Karol Szczepanowski
Karol Bolesław Szczepanowski h. Prus (ur. 30 września 1892 w Bursztynie, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – major artylerii Wojska Polskiego, inwalida wojenny, ofiara zbrodni katyńskiej.
major artylerii | |
Data i miejsce urodzenia |
30 września 1892 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
wiosna 1940 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1918–1940 |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Stanowiska |
dowódca dywizjonu |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujUrodził się 30 września 1892 w Bursztynie, w ówczesnym powiecie rohatyńskim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Ignacego i Karoliny z Marynowskich[1]. Ukończył studia na Uniwersytecie we Lwowie. W czasie I wojny światowej walczył w szeregach c. i k. Armii. Jego oddziałem macierzystym był Morawsko-Galicyjski Pułk Artylerii Fortecznej Nr 2. Na stopień porucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 sierpnia 1916 roku w korpusie oficerów rezerwy artylerii fortecznej[2].
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 wstąpił do Wojska Polskiego. Podczas wojny polsko-ukraińskiej w stopniu porucznika brał udział w obronie Lwowa na odcinku IV[3]. Następnie uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej. Jako oficer służył w 6 pułku artylerii ciężkiej. 31 marca 1924 został mianowany majorem ze starszeństwem z 1 lipca 1923 i 17. lokatą w korpusie oficerów artylerii[4]. Do 1926 pełnił służbę na stanowisku pełniącego obowiązki dyrektora nauk Korpusie Kadetów Nr 2 w Chełmnie. Później przeniesiony do Korpusu Kadetów Nr 1 we Lwowie, w którym do 1939 wykładał fizykę i matematykę[5].
W czasie kampanii wrześniowej był dowódcą II dywizjonu 40 pułku artylerii lekkiej. Po agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 został aresztowany przez Sowietów i przewieziony do obozu w Starobielsku[6]. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach[1], gdzie od 17 czerwca 2000 mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[7]. Figuruje na Liście Starobielskiej NKWD, pod poz. 3848[1].
Był żonaty z Zofią Marią z domu Starosolską (obrończyni Lwowa z 1918, nauczycielka, działaczka społeczna, zm. w 1983 w Londynie)[8].
Upamiętnienie
edytuj5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień podpułkownika[9][10][11]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[12][13][14].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Walecznych
- Złoty Krzyż Zasługi (19 marca 1936)[15][16]
- Medal Niepodległości (24 października 1931)[17]
- Signum Laudis Srebrny Medal Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej[18]
- Signum Laudis Brązowy Medal Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej[18]
Zobacz też
edytuj- jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- obozy NKWD dla jeńców polskich
- ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Charkowie
- Zdzisław Adamczyk – oficer Wojska Polskiego także urodzony w Bursztynie i zamordowany w Charkowie
- Zbigniew Antonowicz
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 531.
- ↑ Lista starszeństwa c. i k. Armii 1918 ↓, s. 1339, 1368.
- ↑ Obsada personalna obrony Lwowa 1 – 22.11.1918r.. stankiewicze.com. [dostęp 2015-01-15].
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 32 z 2 kwietnia 1924, s. 170.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 161, 400.
- ↑ Andrzej Leszek Szcześniak: Katyń. Lista ofiar i zaginionych jeńców obozów Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk. Warszawa: Alfa, 1989, s. 350. ISBN 83-7001-294-9.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
- ↑ Z żałobnej karty. „Biuletyn”. Nr 45, s. 99, Czerwiec 1983. Koło Lwowian w Londynie.
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 22 [dostęp 2024-10-14] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
- ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
- ↑ Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
- ↑ M.P. z 1936 r. nr 66, poz. 131 „za zasługi w służbie wojskowej”.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 161.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 251, poz. 335 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ a b Lista starszeństwa c. i k. Armii 1918 ↓, s. 1368.
Bibliografia
edytuj- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1918.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2021-01-07].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.