Kasper Weigel

polski geodeta

Kasper Weigel (ur. 10 czerwca 1880 we Lwowie, zm. 4 lipca 1941 tamże) – polski geodeta, profesor, rektor Politechniki Lwowskiej.

Kasper Weigel
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

10 czerwca 1880
Lwów

Data i miejsce śmierci

4 lipca 1941
Lwów

profesor nauk technicznych
Specjalność: geodezja, miernictwo
Alma Mater

Politechnika Lwowska

Doktorat

1909

Habilitacja

1911

Profesura

1912

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Politechnika Lwowska

Okres zatrudn.

1908-1941

Rektor Politechniki Lwowskiej
Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski

Życiorys edytuj

Po ukończeniu II Gimnazjum we Lwowie (1898) studiował na Wydziale Inżynierii Politechniki Lwowskiej (1898–1903). Po okresie pracy inżynierskiej (budowa kolei Lwów – Podhajce) został w 1908 wykładowcą w Katedrze Miernictwa swojej macierzystej uczelni. W 1909 obronił doktorat, w 1911 habilitował się i rozpoczął wykłady z miernictwa oraz rachunku wyrównawczego, od 1912 był profesorem nadzwyczajnym, a od 1918 zwyczajnym[1]. W czasie I wojny światowej kontynuował w Wiedniu działalność dydaktyczną dla studentów nieuczestniczących bezpośrednio w działaniach wojennych (w ramach Komitetu Techników Polskich założonego w 1915).

Po I wojnie światowej był profesorem Politechniki Lwowskiej (z tytułem profesora zwyczajnego), kierownikiem Katedry Miernictwa, dziekanem Wydziału Inżynierii Lądowej (1920), w roku akademickim 1929/1930 rektorem[2]. Prowadził także kursy fotogrametryczne dla oficerów lotnictwa. Wykonywał pionierskie w Polsce pomiary metodą fotogrametryczną. Interesował się szczególnie rachunkiem wyrównawczym, ze szczególnym uwzględnieniem sieci geodezyjnych: światowych, krajowych i lokalnych. Współorganizował państwową służbę geodezyjną w Polsce. Został członkiem założycielem powołanego w 1938 Stowarzyszenia „Towarzystwo Budowy Panoramy Plastycznej Dawnego Lwowa[3]. W połowie 1935 został mianowany członkiem Okręgowej Komisji Wyborczej nr 71 we Lwowie przed wyborami parlamentarnymi w 1935[4].

W okresie sowieckiej okupacji Lwowa nadal prowadził działalność naukową. W sierpniu 1940 był gościem Wszechzwiązkowego Komitetu ds. Nauki ZSRR w Moskwie[5]. Był kandydatem w grudniowych wyborach do rad obwodowych i miejskich sowieckiego Lwowa – 15 grudnia 1940[6]. Został zamordowany przez Niemców w grupie polskich profesorów lwowskich uczelni na Wzgórzach Wuleckich w nocy z 3 na 4 lipca 1941 wraz z jedynym, 33-letnim synem Józefem.

Jego postać jest patronem Katedry Geodezji na Wydziale Budownictwa i Inżynierii Środowiska Politechniki Rzeszowskiej.

Pełnione funkcje edytuj

  • kierował sekcją miernictwa w Ministerstwie Robót Publicznych (1919) oraz wchodził w skład Państwowej Rady Mierniczej,
  • prezes sekcji Komitetu Geodezyjnej PAU,
  • członek zwyczajny Akademii Nauk Technicznych i innych towarzystw naukowych,
  • współzałożyciel i pierwszy prezes Polskiego Towarzystwa Fotogrametrycznego (1930–1939)
  • członek Stałej Międzynarodowej Unii Geodezyjno-Geofizycznej, uczestnik kongresów, gdzie reprezentował środowisko polskich geodetów.

Działał również społecznie na Politechnice, sprawował funkcję kuratora chóru studentów (na potrzeby tego chóru komponował utwory) oraz kuratora Bratniej Pomocy Studentów.

Publikacje (wybór) edytuj

Wydał ponad 30 prac naukowych, w tym:

Ordery i odznaczenia edytuj

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Jerzy Krawczyk: Lwowska Szkoła Geodezyjna. Warszawa: Zespół Historii Geodezji PAN, SGP, 1991, s. 20.
  2. Rektor Politechniki Lwowskiej. „Gazeta Lwowska”, s. 4, nr 129 z 8 czerwca 1929. 
  3. Statut Stowarzyszenia Towarzystwo Budowy Panoramy Plastycznej Dawnego Lwowa. Lwów: 1938, s. 13.
  4. Dział urzędowy. 87. Ogłoszenie. „Lwowski Dziennik Wojewódzki”. Nr 14, s. 120, 25 lipca 1934. 
  5. Dzieje najnowsze Tom 14, PAN, 1983.
  6. Eugeniusz Duraczyński, Polska 1939–1945: dzieje polityczne, wyd. Bellona. 1999 s. 83.
  7. M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 466 „za wybitne zasługi na polu nauki i wychowania młodzieży w duchu patriotycznym, położone w latach 1905–1918”.
  8. M.P. z 1933 r. nr 259, poz. 277 „za zasługi na polu pracy wojskowo-geograficznej”.

Bibliografia edytuj

  • Zygmunt Albert Kaźń profesorów lwowskich – lipiec 1941 / studia oraz relacje i dokumenty zebrane i oprac. przez Zygmunta Alberta Wrocław 1989, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, ISBN 83-229-0351-0 wersja elektroniczna.
  • Andrzej Śródka, Uczeni Polscy XIX i XX stulecia, Tom IV S-Ż, Agencja Wydawnicza „Aries”, Warszawa 1998.

Linki zewnętrzne edytuj