Kawiarnia Szkocka

kawiarnia we Lwowie, w której w latach 1930-1940 spotykali się matematycy ze lwowskiej szkoły matematycznej

Kawiarnia Szkocka – przedwojenna lwowska kawiarnia, położona w centrum miasta, przy placu Akademickim 9, w pobliżu starego gmachu Uniwersytetu.

Plac Akademicki. Budynek, na parterze którego mieściła się kawiarnia Szkocka
Ulica Akademicka – po prawej dawna siedziba kawiarni

Kawiarnia Szkocka była lokalem o różnorodnej klienteli. Odwiedzali ją profesorowie lwowskich uczelni, zakochani, plotkarki, samotni czytelnicy gazet, bibliofile, bilardziści, żydowska inteligencja, studenci z pobliskiego Domu Akademickiego, ludzie z wszystkich stanów i sfer. Kawiarnia była także miejscem spotkań Klubu Konstrukcjonalistów.

Lwowska szkoła matematyczna edytuj

Kawiarnia była miejscem codziennych długich spotkań lwowskich matematyków i miejscem tworzenia ich teorii[1]. Początkowo notatki robiono kopiowym ołówkiem na marmurowych blatach stolików kawiarnianych, później – aby uniknąć zatarcia – w grubym zeszycie dostarczonym przez żonę Stefana Banacha, Łucję. Zeszyt ten, nazwany Księgą Szkocką, stał się z czasem zbiorem problematów matematycznych. Za ich rozwiązanie oferowano różnego rodzaju nagrody, np. żywą gęś.

Wielogodzinne posiedzenia, trwające często do późnych godzin nocnych, podczas których uczestnicy dysput pili kawę, koniak, grali w szachy, słuchali muzyki, były czasem narodzin nowatorskich prac z nowej dziedziny matematyki – analizy funkcjonalnej.

W roku 2002 w Nowym Jorku ukazał się tom wierszy pt. The Scottish Cafe (polskie wydanie: Kawiarnia Szkocka 2010 rok) autorstwa Susany H. Case, inspirowany spotkaniami grupy matematyków w w/w kawiarni w epoce nadciągającej wojny światowej[2].

W 2015 roku została otwarta we Lwowie „Szkocka. Restauracja i Kawiarnia”[3], znajduje się ona jednak pod innym adresem – Prospekt Szewczenki 27, u zbiegu ulic Fredry i Hercena.

Przypisy edytuj

  1. Stanisław Ulam, Wspomnienia z Kawiarni Szkockiej, „Wiadomości Matematyczne”, nr XII, PTM, 1969.
  2. M. Urbanek, Genialni. Lwowska szkoła matematyczna, Warszawa: Iskry, 2014, s. 258, 269.
  3. Історія - Українська, Ресторан “Шкотська” [dostęp 2017-10-24] (ukr.).

Linki zewnętrzne edytuj