Kapiszon (z fr. capuchon – kaptur) – rodzaj spłonki wykorzystywanej w dawnej broni strzeleckiej do odpalenia ładunku miotającego. Stosowany w XIX wieku w broni rozdzielnego ładowania wykorzystującej zamki kapiszonowe[1][2].

Współczesne kapiszony 4 mm stosowane w broni czarnoprochowej

Charakterystyka edytuj

 
Kapiszon nałożony na kominek

Kapiszon ma formę małej miedzianej lub mosiężnej miseczki, kapturka lub dzwoneczka, posiadającego wewnątrz warstwę piorunianu rtęci wrażliwego na bodźce mechaniczne. Kapiszon nakładano na kominek w który uderzał zwolniony spustem kurek inicjując zapłon piorunianu rtęci. Następnie płomień poprzez kanał w kominku dostawał się do właściwego ładunku miotającego (prochu czarnego) w komorze nabojowej lufy karabinu lub pistoletu, doprowadzając do wystrzału[1][2].

Rzadziej stosowane były także kapiszony o odmiennej konstrukcji w formie porcji mieszaniny inicjującej naniesionej na papierową taśmę[3].

Kapiszony używane są także w formie papierowego krążka w zabawkach. Krążek o średnicy ok. 5 mm, z niewielką ilością wybuchowej substancji jest ładowany do specjalnego pistoletu. W momencie przyciśnięcia spustu, kapiszon jest zgniatany, a pod wpływem tego uaktywnia się substancja wybuchowa i słychać niewielki huk.

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b Modrzewski (red.) 1987 ↓, s. 248.
  2. a b kapiszon, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2024-04-05].
  3. Mikołaj Korzun, 1000 słów o materiałach wybuchowych i wybuchu, Warszawa: MON, 1986, s. 73, ISBN 83-11-07044-X, OCLC 69535236.

Bibliografia edytuj

  • Jerzy Modrzewski (red.): Encyklopedia techniki wojskowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1987, s. 248. ISBN 83-11-07275-2.