańskiej o szlacheckim rodowodzie. Krąpiewscy pieczętowali się herbem Korab, pochodzili ze wsi Krąpiewo, położonej koło Wierzchucina Królewskiego. Ich pobyt w Bydgoszczy poświadczony jest dla lat 1559-1672. Wielokrotnie piastowali najwyższe urzędy miejskie: burmistrza, rajcy, wicewójta, ławnika, a nawet - w osobach Andrzeja i Jana - bydgoskiego proboszcza farnego[1]. Sam Bartosz (Bartłomiej) Krąpiewski był właścicielem browaru, rajcą w 1593 i 1608 r. oraz burmistrzem Bydgoszczy w 1599 i 1603 r.[2]
Według źródeł pisanych, kamienica postawiona w 1593 r. posiadała piwnice, dwie kondygnacje (parter i piętro), strych oraz „łamany” dach mansardowy. W ścianę wmurowano tablicę pamiątkową datą i inicjałami właściciela. W 1866 r. ówczesny właściciel parceli, mistrz krawiecki Friedrich Krüger, kazał nadbudować starą kamienicę do wysokości drugiego piętra, co pociągnęło za sobą zmianę dekoracji fasady, konstrukcji dachu oraz wewnętrznych podziałów przestrzennych[1]. W 1867 r. powstały nowe zabudowania podwórzowe, na jakie wespół z dwupiętrowym skrzydłem bocznym składał się piętrowy budynek tylny[1].
Tablica pamiątkowa edytuj
W ścianie przyziemia podwórzowego budynku tylnego przy ulicy Farnej 6 znajduje się kamienna tablica z piaskowca, z łacińską inskrypcją „AN[N]0 D[OMI]NI / 1593” oraz inicjałami „B.K.” Tablica ta została zachowana przez XIX-wiecznego właściciela nieruchomości krawca Friedricha Krügera i wmurowana w ścianę wzniesionego w 1867 r. budynku podwórzowego. W 1961 r. gipsowa kopia tablicy została wmurowana w ścianę sieni wejściowej głównego gmachu muzealnego przy ulicy Gdańskiej 4. Historyk Lech Łbik odszyfrował inicjały B.K. jako należące do Bartosza Krapiewskiego – burmistrza Bydgoszczy z 1599 i 1603 r.[1]
Architektura edytuj
Kamienica jest trzykondygnacyjna z poddaszem użytkowym. Wzniesiono ją na rzucie prostokąta z wejściem od ul. Farnej. Część nadziemna prezentuje styl eklektyczny z elementami neorenesansu. Parter jest boniowany, a kondygnacje oddzielone gzymsami, z wydatnym gzymsem koronującym.
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
Bibliografia edytuj
- Łbik Lech: Szesnastowieczna tablica pamiątkowa z ulicy Farnej w Bydgoszczy. [w.] Materiały do dziejów kultury i sztuki Bydgoszczy i regionu. zeszyt 9. Pracownia Dokumentacji i Popularyzacji Zabytków Wojewódzkiego Ośrodka Kultury w Bydgoszczy. Bydgoszcz 2004.