Kanał Wdy

Kanał Wdy
	; Kanał Wdy
Państwo	Polska
Województwo	pomorskie
Lata budowy	XIX wiek
Długość	18 km
Głębokość ; • średnia	; 1 m
Szerokość ; • średnia	; 6 m
	Początek
Akwen	jez. Wdydze
brak współrzędnych

Kanał Wdy – budowla hydrotechniczna w województwie pomorskim, zasilana wodą z jeziora Wdzydze.

Historia edytuj

Budowa kanału Wdy ruszyła w 1841 roku i rozpoczęła od prac melioracyjnych w Czarnej Wodzie. W 1842 rozpoczęto kopanie 5 km odcinka koryta kanału, łączącego Borsk z łąkami przy trasie Chojnice–Tczew. Według niektórych źródeł, przy realizacji pracowało nawet 2000 okolicznych mieszkańców. Prace ukończono w 1843 roku, gdy podczas ceremonii otwarcia do kanału wpuszczono wodę.

Okoliczności powstania edytuj

Osobny artykuł: Łąki Czerskie.

Budowa kanału Wdy była elementem powstania Łąk Czerskich, rozległego kompleksu łąk mających zaspokoić zapotrzebowanie na paszę dla koni wojska pruskiego, stacjonującego w tym regionie. Kanał Wdy umożliwił powstanie 506 ha łąk w tym celu^[1].

Wśród alternatywnych genez powstania wymienia się również gest wdzięczności Fryderyka Wilhelma III. Miał on w ten sposób odwdzięczyć się okolicznym mieszkańcom, którzy pomogli mu się schronić w lasach po przegranej bitwie z Napoleonem Bonaparte. Inwestycja miała poprawić warunki życia tego bardzo biednego wówczas regionu.

Koszty budowy edytuj

Budowę poprzedziły wykupy 9 okolicznych młynów za kwotę 406 500 marek, a całkowity koszt inwestycji wyniósł 1 200 000 marek^[2].

Z dzisiejszej perspektywy, do kosztów możemy również doliczyć koszty środowiskowe, albowiem cały projekt polegał również na wykarczowaniu lasów Puszczy Pomorskiej na obszarach: Uroży, Leśnej Huty, Cegielni, Kociej Góry i Kamionnej (obecnie prawdopodobnie Kamiennej Karczmy).

Turystyka edytuj

W ostatnich latach region ten zyskuje popularność wśród kajakarzy. Na trasie z Borska do Wojtala w szczycie sezonu przepływa nawet 500 kajaków dziennie^[3].

W celu odciążenia tego odcinka rzeki zagospodarowano alternatywny szlak biegnący kanałem Wdy. Trasa liczy 18 km, zaczyna się w Borsku, a kończy przy Cegielni (przecina się w tym miejscu ze Strugą Studziennicką - również dopływem Wdy)^[4]. Spokojny nurt pozwala na pływanie w obu kierunkach.

Przypisy edytuj

↑ AndrzejA. Sabiniarz AndrzejA., Łąki Czerskie w aspekcie historycznym, „Łąkarstwo w Polsce”, s. 184 .
↑ ZygmuntZ. Churski ZygmuntZ., JerzyJ. Wojtowicz JerzyJ., Tuchola : zarys monograficzny [online], s. 63 .
↑ Spływy kajakowe Wdą. kajakisekowski.pl. [dostęp 2022-11-08]. (pol.).
↑ Kanał Wdy - odcinek łatwy (Borsk - Cegielnia). kajaki.pomorskie.eu. [dostęp 2022-11-08]. (pol.).

Bibliografia edytuj

Zygmunt Churski, Wojtowicz Jerzy: Tuchola : zarys monograficzny. Toruń: TNT, 1962, s. 59-75.
Andrzej Sabiniarz. Łąki Czerskie w aspekcie historycznym. „Łąkarstwo w Polsce”. 9, s. 181-194. Poznań: Polish Grassland Society. ISSN 1506-5162.

[1] AndrzejA. Sabiniarz AndrzejA., Łąki Czerskie w aspekcie historycznym, „Łąkarstwo w Polsce”, s. 184 .

[2] ZygmuntZ. Churski ZygmuntZ., JerzyJ. Wojtowicz JerzyJ., Tuchola : zarys monograficzny [online], s. 63 .

[3] Spływy kajakowe Wdą. kajakisekowski.pl. [dostęp 2022-11-08]. (pol.).

[4] Kanał Wdy - odcinek łatwy (Borsk - Cegielnia). kajaki.pomorskie.eu. [dostęp 2022-11-08]. (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]