Kawerna w Wielkanocy

kawerna skalna w Krakowie, Polska

Kawerna w Wielkanocy lub Kawerna VI – kawerna na wzgórzu Wielkanoc w Dzielnicy VIII Dębniki w Krakowie[1].

Kawerna w Wielkanocy
Plan jaskini
Plan jaskini
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Położenie

Wielkanoc, Kraków

Właściciel

teren komunalny

Długość

300 m

Deniwelacja

3,60

Wysokość otworów

219 m n.p.m.

Ekspozycja otworów

ku wschodowi

Kod

J.BK-02.25

Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, po lewej znajduje się punkt z opisem „Kawerna w Wielkanocy”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Kawerna w Wielkanocy”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Kawerna w Wielkanocy”
Ziemia50°02′09″N 19°51′29″E/50,035944 19,858028
Strona internetowa

Opis kawerny

edytuj

Kawerna wykuta została w wapieniach pochodzących z jury późnej. Ma rozbudowany system korytarzy o łącznej długości 300 m. Ma też wiele otworów, ale wejść można tylko dwoma (nr 1 i 2). Otwory nr 1, 2 i 3 mają ekspozycję wschodnią, a dokładniej ENE. Ciągną się za nimi równoległe korytarze, połączone z sobą dwoma ciągami korytarzy poprzecznych, w których znajdują się sale. Główny otwór (nr 1) znajduje się na obrzeżu lasu na północnym stoku wzniesienia Wielkanoc, w odległości około 15 m na północny zachód od dużego zakrętu ulicy Widłakowej. Otwór drugi znajduje się 15 metrów na północ od pierwszego. Otwór 3 został zasypany, otwory nr 4 i 5 znajdują się po zachodniej stronie wzgórza na przedłużeniu korytarza biegnącego od otworu nr 2. Zamknięte są kratą. Ponadto kawerna ma kanały wentylacyjne[2].

Za otworem pierwszym znajduje się główny korytarz kawerny. Jego początkowa część ma wysokość 2 m, początkowo szerokość 0,9 m, potem rozszerza się do 1,5–2 m i jest obmurowana. Dalej znajdują się w korytarzu wnęki oraz kanały wentylacyjne. Pierwsze skrzyżowanie z korytarzami poprzecznymi znajduje się w odległości 25 m od otworu[2].

Dno kawerny pokryte jest rumoszem skalnym, miejscami zmieszanym z piaskiem i iłem. Jest sucha, woda kapie ze stropu tylko po deszczu. Przewiew występuje tylko w głównym korytarzu. Światło słoneczne dociera na odległość kilku metrów od otworów, dalej tylko na obmurowanym odcinku korytarza od otworów 4 i 5[2].

Historia

edytuj

Kawernę wykuli Austriacy przed I wojną światową podczas budowy Twierdzy Kraków. Służyła m.in. jako magazyn amunicji[3]. Pod koniec XX wieku jej pomieszczenia wykorzystywane były jako magazyn. W korytarzu za otworem nr 1 zamontowano szyny, po których poruszał się wózek transportowy. Pozostałością po magazynie są resztki drewnianych skrzynek oraz kraty na otworach nr 4 i 5. Obecnie kawerna nie jest wykorzystywana[2], natomiast całe wzgórze Wielkanoc wraz z kawerną zostało włączone do rekreacyjnego terenu Krakowa o nazwie Uroczysko Kostrze[3].

Dokumentację opracował B. Słobodzian w grudniu 1996 r. On też sporządził jej plan[2].

 
Otwór nr 1
 
Korytarz za pierwszym otworem
 
Korytarz za pierwszym otworem

Przypisy

edytuj
  1. Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [online] [dostęp 2019-09-28].
  2. a b c d e Bogdan Słobodzian, Kawerna w Wielkanocy, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2019-09-28].
  3. a b Zbigniew Sikora, Miłosz Podwika. Szlak lasów miejskich Krakowa. [w:] Biuletyn Informacji Publicznej – Miasto Kraków [on-line]. 2017-03-31. [dostęp 2017-11-16].