Kara większa – opowiadanie fantastyczne Marka S. Huberatha z 1991 roku zaliczane do fantastyki religijnej[1], nagrodzone Nagrodą im. Janusza A. Zajdla.

Kara większa
Autor

Marek S. Huberath

Typ utworu

opowiadanie fantastyczne

Wydanie oryginalne
Miejsce wydania

Polska

Język

polski

Data wydania

1991

Historia wydań

edytuj

Tekst ukazał się po raz pierwszy w „Nowej Fantastyce” nr 7/1991[2]. Był także publikowany w autorskich zbiorach opowiadań Ostatni, którzy wyszli z raju i Balsam długiego pożegnania, antologiach: Co większe muchy i Rakietowe szlaki (tom 3), oraz fanzinie „Czerwony Karzeł” #12[3].

Opowiadanie zostało przetłumaczone na język angielski przez Wieśka Powagę pod tytułem The Greater Punishment i opublikowane w tomie The Dedalus Book of Polish Fantasy (1996)[4].

Treść

edytuj

Główny bohater, Ruder Milenkowicz, odpokutowując swe winy przebywa w zaświatach, które przypominają hitlerowski obóz koncentracyjny lub sowiecki gułag. Okaleczony po licznych torturach, zostaje przeniesiony do lżejszej sekcji, gdzie powoli układa sobie byt. Okazuje się jednak, że to tylko faza przejściowa[1][4][5][6].

Odbiór

edytuj

W 1992 na Polconie w Białymstoku[7], Marek S. Huberath otrzymał za Karę większą Nagrodę im. Janusza A. Zajdla w kategorii najlepsze opowiadanie[8].

Opowiadanie, mimo niedawnej publikacji, zaliczane jest do klasyki polskiej fantastyki[5].

Konrad Walewski pisze, że jest to, wraz z „Wrócieeeś Sneogg, wiedziaam...”, najbardziej charakterystyczny tekst Huberatha, ponieważ „porusza kwestię moralnych i etycznych konsekwencji poddania ludzkości skrajnie wrogim warunkom, niepewności ontologicznej oraz nieprzejrzystym, trudno rozpoznawalnym regułom rządzącym światem”[4].

Joanna Kułakowska pisze, że opowiadanie „poraża wizją”, a także „przykuwa uwagę hiperrealistyczną dosadnością odmalowanego przez autora obrazu”[6].

Recenzentka katolickiego portalu Christianitas, odnosząc się do jednego z wątków opowiadania, porównuje tekst z opowiadaniem Philipa K. Dicka Przedludzie (opisującego społeczeństwo, gdzie granica dopuszczalności aborcji została przesunięta do 12 roku życia). Ocenia, że Huberath podjął wątek „we wstrząsający sposób”, ale oryginalnie: „z perspektywy świata «po tamtej stronie», z jednej strony jako krzyczącą niesprawiedliwość wyrządzoną zupełnie bezbronnym, z drugiej słychać u niego echo teologicznej dysputy na temat pośmiertnego losu dzieci nieochrzczonych”[1].

Przypisy

edytuj
  1. a b c Antonina Karpowicz-Zbińkowska: Marek S. Huberath – katolicka SF?. christianitas.org, 2017.08.31. [dostęp 2024-03-24].
  2. Kara większa. zajdel.art.pl. [dostęp 2016-04-25].
  3. Marek S. Huberath, [w:] encyklopediafantastyki.pl [dostęp 2016-04-25].
  4. a b c Konrad Walewski: Huberath, Marek S. The Encyclopedia of Science Fiction, 2023-01-16. [dostęp 2024-03-23]. (ang.).
  5. a b Marek S. Huberath. instytutksiazki.pl. [dostęp 2024-03-24].
  6. a b Joanna Kułakowska: Marek S. Huberath. culture.pl, styczeń 2012. [dostęp 2024-03-24].
  7. Historia Polconów. polcon.fandom.art.pl. [dostęp 2016-01-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-01-26)].
  8. Laureaci Nagrody Zajdla. zajdel.art.pl. [dostęp 2016-04-25].